Geri Dön

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) belirtileri gösteren ve göstermeyen sağlıklı erişkinlerde dikkat süreçlerinin EEG ile incelenmesi

The investigati̇on of attention processes on participants with and without attention deficit hyperactivity disorder symptoms: An EEG study

PDF İndir

  1. Tez No: 518909
  2. Yazar: ESRA KISACIK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CANAN KALAYCIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Sinir Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 212

Özet

DEHB, çocukluk/ergenlik çağının sıkça rastlanan bir bozukluğu olmasına karşın yetişkinlikte de devam etmektedir. DEHB'de bilişsel süreçlerde bozulma olduğu bilinse de bilinen bir biyolojik ayırt edicisi bulunmamakta ve tanı davranışsal gözlemlere dayanarak konulmaktadır (Castellanos ve Tannock, 2002). Son yıllarda yapılan araştırmalar erişkin DEHB'de bilişsel bozulmaları incelemeye yönelmiştir. Bu bilişsel bozulmalardan en önemlisi dikkattir. Bu çalışmanın temel amacı görsel dikkat testlerinden elde edilen davranışsal verilerin ve testler sırasında kaydedilen elektrofizyolojik yanıtların DEHB belirtileri gösteren ve göstermeyen sağlıklı yetişkinlerde farklı olup olmadığının incelenmesidir. Araştırmada 801 öğrenciye Erişkin DEB/DEHB ölçeği uygulanmıştır. Daha sonra bu gruptan 74 gönüllü katılımcı EEG çalışmasına alınmıştır. Katılımcılar ölçek verilerine göre belirti gösteren ve göstermeyen olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Bu gruplardan Brain Vision Recorder 2.1, Brainamp DC 32 kanal EEG-EP sistemi aracılığıyla EEG kaydı alınmıştır. Kayıt esnasında sürekli dikkati ölçen Sürekli Performans Testi AX (SPT-AX) ve örtük seçici dikkati ölçen İpuçlu Dikkat Testleri uygulanmıştır. Analizler öncesi BrainVision Analyzer 2.1 analiz programı aracılığıyla filtreleme, dilimleme, artefakt temizliği ve temel düzeltme yapılmıştır. Her üç testte her bir görev durumu için ayrı ayrı, büyük ortalamalar alınarak olaya ilişkin potansiyeller ve osilasyonlar elde edilmiştir. Tez çalışmasında davranış testlerinin doğruluk oranı ve tepki zamanları analiz edilmiş, DEHB+ ve DEHB- gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. SPT-AX testi için ön bölgede DEHB+ grupta DEHB- gruba göre yüksek P2 (220-260 ms), arka bölgede düşük P3 (335-415 ms) dalga genliği elde edilmiştir. Bu bulgu, DEHB+ grubun dikkatlerini odaklayabilmek için daha fazla çaba harcadıklarının ancak ileri işlemleme için çabalarını sürdüremediklerinin bir göstergesidir. Delta ve teta frekans bandında ön bölgede P2 dalga genliği, alfa frekans bandında orta bölgede P3a dalga genliği DEHB+ grupta DEHB- gruba göre yüksek bulunmuştur. Bu bulgu DEHB+ grubun uyaranı kısa süreli belleğe taşıma çabaları olduğu ancak yeni uyarana tetikte olmakta (vijilans) güçlük yaşadıkları şeklinde yorumlanmıştır. İpuçlu dikkat testlerinde OİP ve OİO'da -istatistiksel anlamlılığa yakın düzeyde olsa da- gruplar arası anlamlı fark elde edilmemiştir. Sonuç olarak, tez bulguları tanı almamış DEHB belirtileri gösteren genç yetişkinlerin OİP ve OİO verilerine göre sürekli dikkat mekanizmalarında farklılaşma olduğunu göstermektedir. Sağlıklı katılımcılardan elde edilen veriler DEHB'li bireylerle yapılan çalışmalara benzerlik göstermekte olup DEHB belirtileri olan grubun dikkat mekanizmalarında bozulma olduğunun bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.

