The effect of implementation intention on speeding behavior:A simulator study
Hız yapma davranışı üzerinde niyet aşılamanın etkisi: Bir simülatör çalışması
- Tez No: 519293
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKER ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: niyet aşılama, hız yapma, yaklaşma türü hedefler, kaçınma türü hedefler, implementation intention, speeding, approach goals, avoidance goals
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 243
Özet
Sürücülük ile ilgili literatürde niyet davranışın en önemli belirleyicisi olarak kabul edilmektedir. Bu tezde öncelikle niyet ve hız yapma davranışı arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmaların sistematik bir literatür taraması ile incelenmesi amaçlanmaktadır. Literatür taraması sonucunda, niyetin hız yapma üzerinde en çok etkisi olan değişken olduğu bulgulanmıştır. Bir sonraki bölümde niyetin, hız yapma davranışını düşürmek amacıyla niyet aşılama yöntemi kullanılarak manipüle edilmesi amaçlanmıştır. Niyet aşılama, hedefe yönelik niyetlerin bir alt kavramı olan, öz-düzenlemeye dayalı,“…ise/o zaman”şeklinde kurulan planlardır. Ek olarak çalışmada, ulaşılmak istenen hedefin türünün davranış üzerindeki etkisi incelenmek istendiğinden, niyet aşılama yaklaşma ve uzaklaşma türü hedefler olarak ikiye ayrılmıştır. Kendi-bildirim türünde ve simülasyonda ölçülen hız yapma davranışları seçkisiz kontrollü bir deney deseninde, ön ve son ölçümler alınarak test edilmiştir. İlk aşamada deney grubundaki katılımcılar bir 'niyete yönelik yardım cetveli' aracılığı ile kritik durumları uygun buldukları tepkiler ile eşleştirirken, kontrol grubundaki katılımcılar araştırma hipotezi ile ilgili olmayan günlük cümleleri eşleştirmişlerdir. İki haftalık bir zaman aralığından sonra tekrar ölçümler alınmıştır. Bulgulara göre, niyet aşılama hız yapma davranışı bağlamında hedefe ulaşmayı sağlayabilmekte ve yol güvenliğine katkı sağlayabilmektedir. Ayrıca, yaklaşma ve kaçınma türü hedeflerde de yaklaşma türü hedefler lehine bir farklılık olduğu, ancak kaçınma türü hedeflerin ise yayaların dahil olduğu senaryolarda daha faydalı olduğu görülmüştür. Son olarak, hız limitlerine uyma konusundaki tercihlerin hedefe ulaşma üzerinde etkili olduğu ve önceki tercihlere bağlı olarak niyet aşılamaya olumlu ya da olumsuz etki edebildiği görülmüştür. Bulgular ilgili literatür bağlamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Intention was accepted as the major contributor to driver behaviors in the literature. The present thesis aimed to systematically review the literature on the association between intention and speeding behavior. Based on the results of the review, intention was found as the main contributor of speeding. In the next chapter, intention was aimed to manipulate by implementation intention to reduce speeding. Implementation intentions are self-regulatory 'if-then' plans, which are the subordinate concept of goal intentions. Additionally, implementation intention was divided as approach and avoidance goals to compare their impact on the subsequent behavior. A randomized controlled design was used and both self-reported and simulated driver behavior were measured at baseline and follow-up levels. In baseline level, participants in experimental group were manipulated by implementation intentions using a volitional help sheet, which they matched the critical items with appropriate responses, whereas participants in control group received a filler task. After a two-week time-interval, follow-up level of the study was conducted. According to the results, implementation intention can promote a goal attainment in the context of speeding, which is important for road safety. Also, the differentiation between approach and avoidance goals in speeding was found as effective in support of approach goals, but the efficacy of avoidance goals was found as context-specific which covers situations related to pedestrians. Lastly, the previous preferences on speed choices can affect the goal attainment and both reduce or increase the efficacy of implementation intention. The results were discussed in the context of the related literature.
Benzer Tezler
- The effects of psychological inoculation on drivers' speeding behavior
Psikolojik aşılamanın sürücülerin hız davranışı üzerindeki etkileri
BERFİN SERENAT SİMSER
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKER ÖZKAN
- Bütüncül kanal müşteri deneyiminin sadakat niyetine etkisinde ilişki kalitesinin aracı rolü üzerine bir araştırma
A research on the mediating role of relationship quality in the effect of omni-channel customer experience on loyalty intention
GÖZDE KANDEMİR ÇOMOĞLU
- Festival turistlerinin destinasyon imajı algılarının davranışsal niyetlere etkisi: Kapadokya örneği
The effect of destination image perceptions of festival tourists on behavioral intentions: The case of Cappadocia
EZGİ ZARO
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU GÜLSEVİL BELBER
- The effect of implementation intention on exercise frequency of postmenopausal women: Self-related vs. others-related goals.
Post menopoz dönemdeki kadınların egzersiz sıklığı üzerinde niyet aşılamanın etkisi: Kişi ile ilgili vs. diğerleri ile ilgili.
DUYGU KARAKUŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU TEKEŞ TOLUNGÜÇ
- An intervention to increase electricity savings in the context of energy consumption: Implementation intention and transtheoretical model
Energy tüketimi bağlamında elektrik tüketimini azaltmaya yönelik bir müdahale: Niyet aşılama ve transteoretik değişim modeli
DENİZ BELOVACIKLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU TEKEŞ TOLUNGÜÇ