Hâlid b. Abdullah el-Kasrî hayatı ve şahsiyeti
Life and Personality of Khalid b. Abd Allah al-Kasri
- Tez No: 189139
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET TURAN YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
HÂL D B. ABDULLAH EL-KASRà HAYATI VE ŞAHS YETMahmut ENG NARÖZETEmevûlerin Mekke ve Irak valisi olan Hâlid b. Abdullah el-Kasrû, Becûlekabilesinin Kasr kolundan olup, 66/685 yılında Hıristiyan bir annenin çocuğu olarakdünyaya geldi. Bu yüzden kendisine bnü'n-Nasrâniyye denildi. Dedeleri sahabe olanHâlid, 89 yılında Velûd b. Abdülmelik tarafından Mekke valiliğine getirildi. Velûd'inemriyle Ka'be ve çevresini düzenledi. Mescid-i Harâm'da cemaatle namazı ve Ka'be'detavafı düzene sokan Hâlid, Irak valisi Haccâc b. Yûsuf'un talimatıyla Mekke'debulunan Iraklılarla birlikte Saûd b Cübeyr'i de tutuklayıp cezalandırılmak üzere Irak'agönderdi. Velûd'in yerine halife olan Süleyman b. Abdülmelik tarafından, 96/ 714 yılındaMekke valiliği görevinden alınan Hâlid, 9 yıl aradan sonra Hişâm b. Abdülmelik'inIrak valisi oldu. 15 yıl süren valiliği döneminde Irak'ta sükûneti sağladı. Valiliğinin sondöneminde patlak veren isyanları şiddetli bir şekilde bastırdı. Kabileler arası dengeyisağlamak üzere Irak valiliğine atanan, zamanla tarafsızlığını kaybederek mensububulunduğu Yemenli kabilelerin tarafını tutmaya meyleden Hâlid; görevini suiistimal,zimmetine mal geçirme, Irak valiliğini küçümseme ve Halûfe Hişâm ve ailesine hakaretettiği gerekçesi ile 120/738 yılında valilikten azledildi. Valilikleri döneminde savaştançok bayındırlık ve ziraata önem veren Hâlid, bu amaçla sulama kanalları açtırdı. Dineve dindar insanlara karşı lakayt davranışları sebebiyle suçlanan Hâlid, Kûfe'deannesine bir kilise yaptırması dolayısıyla tenkit edilmiştir. Ayrıca zındıklıkla dasuçlanmıştır. Kendisinden sonra Irak'a vali olan Yûsuf b Ömer tarafından, valiliğidöneminde zimmetine geçirdiği malların hesabını vermek üzere sorgulanmış, 18 ayaKûfe'de hapsedilmiş ve daha sonra Hişâm'ın emriyle serbest bırakılmıştır. ArdındanŞam'a giderek yerleşen ve Hişâm'ın ölümüne kadar orada kalan Hâlid, yeni halûfe Velûdb. Yezûd tarafından Yûsuf b. Ömer'e 50 milyon dirhem karşılığında satılarak onunişkenceleri altında 126/738 yılında ölmüştür.
Özet (Çeviri)
LIFE AND PERSONALITY OF KHÄLID B. ÎBD ALLAH AL- ASRĪMahmut ENG NARABSTRACTKhÄlid b. Îbd Allah al- asrÄ« who was Mecca and `IrÄk governor of Umayyads,was from Kasr branch of BadjÄ«la clan; he was born in 66/685 as a child of a Christianmother. So, he is called Ibn al-NasrÄniyya. His grandfather was a friend of Prophet. Hewas appointed as governor of Mecca in 89 by al-WalÄ«d b. Îbd al-Malik. The Ka?ba andits surrounding were arranged with order of al-WalÄ«d. He regulated the pray liturgy atKa?ba and circumambulation at Ka?ba. He has been sent to `IrÄk with the order of `IrÄkgovernor HadjdjÄdj b. YÅ«suf to arrest and punish SaÄ«d b. Djubayr with `IrÄkis inMecca. He has been released from Mecca governorship by SulaymÄn b. Îbd al-Malikwho is caliph instead of al-WalÄ«d in 96/714. After 9 years later he was `IrÄk governor ofHishâm b. Îbd al-Malik. At his governorship duration that was lasted 15 years, heprovided the peace in `IrÄk. He quashed the rebellions strongly that was occurred at lastterm of his governorship. KhÄlid was appointed to `IrÄk to provide balance amongclans; but in time, he lost his impartiality and he supported Yaman clans that he belongto; he was released from governorship of `IrÄk because of malpractice, misappropriate,underestimation of `IrÄk Governorship and insulting to Caliph Hishâm and to hisfamily in 120/738. At his governing period he gave important to agriculture andreconstruction more than war; he made open irrigation channels for this aim. KhÄlidwho was accused of careless behaviors against to religion and religious people has beencriticized to make a church for his mother in KÅ«fa. Also he has been accused of beingirreligion. He has been interrogated by YÅ«suf b `Umar who was next governor of `IrÄkafter him to give account of his defalcation. He has been imprisoned in KÅ«fa for 18months and then he has been released with order of Hishâm. Then he has been settled toDamascus. He stayed there until his death. KhÄlid has been sold to YÅ«suf b. `Umar byCaliph al-WalÄ«d b. YazÄ«d to 50 million dirham and he has died under his cruelty in126/738.
Benzer Tezler
- Muhammed B. Abdullah el-Hânî, hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Muhammad B. Abdullah al-Hani, his life, his works and his understanding of sufism
EMRE CAN ÇOLDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YILDIZ
- الشيخ عبد الكريم الدبان حياته وآثاره وآرائه الكلامية
Abdülkerim Ed-Deban'ın hayatı, eserleri ve kelâmî görüşleri
RASOOL FARAJ SUBHI SUBHI
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KILIÇ ASLAN MAVİL
- Gazzali'nin batıniliğe karşı mücadeledeki rolü
Al-Gazzalî's role in the struggle against al-batinîyyah
AHMED ABDULRAHEM ISMAEL IBRAHIMALKHALIL
Yüksek Lisans
Arapça
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KESKİN
- Hâlid b. Velîd el-Mahzûmî ve tarihsel kişiliği
Khalid b. Velid el-Mahzûmî and historical personality
MERVE ZEYBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİnönü Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL GÖK