Orta Asya'da Sovyet dönemi sonrası İslami hareketler
Islamic movements in Central Asia in the post-Soviet era
- Tez No: 521315
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF BENLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Orta Asya, SSCB, İslami Hareketler, Central Asia, USSR, Islamic Movements
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mezhepler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
Buhara, Semerkand, Hive, Termez, Fergana Vadisi'nin (Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan'ın topraklarından oluşan) Kokand, Nemengan, Fergana, Andican, Hudcand ve Oş gibi büyük şehirleri, ayrıca Güney Kazakistan'ın Çimkent, Türkistan, Taraz şehirleri bir zamanlar Orta Asya'daki Müslüman medeniyetinin manevi merkezlerinden idi ve özellikle bu şehirlerde dini yönetimin eğitim merkezleri vardı. 1941 yılındaki II. Dünya Savaşı'ndan önceki ateist propagandasının ideolojik çalışmalarına ilaveten Sovyet dönemindeki ibadethanelerin kapatılması kampanyasından sonra SSCB'deki İslam'ın konumu daha da zayıflamıştı. Sovyetler Birliği'ndeki Şeriat mahkemeleri kapatıldı, hem gelenekçi hem de“yeni yöntemli”dini okullar ağı artık faaliyet göstermez hale gelmişti. Bağımsızlığını kazanan Orta Asya ve Kazakistan halkları, gelenekleri, dini ve manevi inançlarını egemenliğinin ilk günlerinden itibaren canlandırma girişiminde bulundular. Din, onlar için yalnızca ataların geleneklerinin devamı olarak değil, aynı zamanda tarihsel olarak kökü bir, dini ve medeniyeti bir olan diğer halklarla bağlarının önemli bir göstergesi olarak görmüşlerdir. Sovyet döneminde İslam'a karşı uygulanan baskıcı politikalar nedeniyle, Orta Asya bölgesinde bu inancın geleneksel“yerel modeli”nin değeri önemli ölçüde azalmıştır. Yerel İslam'ın zayıflatılmasının ana noktası, geleneksel İslam'ı propaganda edecek kadroların kritik açıdan yetersiz kalmasıydı. Daha 1990'lı yılların başında, din adamlarının eksikliği ve“açık politikası”nın bölgedeki geleneksel olmayan İslamcı eğilimlerin sayısını artırabileceği konusunda anlaşmazlıklar ortaya çıkmıştı. Eski SSCB cumhuriyetlerindeki din adamlarının ve bu konuda uzmanların az olması, Sovyet sonrası insanlarda oluşan manevi boşluk nedeniyle geleneksel olmayan ve kendilerini Selefi olarak tanıtmaya çalışan İslami hareketlerin gelişerek vatandaşların arasında yayılmasına sebep oldu.
Özet (Çeviri)
Bukhara, Samarkand, Khiva, Termez, big cities of Fergana Valley (comprised of the lands of Kyrgyzstan, Tajikistan and Uzbekistan) such as Kokand, Namangan, Fergana, Andijan, Khujand and Osh, besides Shymkent, Turkestan and Taraz of Southern Kazakhstan were once spiritual centers of Islamic civilization in the Central Asia and there were education centers of the hierocracy especially in these cities. The position of Islam in the USSR became even weaker after the ideological work of the atheist propaganda before World War II in 1941, as well as after the closure of houses of worship in the Soviet era. The Sharia courts in the Soviet Union were closed, and network of religious schools that were both traditional and with the“new method”was no longer in operation. The people of Central Asia and Kazakhstan, who gained their independence, have attempted to revive their traditions, religious and spiritual beliefs from the very beginning of their sovereignty. They saw religion not only as a continuation of the traditions of the ancestors but also as an important indicator of their ties with other peoples who historically shared the same root, religion and, civilization. Because of the repressive policies against Islam in the Soviet era, the value of the traditional“local model”of this belief in the Central Asian region decreased considerably. The main point of the weakening of local Islam was that the staff to propagate traditional Islam was critically inadequate. At the beginning of the 1990s, disputes arose that the lack of clergy and the“open door policy”could increase the number of non-traditional Islamist tendencies in the region. It caused the Islamic movements, which were not traditional and which sought to be known as Salafis, to emerge and spread among the citizens because of the lack of clergymen and experts in the former USSR republics and of the spiritual gap that ensued in post-Soviet people.
Benzer Tezler
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Türkiye Cumhuriyeti'nin takip ettiği dış Türkler politikası
The foreign policy of the Republic of the Turkey upon Turks living apart from Turkey
MEŞKURE YILMAZ
- Selefîliğin Kırgızistan'a girişi ve faaliyetleri
Emergence of salafism in Kyrgyzstan and lts activities
ULUKBEK KALANDAROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÇELENK
- An Example of USA influence upon the Central Asian states after the Soviet disintegration
Sovyetler Birliği'nin yıkılması sonrası ABD etkisi altında kalan Orta Asya cumhuriyetlerine bir örnek
BAKTYBEK CHAKİEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Uluslararası İlişkilerDokuz Eylül ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NURAY ÖNDER
- Sovyet ateizmi ve Orta Asya'ya etkileri (1917-1939)
Soviet atheism and the influences in Central Asia (1917-1939)
ÖMER ÇAĞRI TECER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
FelsefeAbant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ YAMAN