Özet (Çeviri)

Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD) is mainly prevalent amongst children and adolescents, but the symptoms can also persist into adulthood. Despite the fact that ADHD causes cognitive impairments there is no known biomarker and the diagnosis is based upon behavioral observations (Castellanos and Tannock, 2002). Recent studies on the subject have focused on examining the impairments of cognitive skills and one of the most affected cognitive impairments in ADHD is attention. The purpose of this study is to investigate whether the behavioral data obtained from tests of visual attention and electrophysiological measures taken during these tests differ between healthy individuals who display and who don't display symptoms of ADHD. Adult ADD/ADHD scale has been administered to 801 university students. 74 of these participants who volunteered participated to EEG study. The participants have been assigned into two groups based on symptom findings in the ADHD scale. EEG records have been taken from both groups via Brain Vision Recorder 2.1, Brainamp DC 32 channel EEG-EP. During recordings, Continuous Performance Test AX (CPT-AX) was administered to test the sustained attention while Cued Attention Test was administered to evaluate the selective attention. Before analysis, BrainVision Analyzer 2.1 has been used for filtering, slicing, artifact removal and basic corrections and following these pre-processing steps, grand avarages of event related potentials and oscillations were obtained seperately in each task conditions for all three tests. The accuracy rates and reaction times of behavioral tests were analyzed and no statistically significant difference was found between ADHD+ and ADHD- groups. During the CPT-AX performance, higher P2 (220-260 ms) in the frontal region and lower P3 (335-415 ms) wave amplitudes in the posterior region were observed in the ADHD+ group compared to ADHD- group. We interpret these findings as ADHD+ group pay more effort to focus their attention but can not maintain these efforts in further cognitive processing steps. In the delta and theta frequency band, P2 amplitude in the anterior region and in the alpha frequency band P3a amplitude in the medial region was found to be higher in the ADHD+ group. These results may show that ADHD+ group may be able to encode the information their short term memory but have difficulty about being vigilant to new stimuli. In the Cued Attention Tests, there were no statistically significant differences between groups. in terms of ERPs and EROs. As a conclusion, symptoms based on their ERP and ERO datas, the findings of this thesis shows a differentiation in the sustained attention mechanisms of the young adults who do not have any diagnosis but display ADHD. Studies carried on healthy participants show similar results with the ones conducted with ADHD diagnosed individuals so this can be a showing that ADHD+ symptom group may have similar impairments in their attention mechanisms.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    288289

    Dikkat ve ketlemenin davranış, beyin elektrofizyolojisi ve kişilik ölçümleriyle ilişkisi: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri gösteren ve göstermeyen gruplar üzerinde bir çalışma

    The relationship of attention and inhibition to behavior, electrical activity of the brain and personality: A study on participants with and without attention deficit hyperactivity disorder symptoms

    ARZU ÖZKAN CEYLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN DAĞ

  2. Tez No

    454310

    Okul öncesi çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin, davranışsal, sosyal problemler, aile işlevselliği ve ebeveyn tutumları ile ilişkilerinin incelenmesi

    Preschool children with symptoms of attention deficit hyperactivity disorder: parental attitudes, impairments in behavioral, social, school and family functioning

    BERİL BÖREKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiIşık Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NAZLI BALKIR

  3. Tez No

    554811

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı olan ve olmayan ergenlerin öz-yeterlik düzeyleri ile ebeveynlerinin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri ve öz-yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması

    Self-efficacy levels of adolescents with and without attention-deficit hyperactivity disorder and comparison of attention-deficit hyperactivity disorder symptoms and self-efficacy levels of their parents

    YAŞAM KARADAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİME ŞENAY GÜZEL

  4. Tez No

    775064

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı olguların WISC-R alt testleri ve psikiyatrik profillerinin yavaş bilişsel tempo ve özgül öğrenme bozukluğu eştanılarıyla karşılaştırılması

    Comparison of WİSC-R subtests and psychiatric profiles with sluggish cognitive tempo and specific learning disorder comorbidity in patients with attention deficit hyperactivity disorder

    EREN HALAÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYNUR AKAY

  5. Tez No

    243467

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı konmuş çocukların ebeveynlerinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu sıklığı

    Rate of attenion deficit hyperactivity disorder in parents of children with attenion deficit hyperactivity disorder

    TUĞBA CAMCIOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    PsikiyatriKocaeli Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM YILDIZ ÖÇ

Geri Dön