Toplumsal cinsiyet perspektifinden bir sosyal bilgiler ünitesi tasarımı ve öğretimi
Designing and teaching of a social studies unit from the gender perspective
- Tez No: 526483
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 404
Özet
Bu araştırmanın amacı“6. sınıf Sosyal Bilgiler dersi kapsamındaki 'İpek Yolunda Türkler' ünitesi bağlamında tarihin kadın aktörlerinin de en az erkekler kadar görünür kılındığı ve toplumsal cinsiyet bakış açısını yansıtacak bir sosyal bilgiler öğretimi nasıl tasarlanabilir ve öğretilebilir?”sorusuna cevap aramaktır. Araştırmada karma yöntem araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Bu araştırmanın nitel modeli eylem araştırması, nicel modeli ise öntest-sontest kontrol gruplu deneysel modeldir. Bu araştırmanın katılımcıları, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Sinop ilinde yer alan bir devlet ortaokulunda 6. sınıf düzeyinde öğrenim gören 59 öğrencidir. Nitel veri toplama araçları olarak öğrenci yazıları/ödevleri ve gözlem yöntemlerine uygun olarak hazırlanan araçlar kullanılmıştır. Nicel veri toplama araçları olarak survey yöntemine uygun olarak hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz ve içerik analizi yapılmıştır. Nicel verilerin çözümlenmesinde SPSS 21.0 paket programından yararlanılarak frekans, yüzde, iki değişken için ki kare testi ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçları; kadınların görünür olduğu ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin dikkate alınarak düzenlendiği bir öğretim uygulaması sonucunda öğrencilerin algı ve ifadelerinin toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadınların güçlenmesi lehine değiştiği/dönüştüğünü ortaya koymuştur. Öğrencilerin savaşma, ülke yönetme, at binip ok atma, futbol, güreş gibi sporlar yapma, ülke yönetimine yardımcı olma ve ticaret gibi geleneksel olarak“eril”alana kodlanan işleri ve aktiviteleri, uygulama sonrasında kadınların da yapabildiğini düşünmeye başladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin kadınların yaptıkları işler ile ilgili seçimleri tarihsel bağlama uygun olduğu gibi toplumsal cinsiyet algısının olumlu yönde değiştiğine işaret etmektedir. Çizimlerinde kadın karakterlere yer veren deney grubu öğrencilerinin ünite kapağı tasarımlarında, çizimlerinde kadın karakterlere yer veren kontrol grubu öğrencilerinin ünite kapağı tasarımlarına kıyasla kadınları daha aktif faaliyetler içerisinde resmettikleri belirlenmiştir. Araştırmacının rehberliğinde öğrencilerin kadınların siyasi rolleri üzerinde farklı bakış açılarından düşünebildikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı yani kadınların görünür olduğu bir öğretim sürecine ilgiyle katıldıkları ve kadınların yaptıkları işler sunulduğunda kız ve erkek öğrencilerin bu bağlamda düşünme pratikleri deneyimleyebildikleri ve eleştirel değerlendirmeler yapabildikleri sonucuna ulaşılmıştır. Kadınların görünür olduğu ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin dikkate alındığı öğretim programları ve ders kitapları hazırlanabilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research was to seek answer to the question of“How can Social Studies Teaching in which the woman actors of the history have occupied as much space as the men actors and that can reflect the gender equality can be designed and taught?”in the context of 'Turks in Silk Road' unit in the curriculum of 6th grade Social Sciences Class. Convergent parallel design from the mixed method research design was employed. The qualitative part of this research was consisted of action research and the quantitative part was designed as pre-test-post-test control group. The participants of this research were the fifty nine 6th grade students enrolled in a middle state school in 2014-2015 academic year in Sinop. Students' writings and observation notes were used as qualitative data collection tools. A questionnaire form designed based on the survey technique was used as quantitative data collection tool. The qualitative data were analyzed using descriptive and content analyses. Frequency, percentage, and chi-square test for independence were employed using SPSS 21.0, and content analysis was used as part of the quantitative data anayses. The results of this research indicated that an instructional approach designed to consider the gender equality changed/evolved students' perceptions and descriptions positively by promoting gender equality and woman empowerment. Students appeared to think that after some applications women could also perform such traditionally masculine-coded tasks as fighting, ruling a country, shooting an arrow on horseback, playing football, wrestling, helping rule a country, and trading. The choices of the students were appropriate for the historical context and their perceptions of gender equality were changed positively. It was also found that the experimental group students who displayed women characters in their drawings portrayed women as involving more active duties when compared to the control group students' drawings of women characters. The findings showed that with the guidance of the researcher, students can view the political roles of women from different perspectives. The students highly engaged in an instructional approach in which women are more apperant and when the unit was designed based on gender equality. Female and male students can experience thinking practices when presented the work women do and they can present critical evaluations accordingly. Considering the fact that students' understanding of gender equality has changed/evolved when women actors of the history occupied more space in the instructional design, textbooks and curriculum can be prepared accordingly.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretiminde kadın bilim insanlarının sunumu: Toplumsal cinsiyet perspektifinden bir eylem araştırması
Presentation of women scientists in social studies teaching: An action study from a gender perspective
ÖZLEM ÇALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSinop ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN DİLEK
- Tarih öğretiminde toplumsal cinsiyet: 6. sınıf öğrencilerinin perspektifinden tarihsel süreçte kadın hakları ve kadın imgesi
Gender in history teaching: Women rights and the images of women in the historical process from the perspective of 6th graders
GÜLÇİN DİLEK
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERTUĞRUL ORAL
- Benim kimliğim sporcu: Sporcuların atletik kimlik düzeyleri, erkeklik normları ve yaşam tatmini değişkenlerinin toplumsal cinsiyet perspektifinden incelenmesi
My identity is athlete: Athletic identity levels of athletes, masculinity norms and life satisfaction variables from a gender perspective
SABİHA GİZEM ENGİN
Doktora
Türkçe
2022
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VELİ ONUR ÇELİK
- Çingene kadınların anlatılarındaki göç ve mekân: Ankara Kale Mahallesi'nde bir saha araştırması
Migration and space in the narratives of gypsy women: A fieldwork in Ankara Kale Street
DİLARA CANER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAnkara ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF EKİN AKŞİT VURAL
- Necati Cumalı eserlerinin edebiyat sosyolojisi bağlamında incelenmesi
An examination of Necati Cumali's books in the context of literature sociology
YÜCEL ÖZDEMİR