Kentsel mekanlarda kapalılık etkisinin sanal modeller aracılığıyla araştırılması
Investigation of the effect of enclosure in urban spaces through virtual models
- Tez No: 521314
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET MELİH ÖKSÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Kentsel mekân, Kapalılık etkisi, Mekânsal boyut, Görsel algı, Sanal Model, Urban space, Enclosure effect, Spatial dimension, Visual perception, Virtual model
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Mekân, algılanabilirliği ölçüsünde tanımlanan ve çevreleyen sınırlayıcı ögeler ile boşluktan ayrılan bir kavramdır. Duvar, döşeme ve tavan gibi mekânın fiziksel boyutunu belirleyen sınırlayıcı ögelerinin biçimlenişi ile mekânın niteliği ve görsel algısı değişmektedir. Kentsel mekânda da çevreleyen bina yüzeylerinin yükseklikleri ve birbirleriyle olan mesafeleri ile oluşan alanlar kentsel mekânın kullanıcılar üzerinde yarattığı görsel etkileri belirlemektedir. Bu çerçevede; çalışmanın ilk bölümünde; çalışmanın konusu, amacı, kapsamı ve yöntemi belirtildikten sonra mekân, kentsel mekân, avlu/meydan ve algı kavramları hakkında bilgiler verilmiştir. Ardından çalışmanın kurgusunun yapıldığı kapalılık etkisinin, mekânsal boyut, ölçek ve oranlar ile değişimi detaylı olarak ele alınmıştır. Sonrasında ise çalışmanın yöntemini belirleyen sanal gerçeklik kavramından bahsedilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde çalışmanın yöntem ve hedeflerinden bahsedilerek, bilgisayar destekli oluşturulan üç boyutlu modellerin sanal gerçeklik ile ilişkisi kurgulanmıştır. Çalışmanın deneysel kurgusu literatürde Spreiregen'in (1965) kentsel avlu/meydanlarda kapanma oranları olarak belirttiği gösterim üzerinden oluşturularak, 4 farklı genişlik değişkenli kentsel avlu/meydan mekânının kapalılık etkileri incelenmiştir. Ardından anket tekniği ve kullanılan anlamsal sıfatlar hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde yapılan anket sonuçları değerlendirilerek mekânların kapalılık eşikleri yeniden incelenmiş, literatürde verilen değerler ile kıyaslanmıştır. Ardından mekânların belirlenen sıfatlar ile anlamsal özellikler üzerinden değerlendirilmesi yapılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise mekânların kapalılık eşiklerinin anket katılımcılarının demografik özellikleri ile olan ilişkisi üzerinde durulmuştur. Kentsel mekânların çevreleyen ögelerin biçimlenişi ile değişen kapalılık etkisi, yapılan anket çalışması sonucuyla desteklenerek, belirlenen anlamsal sıfatlar ve mekânların kapalılık etkisi arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Space is a concept that is defined in the measure of its perceptibility and separated from the space with the surrounding bounding elements. The nature and visual perception of the space varies with the formation of limiting elements that determine the physical size of the space, such as walls, flooring and ceilings. In urban space, the heights of the surrounding building surfaces and the areas formed by their distances with each other determine the visual impacts of urban spaces on users. In this context; in the first part of the study; after the subject, purpose, scope and method of the study, information about the concepts of space, urban space, backyard/square and perception were given. Then, the change of enclosure effect, which is the scope of this study, with the spatial size, scale and proportions are discussed in detail. Then the concept of virtual reality, which determines the survey method of study, is mentioned. In the second part, the objectives and methods of the study were discussed and the relation between computer-aided three-dimensional models and virtual reality is examined. The experimental fiction of the study was created from the impression of the notation of Spreiregen (1965) as enclosure rates in urban squares, and the enclosure effects of the urban backyard/square space with four different width variables were investigated. Then, information about the survey technique and the semantic adjectives used are given. In the third part of the study, the survey results were evaluated, and the enclosure thresholds of the spaces were re-examined and compared with the values given in the literature. Then, the spaces were evaluated through the specified adjectives and semantic characteristics. In the last part of the study, the relationship between the enclosure thresholds of the spaces and the demographic characteristics of the survey participants is emphasized. The enclosure effect of the urban spaces that changes with the formation of the surroundings is supported by the result of the questionnaire survey and the relations between the determined semantic attributes and the enclosure effect of the spaces are evaluated.
Benzer Tezler
- Kentsel mekânlarda sokaklar üzerinden ölçülebilir tasarım niteliklerin estetik beğeni ile bağlantı değerlendirmesi: New York kenti örneği
Evaluation of the relationship between urban aesthetics preference and measurable design factors in street vistas: New York city case
AYLAR KALAVI
Doktora
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE TEKEL CUBEIRO
- Müze bahçelerinin alternatif açık alan olarak kullanılmasının kentsel yaşam üzerindeki etkileri: İstanbul örneği
The effects of using museum gardens as an alternative open space on urban life: Istanbul case
DAMLA ERENLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Effects of human scale on wayfinding in commercial areas: Case of Eminönü-Maslak central business district hubs
Ticari alanlarda insan ölçeğinin yön bulmaya etkileri: Eminönü-Maslak merkez iş alanı merkezleri örneği
DİLA TOPRAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Kültürel peyzajın yaya yoğunluğu üzerindeki etkisinin değerlendirilmesine yönelik bir yöntem önerisi: İstanbul Tarihi yarımada-Hanlar bölgesi örneği
A method proposal for evaluation of the effect of cultural landscape on pedestrian density: The case of Istanbul Historical peninsula-Hanlar district
ZERRİN HOŞGÖR
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Karakter alanlarının morfolojik değişiminin niteliksel etkileri: Şenesenevler, levent ve koşuyolu bahçeli konut yerleşimleri
Qualitative effects of morphological change of character areas: Senesenevler, levent and kosuyolu single-family housing settlements
MAKBULE AYDINSOY
Doktora
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARBİL ÖTKÜNÇ