Geri Dön

Park Termik Çayırhan yeraltı kömür ocağında kaya saplamalarının uygulanabilirliğinin nümerik olarak modellenmesi

Numerical modelling of applicability of the rock bolts in Park Termik underground coal mine

  1. Tez No: 519578
  2. Yazar: NEJAT OZAN GÜNGÖR
  3. Danışmanlar: PROF. GÜZİN GÜLSEV UYAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Kaya saplamaları, kaya kazısı yapılan açıklıklarda ve tahkim edilmesi gereken tünellerde, ortamda oluşan duraysızlıkların kontrolünü ve stabilizasyonu sağlamak amacıyla uzun yıllardır sıkça tercih edilen tahkimat elemanlarıdır. Bu uygulamalar diğer tahkimat sistemlerine göre uygulaması kolay, hızlı ve ucuzdur. Kazının yapıldığı kesit alanını daraltmaz ve diğer tahkimat sistemleriyle uyum içerisinde kullanılabilmektedir. Yeraltı kömür madenciliğinde, özellikle geri dönümlü uzunayak yöntemi ile üretim yapılan madenlerde, dünya çapında kaya saplamaları tahkimat elemanları olarak kullanılmaktadır. Saplama uygulamalarıyla birlikte, oluşan ikincil gerilme bazlı yüklerin bir bölümünün kayanın kendisine taşıttırılması amaçlanmaktadır. Böylece, uzun süre servis hizmeti verecek taban yollarındaki deformasyon miktarları azaltılarak, deformasyon süreçleri uzatılmaktadır. Tarama işlemlerindeki sıklık miktarı azalarak (mümkünse tarama yapılmayarak), çalışma ortamları daha güvenli hale getirilerek ve işçilik maliyetleri azaltılarak daha ekonomik ve hızlı bir süreç gerçekleşmektedir. ABD, Avrupa, Güney Afrika ve Avustralya gibi bölgelerde yeraltı kömür madenlerinin bu yöntemle tahkim edilmesi yaklaşımı son 20 yılda büyük önem kazanmıştır. Fakat ne yazık ki Türkiye'de yeraltı kömür madenlerinde, akademik ve küçük ölçekli yerel çalışmalar dışında, endüstriyel boyutta bir kaya saplaması uygulaması bulunmamaktadır. Genel olarak çelik rijit bağlar pasif tahkimat uygulamaları olarak tercih edilmektedir. Pasif tahkimatla birlikte, yükler tamamen çelik tahkimatın üzerine binmekte ve özellikle taban yollarında ciddi deformasyonlar meydana gelmektedir. Çalışma kapsamında Park Termik Çayırhan Yeraltı Kömür Ocağı'nda güncel tahkimat sistemleri olarak kullanılan çelik bağların yerine, kaya saplamalarının uygulanabilirliği, sonlu elemanlar metodu (FEM) ile modellenerek en olumlu sonucu verecek tahkimat sistemi belirlenmiş ve aynı zamanda iki tahkimat sisteminin (kaya saplamaları ve çelik bağlar) maliyet ve diğer faktörler açısından birbirlerine göre avantajları ve dezavantajları ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

Rock bolts are widely preferred reinforcement equipments through long ages in rock excavation cavities and tunnels which entail support of opening in terms of stabilising excavations and controlling environmentlly induced instabilities. These applications, in contrast to other reinforcement systems, are simple, quick and dramatically inexpensive to apply. Additionally, rock bolts do not bring about any contraction or shrink around cross-sectional area, in which excavation is carried out, and can be combined with diverse reinforcing elements in a harmony. Underground coal mines, particularly where pertinent production methods are longwall mining, bolts are vastly employed as reinforcing elements all around the world. With bolting applications, a proportion of induced secondary stress based loads are intended to be carried by rock itself. Thus, by reducing deformation amounts around tailgates providing service in long terms, deformation periods are extended. Accordingly, needs for gallery smoothing scrape operations will be reduced (or will be utterly removed if possible), by making work environments safer and reducing labour costs, more economic and faster process takes place. Approach of reinforcing underground coal mines with rock bolts has prominently gained importance in regions like USA, Europe, South Africa and Australia over last two decades. However, there is no such industrial applications of rock bolts in coal mines of Turkey apart from academic or small scaled local studies. Instead, passive support systems by steel rigid beams are preferred. Associated with passive supporting, forces stemming from surronding geology loaded directly on steel beams, hence, serious deformations originate around tailgates. Within the context of study, applicability of rock bolts instead of steel beams, which are currently used as reinforcement systems, is tested along with determination of the most versatile reinforcement technique amongst possibilities by modelling with finite element method. Also advantages and disadvantages of two reinforcement systems, which are steel beams and rock bolts, over each other are exhibited in terms of costs and other operational parameters.

Benzer Tezler

  1. Çayırhan Yeraltı Linyit İşletmesi e sahasında kullanılan kollu galeri açma makinesi kazı veriminin jeolojik birimlerin fiziksel ve mekanik özellikleri dikkate alınarak incelenmesi

    The investigation of boom type roadheader excavating performances used in çayirhan underground coal mining of field e considering physical and mechanical properties of geological units

    YUSUF VARLIBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDumlupınar Üniversitesi

    Maden İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖNDER UYSAL

    YRD. DOÇ. DR. SUNAY BEYHAN

  2. Çayırhan Yeraltı Linyit İşletmesinde kollu galeri açma makineleri için performans modeli geliştirilmesi

    Developing a performance model for the roadheaders used in Cayirhan Underground Coal Mine

    ERGİN KAHRAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Maden Mühendisliği ve MadencilikNiğde Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAİR KAHRAMAN

  3. Uzunayak panosunda ilerleme ile ilk göçme arasındaki ilişkinin 3 boyutlu sayısal modellemesi

    Investigation of relationship between face advance and first caving by using 3D numerical modelling at longwall panel

    GÜNEŞ ERTUNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MEHMET ALİ HİNDİSTAN

  4. Farklı miktar ve özellikteki kömür yığınlarının kendiliğinden yanma davranışları, önlenmesi ve önceden tespit edilmesine bir örnek; Çayırhan kömür stokları

    Different amount and proper behavior spontaneous combustion in the heaps of coals, prevention and detection an example of pre; Cayirhan coal stocks

    ELİF KUZOLUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Maden Mühendisliği ve MadencilikSelçuk Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDÜLHADİ ÖZDENİZ

  5. Yüksek oranda uçucu kül içeren harçların özelikleri

    Properties of high volume containing fly ash

    ESİN DEDE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    İnşaat MühendisliğiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖMER FATİH ESER