Hâlid B. Abdullah el-Ezherî ve Mûsılü't-Tullâb İlâ Kavâ'idi'l-İ'râb adlı eseri
Khalid b. Abdullah al-Azhari and his work titled Mûsıltü't-Tullâb ilâ Kavâidi'l-İ'râb
- Tez No: 518719
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET FEDAİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Memlüklerin hâkim olduğu dönemde Mısır'da yetişen Hâlid b. Abdullah el-Ezherî (ö. 905/1499), ilmî faaliyetlerine ileri bir yaşta başlamış olmasına rağmen dönemin etkin şahsiyetlerinden biri haline gelmiştir. Ezher Üniversitesi'nde yürüttüğü tedris faaliyetleri ve nahiv alanında sade, anlaşılır bir dille kaleme aldığı eserleri, onun ilmî yetkinliğinin açık delillerindendir. İbn Hişâm en-Nahvî'ye (ö. 761/1360) ait olan el-İ'râb an kavâ'idi'l-i'râb'ın öne çıkan şerhleri arasında yer alan Mûsılü't-Tullâb ilâ Kavâ'idi'l-İ'râb da Ezherî'nin nahiv alanında ortaya koyduğu önemli eserlerinden biridir. Bu şerhi merkeze alarak gerek eseri gerek müellifi tanıtmanın, Ezherî'nin Arap dili alanındaki konumunun belirlenmesine katkıda bulunacağı düşünülmüştür. Bu bağlamda Hâlid el-Ezherî ve Mûsılü't-Tullâb ilâ Kavâ'idi'l-i'râb adlı eserini konu alan bu çalışma, bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmanın konusu, amacı ve yönteminden bahsedilmiştir. Daha sonra birinci bölümde, incelemesini yapmış olduğumuz eserin müellifi konu edilmiş, hayatı, hocaları, talebeleri ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, öncelikli olarak Mûsılü't-Tullâb'ın ana metnini oluşturması itibariyle el-İ'râb an kavâ'idi'l-i'râb ele alınmış, ardından Mûsılü't-Tullâb'ın genel tanıtımı yapılarak muhtevası ve önemine değinilmiştir. Bunların yanı sıra Ezherî'nin, eseri telif ederken yararlandığı kaynaklar tespit edilmiş ve mesele merkezli kaynak tanıtımı yapılmıştır. Son olarak üçüncü bölümde ise, Ezherî'nin eserde takip ettiği metod ortaya konmaya çalışılmış, eserde ön plana çıkan istişhâd yönü değerlendirilmiş ve Ezherî'nin görüşleri ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Khalid b. Abdullah al-Azhari (d. 905/1499) who grew up in Egypt during which the Mamelukes were ruling had become one of the leaders of the time although his scientific works started in his later ages. His teaching activities conducted in the Al-Azhar University as well as the pure, easily apprehensible works on the field of syntax are clear evidences of his scientific competence. Mûsılü't-Tullâb ilâ Kavâ'idi'l-İ'râb, among the important explanations of el-İ'râb an Kavâ'idi'l-i'râb' of Ibn Hişam en-Nahvi (d. 761/1360) is a significant work of al-Azhari on syntax. Introducing the work and the author based on this explanation is considered to contribute to determine the position of al-Azhari in the Arabian language. In this regard, this study focusing on Khalid al-Azhari and Mûsılü't-Tullâb ilâ Kavâ'idi'l-İ'râb consists of one introduction and other three parts. The introduction part gives the subject, purpose and method of the study. Then the first part includes the author of the relevant work and his life, lecturers, students and works were mentioned. In the second part, el-İ'râb an Kavâ'idi'l-i'râb was examined since it constitutes the main text of Mûsılü't-Tullâb, and then a general definition of Mûsılü't-Tullâb was made and its significance was stressed out. Besides, the resources al-Azhari used in compiling the work were determined and references were introduced based on the issue. Finally, in the third part the method which was preferred by al-Azhari in his work was tried to be revealed and means of providing the opinions within the work were evaluated and al-Azhari's opinions were discussed.
Benzer Tezler
- Hâlid el-Ezherî'nin el-Havâşi'l-ezheriyye fî halli elfâzi'l-mukaddimeti'l-cezeriyye adlı eseri
Khālid al-Azharî's al-Hawāshī al-Azhariyya fī halli alfāzi al-muqaddima al-jazariyya
HÜSEYİN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKastamonu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZİFE VİLDAN GÜLOĞLU
- Hâlid b. Abdullah el-Kasrî hayatı ve şahsiyeti
Life and Personality of Khalid b. Abd Allah al-Kasri
MAHMUT ENGİNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihSelçuk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET TURAN YÜKSEL
- Hadis tarihinde Cezîre bölgesi (Hicrî ilk üç asır)
Jazeera region in the history of hadith (First three centuries of Hijri)
SELİM YILMAZ
Doktora
Türkçe
2021
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ZİYA KESKİN
- Cüveynî'nin es-Silsile adlı eserinde İmam Şafiî'nin görüşlerinin değerlendirilmesi
Evaluati̇on of Imam Shafih's opi̇ni̇ons i̇n Cüveyni̇'s Book; es-Si̇lsi̇le
HİKMET ŞAVLUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL YILDIZ