Yulaf ıslah örneklerinin fitik asit ve mineral içeriklerinin belirlenmesi
Determination of phytic acid and mineral contents of oat breeding samples
- Tez No: 521859
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK SİVRİ ÖZAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu çalışma insan beslenmesine uygun olarak geliştirilmek istenen alternatif-yazlık ve kışlık yulaf (Avena sativa L.) çeşitlerinin bazı besleyici özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2014-2015 ve 2015-2016 üretim sezonlarında yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünün (ETAE) yazlık yulaf ıslah çalışmaları sonucu geliştirilen 44 hat ile 5 standart (Sarı, Fetih, Checota, Haskara, Kahraman) çeşit ve Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünün (TTAE) kışlık yulaf ıslah çalışmaları sonucu geliştirilen 60 hat ile 4 standart (Kırklar, Kahraman, Sebat, Yeniçeri) çeşit yer almıştır. Araştırmada ETAE tarafından Karacabey ve Menemen lokasyonlarında yetiştirilen 196 adet hat/çeşit (yazlık 49x2 lokasyonx2 yıl) ile TTAE tarafından Kırklareli ve Edirne lokasyonlarında yetiştirilen 256 adet hat/çeşit (kışlık 64x2 lokasyonx2 yıl) olmak üzere toplam 452 yulaf örneğinin mineral madde (Ca, Na, K, Mg, Zn, Fe, Mn) ve fitik asit içerikleri gibi bazı minör besin bileşenleri belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS istatistik programı kullanılarak varyans analizine tabi tutulmuş, ortalamalar arasındaki farklar Tukey ve t testleri ile incelenmiştir. Aynı zamanda yulaf genotipleri R paket programı ile Temel Bileşenler ii Analizi'ne (TBA) tabi tutulmuş ve mineraller arası ilişkiler detaylı bir şekilde araştırılmıştır. Yazlık yulaf örneklerinin (n=196) fitik asit miktarı (km'de) %0,97-1,94; kışlık yulaf örneklerinin fitik asit miktarı ise (n=256) %0,91-1,94 arasında değişim göstermiştir. Mineral madde miktarı ise yazlık örnekler (n=196) için (km'de) 31,7-61,0 mg/100g Ca, 3,6-45,0 mg/100g Na, 310,9-755,5 mg/100g K, 113,8-215,1 mg/100g Mg, 1,8- 12,2 mg/100g Zn, 0,9-5,1 mg/100g Mn, 2,2-8,1 mg/100g Fe; kışlık örnekler (n=256) için (km'de) 28,4-71,0 mg/100g Ca, 1,3-22,1 mg/100g Na, 282,9-615,6 mg/100g K, 128,1-223,7 mg/100g Mg, 0,3-10,7 mg/100g Zn, 2,0-5,9 mg/100g Mn, 2,2-12,3 mg/100g Fe arasında değişim göstermiştir. İnsan beslenmesi açısından toplam mineral madde miktarına göre Karacabey lokasyonunda 6, 12, 19, 25, 33 nolu hatlar ile Sarı ve Fetih çeşitleri; Menemen lokasyonunda 3, 26, 31, 33, 38, 39 nolu hatlar ile Kahraman çeşidi; Kırklareli lokasyonunda 15, 43, 44, 56, 59, 61, 62 nolu hatlar ile Sebat çeşidi; Edirne lokasyonunda ise 18, 26, 29, 31, 52, 53 ve 54 nolu hatlar; fitik asit miktarına göre ise Karacabey lokasyonunda 7, 8, 9, 27, 29 ve 45 nolu; Menemen lokasyonunda 6, 24, 25, 27, 28, 45 nolu hatlar ile Haskara çeşidi; Kırklareli lokasyonunda 5, 12, 25, 30, 34, 38 nolu hatlar ile Edirne lokasyonunda 30, 32, 45, 48, 53 ve 63 nolu hatlar öne çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to determine some nutritional properties of alternativesummer and winter oat varieties (Avena sativa L.) desired to be developed in terms of suitable for human nutrition in 2014-2015 and 2015-2016 crop years. In this study, 44 lines and 5 standard varieties (Sarı, Fetih, Checota, Haskara, Kahraman) developed as a result of summer oat breeding studies by Eagean Agricultural Research Institute and 60 lines and 4 standard varieties (Kırklar, Kahraman, Sebat, Yeniçeri) developed