Geri Dön

İbrahim Hakkı'nın tefsiri yönü

The Interpretative conception of İbrahim Hakkı

  1. Tez No: 51927
  2. Yazar: ALAADDİN BİÇİCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. LÜTFULLAH CEBECİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 117

Özet

ÖZET ERZURUMLU İBRAHİM HAKKININ TEFSİRİ YÖNÜ Bu çalışmada, farklı sahalarda eserler vermiş, çağınmm ilerisinde ilmî düşünce ve anlayışa sahip, mutasavvıf, şair, astronom, filozof gibi değişik yönleriyle tanınan Erzurumlu İbrahim Hakkı'nm, Kur'an ayetlerine yaklaşım tarzı ele alınmıştır. Giriş bölümünde, konunun muhtevası, önemi, amacı, kaynakları açıklandıktan sonra, İbrahim Hakkı'nm en büyük eseri Ma'rifetnâme hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, insanlığın ilim ve kültürde büyük gelişme ve atılımlara giriştiği XVIII. yüzyılda, müsbet ilimler ile dinî ilimleri birleştirme gayreti içinde olan Erzurumlu ibrahim Hakkı'nm hayatı ve eserleriyle, yaşadığı dönemin özellikleri anlatılmıştır. İkinci bölümde, tefsirde takip ettiği genel metod üzerinde durulmuş, tefsir anlayışı,“kevnî ayetleri tefsiri”ve“tasavvuf! ayetleri tefsiri”olmak üzere üzere iki ana bölümde incelenmiştir. Bu bölümde ibrahim Hakkı'nm yorumları zahiri ve işari tefsir kaynaklarıyla karşılaştırılmış, önceki asırlarda yaşamış meşhur tasavvuf önderlerinin meşhur eserleriyle de mukayese edilmiştir. Sonuç itibariyle, Kur'ân'ı anlamaya gayret eden bir kişi olarak İbrahim Hakkı, en büyük eseri Ma'rifetnâme'de, bazı ayetleri yorumlamış, delil olarak kullanmış, hükümler ve sonuçlar çıkarmaya gayret etmiştir. İnsanı küçük kainat (microcosmos) olarak gören müellif, büyük kainatın yaratılış ve sırlarını izah ederken, daha çok Ibn Arabî, Sadreddin Konevî gibi vahdet-i vücüd nazariyesini benimseyen mutasavvıfların görüşlerini aktardığı; tasavvuf! terimlerin açıklamalarını ise daha çok Kuşeyrî ve Sülemî'nin eserlerinden mülhem olarak yaptığı tesbit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT THE INTERPRETATIVE CONCEPTION OF IBRAHIM HAKKI In this study, it was aimed to look over the approaching manner of Ibrahim Hakkı, so called «Erzurumlu Ibrahim Hakkı», to the Qur'an's verses. Ibrahim Hakkı was famous for various characteristics such as philosopher, astronomer, poet, and mystic (sûfî). Also, he had many publications in different areas and had the advanced scientific opinion and understanding in his age. In introduction section of this study; information was given about the most famous publication Ma'rifetnâme of Ibrahim Hakkı after the content, importance, goal and resources of subject were explained. In the first section, it was discussed about the life, the publications and the characterictics of age of Ibrahim Hakkı, tried to find the relations between religious and scientific knowledges in the XVIII. century when human being showed much more improvements in the area of knowledge and culture. In the second section, the main method he followed in interpretation of Qur'an was focused on. His interpretation manner was catagorized into two main groups which are cosmic and mystic verses interpretation. In addition, interpretation method of Ibrahim Hakkı was compared with different interpretation methods used before him, which are based on fundamental meaning of verses and secret meaning of verses. Also, a comparision was made with explanations of the famous mystic leaders lived before him. As a conclision, Ibrahim Hakkı, as who tried to understand the Holly Qur'an, interpreted some verses, and used them as evidence to make his conceptions clear, and also he tried to extract some results. While the author, who considered man as small universe (microcosmos), explained the secrets and creation of great universe (macrocosmos), he mostly used the opinions of mystic autorities such as Ibn Arabi and Sadreddin Konevi, who accepted te hypothesis of monotheism (vahdet-i vucud). Moreover, it was understood that he explained mystic terms mostly by using mostly opinions of el-Kuşeyri and es-Sülemi.

Benzer Tezler

  1. Kur'ân tefsiri açısından Marifetnâme

    Mari̇fetnâme in the aspect of commentories of the Qur'ân

    YAKUP UZUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEYSEL GÜLLÜCE

  2. Rûhu'l-Beyân tefsirindeki namaz sûrelerinde geçen hadisler (fâtiha ve fil-nâs sûreleri)

    The hadiths in the quranic commentary of Rohul-Bayan that used in the surahs of prayer (the surahs of the opining (al-fatiha) and from the elephant (al-fil) to mankind (an-nâs))

    İBRAHİM SAĞLAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DinGazi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MAHMUT KAVAKLIOĞLU

  3. İbrahim Hakkı Erzurûmî'nin Tezkiretü'l-Ahbâb ile Hamsûn ve Mi'e Hikme isimli eserleri (Metin ve İnceleme)

    Tazkirat al-Ahbab and Khamsun va Mia hikma by İbrahim Haqqi Erzurumi (Text and Study)

    ABDURRAHMAN MIHÇIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECDET TOSUN

  4. Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın ilim anlayışı

    Erzurumlu İbrahim Hakkı's understanding of science

    ESRA AKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinErciyes Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SALİH YALIN

  5. Kemahlı İbrahim Hakkı ve divanı

    Kemahli İbrahim Hakki and divan

    NECLA TÜRKYILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıUşak Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER SAVRAN