Geri Dön

Büyük ebeveyn ve torun ilişkileri: Çocuk bakım pratikleri üzerine bir araştırma

The relationships of grandparents and grandchildren: A study on child care practices

  1. Tez No: 522670
  2. Yazar: SİNEM BURCU UĞUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NURŞEN ADAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 260

Özet

Dünyada sağlık, nüfus, teknoloji, ekonomi gibi alanlarda yaşanan dönüşümler, aile kurumuna da yansımakta ve aile içi ilişkiler ile rollere yön vermektedir. Demografik alanda yaşanan değişiklikler, aile yapılanmasında en etkili olan dönüşümlerden biridir. Dünya çapında doğurganlık oranları giderek azalırken; ortalama ömür ise artan bir ivme göstermektedir. Nüfusun yaşlanmasına işaret eden bu durum, ailenin diğer üyelerinin aralarındaki ilişkilere olduğu gibi, büyük ebeveynlerle torunlar arasındaki ilişkilere de etki etmekte ve büyük ebeveynlerin torunlara yönelik rollerini değişime uğratmaktadır. Büyük ebeveyn ve torunlar arasındaki ilişkilerin yeni biçimler almalarında ve bu ilişkilerin yeni görevlere açık hale gelmesinde etkili olan esas unsur ise yeni aile düzenlemeleridir. Orta kuşakta yaşanan boşanmaların giderek yaygınlık kazanması, büyük ebeveynlerin aile içindeki öncelikli rollerinin torun bakımı olmasında etkili olan çağdaş bir problemdir. Büyük ebeveynler, ebeveynler çocuklarına etkili ebeveynlik yapmak ya da çocuklarının gelişim ihtiyaçlarını karşılamakta başarısız olduklarında torun bakım desteğinde önemli bir rol oynamaktadır. Büyük ebeveynliğin çocuk bakım sorumluluğunu içeren bir rol olarak şekillenmesinin ardındaki dinamiklerden bir diğeri, belki de en güçlüsü, orta kuşaktaki kadın istihdamıdır. Büyük ebeveynler, bakım ihtiyacını doğuran bu dinamiklerden hangisinin torunlarına bakım sağlamalarında etkin rol oynadığına bağlı olarak farklı yoğunlukta bakım sağlamaktadırlar. Ayrıca, uygun fiyatlı ve güvenilir kamu çocuk bakım desteğinin erişilebilirliği de büyük ebeveynlerin bakıma dahil olma derecelerine ve bağlantılı olarak sağladıkları bakımın niteliğine etki eder. Bu çalışmada, aile yapısı, aile içi ilişkiler ile görev ve sorumluluklarda değişikliklere yol açan eğilimler tartışılmış, bu eğilimlerin büyük ebeveynlik rolü ve sorumlulukları üzerindeki etkileri nitel araştırma teknikleri kullanılarak Antalya'da torunlarına bakım sağlayan büyükanneler üzerinden çözümlenmiştir. Büyükannelerle yapılan derinlemesine görüşmeler yoluyla, torun bakımı sağlamalarına yol açan koşullar anlaşılmaya çalışılmış ve çocuk bakımına dahil olma derecelerine bağlı olarak ortaya çıkan büyük ebeveynlik modelleri irdelenmiştir. Büyükannelerin tam zamanlı, düzenli ya da yardımcı bakım görevlerinin yaşamlarını nasıl etkilediği anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmada ayrıca, büyük ebeveynlik deneyimini etkileyen unsurlar olarak büyük ebeveynlerin torunlarıyla ilişkilerinin kendi çocuklarıyla ilişkilerinden farklılıkları ortaya konulmuştur. Yapılan görüşmeler çözümlendiğinde, büyükannelerin çoğunlukla orta kuşak kadınların ev dışında ücret karşılığı çalışmaya başlaması nedeniyle aile içinde anne koruyucu ve çocuk bakımına yardımcı olarak konumlanıp, torunlarının bakımında sorumluluk aldıkları gözlenmiştir. Düzenli olarak torunlarının bakımında görev alan büyükannelerin gündelik yaşam pratiklerinin bu durumdan hem olumlu hem de olumsuz şekilde etkilendiği görülmüştür. Ayrıca, içerdiği tüm olumsuzluklarına rağmen büyükanneler büyükannelik rollerini genel olarak duygusal tatmin ile ilişkilendirmiştir. Büyükannelerin orta kuşakla ve torunlarla ilişkilerinde maliyeti yüksek davranışlardan kaçınma ve ödülleri en yükseğe çıkarma motivasyonuyla hareket ettiklerine işaret eden bu durum, torun bakım faaliyetinde mübadelenin işlerliğine yorulabilir.