as a result of winter oat breeding studies by Thrace Agricultural Research Institute were included as a research material. In this study, minor nutritional components such as mineral elements (Ca, Na, K, Mg, Zn, Fe, Mn) and phytic acid contents were determined for total 452 oat samples which are 196 line/variety (summer 49x2 locationx2 year) grown by ETAE in Karacabey and Menemen locations; and 256 line/variety (winter 64x2 locationx2 year) grown by TTAE in Kırklareli and Edirne locations. The data were subjected to analysis of variance using SPSS statistical program. In addition, the relationships between mineral components of oat genotypes were investigated with Principal Component Analysis (PCA) using R program in detail here. iv The phytic acid content (in dry basis) of oat lines ranged between %0,97-1,94 in summer oat samples (n=196), %0,91-1,94 in winter oat samples (n=256). The mineral content (in dry basis) of oat samples ranged between 31,7-61,0 mg/100g Ca, 3,6-45,0 mg/100g Na, 310,9-755,5 mg/100g K, 113,8-215,1 mg/100g Mg, 1,8-12,2 mg/100g Zn, 0,9-5,1 mg/100g Mn, 2,2-8,1 mg/100g Fe in summer samples (n=196); 28,4-71,0 mg/100g Ca, 1,3-22,1 mg/100g Na, 282,9-615,6 mg/100g K, 128,1-223,7 mg/100g Mg, 0,3-10,7 mg/100g Zn, 2,0-5,9 mg/100g Mn, 2,2-12,3 mg/100g Fe in winter samples (n=256). According the total mineral element results, the improved oat lines and varieties 6, 12, 19, 25, 33, Sarı and Fetih in Karacabey; 3, 26, 31, 33, 38, 39 and Kahraman in Menemen; 15, 43, 44, 56, 59, 61, 62 and Sebat in Kırklareli; 18, 26, 29, 31, 52, 53 ve 54 in Edirne were found as promising genotypes and according the phytic acid content, 7, 8, 9, 27, 29, 45 in Karacabey; 6, 24, 25, 27, 28, 45 and Haskara in Menemen; 5, 12, 25, 30, 34, 38 in Kırklareli; 30, 32, 45, 48, 53, 63 in Edirne location were found as promising genotypes for human nutrition.
Benzer Tezler
- Yulaf ıslah örneklerinin yağ asidi kompozisyonu, lipaz aktivitesi ve termal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of fatty acid composition,lipase activity and thermal properties of oat breeding samples
GİZEM ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Gıda MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK SİVRİ ÖZAY
- Kars yöresinde hububat tarımı yapılan toprakların verimlilik durumunun toprak analizi ile belirlenmesi
Determining the fertility state of cereal farmed soils in the Kars region with soil analysis
İSMAİL İLASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAtatürk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN YILDIZ
- Farklı gen bankalarından elde edilen yulaf hatlarının ssr (basit dizi tekrarları) markörleriyle karakterizasyonu
Moleculer characterization of oat lines obtained from different gene banks using ssr (simple sequence repeats) markers
ERDEM ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyomühendislikKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZİYA DUMLUPINAR
- Şanlıurfa ilave sulu koşullarına uygun yulaf çeşitlerinin belirlenmesi
Adaptation of some oat genotypes for supplementary irrigation in Şanliurfa
MEHTAP DÜZME
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN ÖZBERK
- Yulafta (Avena sativa L.) genotip x çevre interaksiyonları ve stabilite analizleri
Genotype x environment interactions and stability analysis in oat (Avena sativa L.)
SULTAN ŞAHİN ATEŞ
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET BAŞER