Seyitgazi (Eskişehir) ve Ilıca, Köprüören (Kütahya) çevresinde yer alan bazaltik bileşimli lavların jeokimyası ve manto kaynak karakteristiği
Geochemistry and mantle source characteristics of basaltic lavas situated in Seyitgazi (Eskişehir) and Ilıca, Köprüören (Kütahya)
- Tez No: 522190
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİLTAN KÜRKCÜOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Bazalt, iz elementler, jeotermometre, jeobarometre, Orta-Batı Anadolu, Basalt, trace elements, geothermometer, geobarometer, Central-West Anatolian
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maden Yatakları ve Jeokimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu tez çalışmasında, Eskişehir ilinin güneyinde bulunan Seyitgazi ilçesi ve çevresinde yer alan bazaltik lavlar ile Kütahya ilinin Ilıca ve Köprüören ilçeleri ve çevrelerinde yer alan bazaltik lavların jeokimyasal özelliklerinin belirlenmesi, oluşumu ile gelişimi sırasında etkili olan jeokimyasal süreçler tanımlanarak, türedikleri kabuk ve/veya manto kaynak bileşenlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Örnekler hem alkali hem subalkali karaktedirler ve bazaltiktrakiandezit, bazaltikandezit, trakiandezit ve andezit olarak sınıflandırılmıştır. Mineraloji ve petrografi incelemeleri sonucunda örneklerin plajiyoklaz, olivin, klinopiroksen, ortopiroksen ve Fe-Ti oksit minerallerinden oluştuğu belirlenmiştir. Örneklerin hesaplanan sıcaklık değerleri 1055-1223 0C aralığında, derinlik değerleri ise 25-12 km aralığında değişmektedir ve basınç değeri 12 kbar'dır. Primitif manto ile normalize edilmiş çoklu element diyagramına göre Seyitgazi örneklerinin LIL elementler bakımından, HFS elementlerine göre zenginleşme gösterdikleri, Ta, Nb, P, Ti elementlerinde hafif negatif anomalilere sahip oldukları, Ilıca ve Köprüören örneklerinin ise LIL elementlerce Seyitgazi örneklerine benzer bir trend göstermekle birlikte, HFS elementlerinde fakirleşme ve Pb elementinde zenginleşme ile Seyitgazi örneklerinden ayrıldıkları belirlenmiştir. Örnekler düşük Nb/La, yüksek Ba/Nb, düşük Zr/Ba ve yüksek Ba/La oranlarına sahiplerdir. Bu oranlar dalma-batma ve/veya kabuksal kirlenme süreçlerinden etkilenmiş litosferik bir kaynağı işaret etmektedir. Ayrıca Ilıca ve Köprüören örnekleri yüksek La/Yb(N) oranlarına sahipken Seyitgazi örnekleri de daha yüksek La/Yb(N) oranları ile temsil edilmektedir, ayrıca Seyitgazi örneklerinin Tb/Yb(N) oranları 2.2-2.24 aralığında Ilıca ve Köprüören örneklerinin Tb/Yb(N) oranları ise 1.5-1.78 arasında değişim göstermektedir. Eldeki tüm verileri değerlendirilmesi ile, bazaltik kayaçların, farklı dereceki kısmı ergimeler ile birlikte litosferik malzemelerin katkısı ile oluşabileceği gibi, zaman içersinde manto kaynak bileşeninde meydana gelebilecek değişimlerde bu gelişime neden olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to determine the geochemical properties of the basaltic rocks which are situated in Seyitgazi (Eskişehir) and Ilıca, Köprüören (Kütahya) region and the mantle or crustal sources from which they are derived, and also the geochemical processes effective throughout its evolutionary history. Samples have both alkaline and sub-alkaline nature and they are classified as basaltictrachyandesite, basalticandesite, trachyandesite and andesites. As a result of mineralogical studies, it was determined that the samples contained plagioclase, olivine, clinopyroxene, orthopyroxene and Fe- Ti oxide minerals. The calculated temperature values of the samples are in the range of 1055-1223 0C and the depth values are in the range of 25-12 km and the pressure value is 12 kbar. The primitive mantle normalised multi-element patterns of Seyitgazi basaltic rocks show enrichments in the LILE, relative to the HFS elements and have slightly negative Ta, Nb, P, Ti anomalies whereas Ilıca samples display the LIL element signature which is similar to Seyitgazi samples but distinct from them with the depletion of HFS elements and the enrichments in Pb contents. Samples have low Nb/La, Nb/U and high Ba/Nb, low Zr/Ba and high Ba/La ratios. This ratios suggest that basaltic rocks were derived from a lithospheric source(s) affected by subduction and lithospheric contributions. Moreover, Ilıca and Köprüören samples have high La/Yb(N) content whereas Seyitgazi lavas are represented by higher La/Yb(N) ratios. Tb/Yb(N) ratios of Seyitgazi and Ilıca, Köprüören samples range between 2.2-2.24 and 1.5-1.78 respectively. All these geochemical features suggest that basaltic rocks are originated from either the combined effects of the different degrees of melting in source region with the significant amount of lithospheric contributions or change in the nature of the source in time.
Benzer Tezler
- Kırsalda fen ve teknoloji dersi öğrenme ortamlarının yapılandırmacı öğrenme açısından değerlendirilmesi
Evolution of learning environments in science and technology courses in terms of constructivist approach in rural areas
MERYEM KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHADDİN ACAT
YRD. DOÇ. DR. ENGİN KARADAĞ
- Anadolu'da İlk Tunç Çağı 3 Adak Çukurları
Early Bronze Age 3 Votive pits in Anatolia
RANA BAŞKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT TÜRKTEKİ
- Sleyt taşlarının genel olarak incelenmesi ve üretim uygulamaları
General study and production applications of slate stones
AHMET OZAN UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ERKİN NASUF
- Bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinden sonra yetiştirilen ve tavuk gübresi uygulanan arazilerde farklı azot dozlarının mısırın verim ve kalite özellikleri ile su kullanım etkinliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality characteristics of corn and yield efficiency of different nitrogen doses in the fields grown after some perennial legume forage crops and poultry manure applied
BEŞİR ERÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERTUĞRUL KARAŞ
- Seyitgazi'de geleneksel kent dokusunun incelenmesi: Çarşıiçi, Hamamyolu ve Eskişehir caddeleri sokak sağlıklaştırma önerisi
The examination of traditional urban texture in Seyitgazi; the street rehabilitation proposal for Carsiici, Eskisehir and Hamamyolu streets
HATİCE ELMAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkAnadolu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL G. EKİMCİ