Özet (Çeviri)

The transformations that are occurring worldwide in the areas of health, population, technology, economy are also reflected in the family institution and dominate roles and family relations. Changes in the demographic area are one of the most influential transformations in family structure. While fertility rates are gradually decreasing worldwide; the average life expectancy is increasing. This situation, an indication of the aging population, affects the relationship between grandparents and grandchildren as well as the relationship between other members of the family, and changes the role of grandparents towards their grandchildren. The most influential factor causing relationship between grandparents and grandchildren to take new forms and making these relations open to new tasks is the new family arrangements. The increasing prevalence of middle-generations divorce is a Contemporary problem that is effective in converting the primary role of grandparents into grandchild care in the family. Grandparents play an important role in grandchild care support when parents fail to effectively parent their children or meet the developmental needs of their children. One of the dynamics, perhaps the most powerful one, behind the shaping of grand parenting as a role involving responsibility for child care is midrail female employment. Grandparents provide different intensities of care depending on which of these dynamics giving rise to the need for care plays an active role in their care for their grandchildren. Accessibility of affordable and reliable public child care support service also influences the grandparental involvement levels and the nature of care they provide. In this study, trends leading to changes in duties and responsibilities in family, family structures, family relationships were discussedand effects of these tendencies on the grandparenting role and responsibilities were analysed through the use of qualitative research techniques on grandmothers who have provided care to their grandchildren in Antalya city. Through in-depth interviews with grandmothers, the conditions leading to grandchild care were tried to be understood and grandparenting patterns arising due to their degree of involvement in child care were examined. How full-time, regular or assistive care affect their lives was tried to be understood. The study also revealed the ways how relationships of grandparents with their grandchildren differ from relations with their own children as factors affecting grandparenting experience. When the interviews were analysed, it was observed that the grandmothers were often placed in the family as mother savers and child care assistants, taking responsibility for care of their grandchildren,due to the fact that middle generation women have started to work in paid employment outside their house. It was seen that the daily practices of the grandmothers regularly taking responsibility for the care of their grandchildren are affected both positively and negatively. Moreover, despite all the negativity involved, grandparents have associated grandparental roles with emotional satisfaction in general. This situation, indicative of the fact that grandmothers are motivated to avoid high cost behaviors and maximize rewards in their relationship with middle generations and grandchildren, can be explained by the exchange theory in the grandchildren maintenance care activity.

Benzer Tezler

  1. Kuşaklararası dayanışma bağlamında büyük ebeveyn-torun ilişkisinin çocuk refahına etkileri: Ankara ili örneği

    The effects of grandparent-grandchildren relationship on child welfare in the context of intergenerational solidarity: The case of Ankara province

    GİZEM YAŞAR TUTAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGazi Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜCEL UYANIK

  2. Grandparent-grandchild relationships in an aging Turkey: An investigation of intergenerational contact and aging anxiety

    Yaşlanmakta olan Türkiye'de büyükebeveyn-torun ilişkileri: Kuşaklararası iletişim ve yaşlanma kaygısının incelenmesi

    ASLI ÖNOL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RYAN MACEY WISE

  3. Nesiller arası işlevsel ve duygusal dayanışmanın torun bakımı açısından incelenmesi

    Examination of i̇ntergenerational functional and emonational solidarity in terms of grandchild care

    ASLIHAN ER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Ev EkonomisiHacettepe Üniversitesi

    Aile ve Tüketici Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OYA HAZER

  4. Aile değerlerinin kuşaklara aktarımında büyükanne-büyükbaba torun ilişkisinin incelenmesi

    An examination on the role of the relationship between grandparents and grandchildren in the transmission of family values to generations

    DEMET TEZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sosyolojiİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HANİFİ PARLAR

  5. Transmission of resilience from caregiving grandparents: A thematic analysis

    Bakım veren büyükanne ve büyükbabalardan psikolojik dayanıklılık aktarımının tematik analizi

    ECE DİLAY KAPLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YUDUM SÖYLEMEZ