Anayasa yargısının siyasi kökenleri ve demokratik meşruluğu sorunu
Political origins of the constitutional jurisdiction and the problem of democratic legitimacy
- Tez No: 524726
- Danışmanlar: PROF. DR. ERGUN ÖZBUDUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Anayasa Yargısı, Siyasi Kökenler, Demokratik Meşruiyet, Constitutional Jurisdiction, Political Origins, Democratic Legitimacy
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Şehir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bu çalışmada, demokratik hukuk devleti anlayışının yerleşmesinde hayati öneme sahip olan anayasa yargısının siyasi kökenleri irdelenerek, demokratik olarak meşru olup olmadığı üzerinde durulmuştur.“Anayasal demokrasi”yi oluşturan“anayasalcılık”ve“demokratikleşme”kavramlarının tarihsel gelişimine mercek tutulmuş ve temelde bu iki kavram arasında bir“oksimoron”ya da bir çelişki olduğu tespitinden hareketle, bu iki kavram ikileminde anayasa yargısının nasıl kurulduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Devamında, bu iki kavrama benzer nitelikteki“Türk anayasal gelişme tezleri”anlatılmaya çalışılmış ve bu tezler ikileminde 1961 Anayasasında, Türk Anayasa Mahkemesinin (AYM) nasıl ele alındığı, 1961 Anayasasını ortaya koyan kurucu iktidar sıfatındaki Temsilciler Meclisinin zabıt tutanakları incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, Türk Anayasa Mahkemesinin siyasi kökenleri ortaya konulurken, Ran Hirschl'in“Hegomonik Korunma”adlı tezi ile Şerif Mardin'in ortaya koyduğu“Merkez-Çevre”ilişkisi üzerinde durulmuştur. Neticede, 1961 ve 1982 anayasalarında Türk Anayasa Mahkemesinin anayasal denetim yapma kurgusunun kurucu iktidarlar tarafından nasıl ele alındığına değinildikten sonra, Türk Anayasa Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) siyasi parti kapatma kararları üzerindeki yaklaşım farkları ortaya konulmaya çalışılmış ve Türk Anayasa Mahkemesinin“ideoloji temelli”kararlar verdiği tespitinden hareketle, Türkiye'de politik sahada bir merkez-çevre ilişkisinin hala devam ettiği sonucuna varılmıştır. Aynı zamanda, Türk Anayasa Mahkemesi tarafından verilen siyasi parti kapatma kararları üzerinden“yargısal aktivizm”kavramı ile, yine Türk Anayasa Mahkemesinin bir jüristokrasiye dönüşüp demokratik temayülleri yok etme boyutuna ulaştığını ifade eden“hâkimler hükümeti”kavramı açıklanmaya çalışılmış ve Türk Anayasa Mahkemesinin demokratik meşruluğunu pekiştirmek için, kararlarında aktivist bir tavır takınmak yerine“kendi kendini sınırlama”yaklaşımını göstermesi gerektiği üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the political origins of the constitutional jurisdiction, which has vital importance in the establishment of the democratic state of law, are scrutinisedand it is emphasized whether it is democratically legitimate or not. Constitutionalism and democratization, which constitute“constitutional democracy”, have been focused on the historical developments of the concepts and it has been tried to show how constitutional jurisdiction is formed in these two conceptual dichotomies based on the finding that there is an“oximoron”or contradiction between these two concepts. In the following, the“Turkish constitutional development theses”of similar nature were tried to be explained and the dilemma of these theses tried to be revealed in the 1961 Turkish Constitution by examining the minutes of the“Assembly of Representatives”, which is the founding symbol of how the Turkish Constitutional Court was organized and which constituted the 1961 Constitution. Moreover, while the political origins of the Turkish Constitutional Court were revealed, Ran Hirschl's“Hegomonik Preservation”thesis and the“Center-Periphery”relationship revealed by ŞerifMardin were emphasized. Finally, it is clear from the Turkish Constitutional Court that there are differences in approach between the Turkish Constitutional Court and the European Court of Human Rights over the decisions of the Turkish Constitutional Court to close the Turkish political parties, after the Constitutional Court of 1961 and 1982 dealt with how constitutional authority of the Turkish Constitutional Court was handled by constituent powers. Consequently, the Turkish Constitutional Court established that“ideology-based”decisions of motion of a center-periphery relationin political life in Turkey has concluded that continued now. At the same time, the concept of“juristocracy”, which expresses the fact that the Turkish Constitutional Court is transforming into a judicial government and destroys democratic tendencies, is tried to be explained with the concept of“judicial activism”through political party closure decisions given by the Turkish Constitutional Court. In order to reinforce the democratic legitimacy of the Turkish Constitutional Court, it should be pointed out that instead of adopting an activist attitude in their decisions, they should show the“judicial restraint”approach.
Benzer Tezler
- Anayasa yargısında yargısal sınırlılık doktrini
The doctrine of judicial self-restraint in Constitutional adjudication
ENDER TÜRK
Doktora
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ
- Türkiye'de üniversite reformları
University reforms in Turkey
HASİBE ÇETİN
Doktora
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABRİ BÜYÜKDÜVENCİ
- Democracy, politics and constitutional review within the framework of the political question doctrine
Siyasi sorun doktrini çerçevesinde demokrasi, siyaset ve Anayasa yargısı
TUĞBA ASRAK HASDEMİR
Doktora
İngilizce
2002
Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET OKYAYUZ
- Suçta ve cezada kanunilik prensibinin anayasal temelleri
Constitutional bases of the principle of legality of crimes and punishments
FARUK YASİN TURİNAY
- Birinci Meşrutiyet'in ilanı meselesi
The Topic of the declaration of the first constitutional monarchy
SEYDİ VAKKAS TOPRAK