Türk edebiyatında ve halk inançlarında asa
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 52696
- Danışmanlar: PROF.DR. İSA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Türk edebiyatında ve halk inançlarında asa, maddî ve manevî yanı da bulunan bir kültür unsurumuzdur. Asa, insanlarda maddî yönden ziyade manevî bir sembolü tedaî ettirmektedir. Maddî olarak da geçmişte ve günümüzde dayanak manasında kullanılmıştır. Asâ (baston) karşılığında, Dedem Korkud'un Kitabı'nda tay, tayan, tayanak kelimesi geçmektedir. Diğer bazı eski kaynaklarda ise asanın aynı şekilde kaydedildiğini görüyoruz. Asâ aynı zamanda güç, kuvvet ve otoriteyi temsil etmektedir. Tarihte padişah ve hükümdarların elinde güç sembolü olarak tasvir ve kaydedilmektedir. Asâ bu anlamlarının yanı sıra hak, adalet ve doğruluk sembolü olarak da bilinmektedir. Bilhassa Türk tasavvuf edebiyatında önemli bu yer tutmuştur. Türkler için sosyal statüyü belirlemiştir. Cingiz Han döneminde alem vazifesi görmüştür. Aynı zamanda hilafet eşyaları içinde yer alır. Asanın yazılı kültünde muin, kebz, mütteka gibi pek çok karşılığı vardır. Gerek asâ, gerek baston ve diğer karşılıkları Türk edebiyatının her türünde, manzum ve mensur eserlerimizde, şair ve yazarlarımıza ilham kaynağı olmuştur. Meddahlığın en önemli eşyasıdır. Bilmece, ninni, mani, atasözü ve deyimlerimizde türlü vesilelerle işlenmiştir. El sanatları içinde de önemlidir. Bugün kaybolmaya yüz tutmuş kültür hazinelerimiz içinde yer alan asâ, pek çok din ve inançlarda da aynı manalarda mevcuttur.
Özet (Çeviri)
The stick (baton, bad) is an cultural componant part which has substantial and virtual dimensions in Turkish literature and especially folk beliefs. For our culture, the stick has most important virtual mean more than substantial. In substantial mean, the stick is small thin piece of wood that used for as support for ancient times. In Dede Korkut's Book and the other ancient works the stick word is same as tay-tayan-tayanak. However, it is symbol of power in the hand of kings and sultans: Additionally, it was symbol of Tightness, judgement, truthness in Turkish tasavvuf hterature. For Turks, it decides social statu. Chengis Khan used it as signal flag (alem). In the same time, it takes its place in the equipments of caliphate. It has several mean as mütteka, kebz, muin, ext... in our culture. It's possible to read the stick in different context in the every kind of texts of the Turkish literature, especially the kinds of poetry (manzum) and prose (mensur), as an inspiration of the poets. It's ungiven up able tool of Meddahs (public story tellers), Riddels, lullabies, manis (a ibrm of Turkish folk music and hterature) and proverbes also include the stick. As a handcraft to make stick is treasure of culture. Unfortunately, this craft has been becoming to lose since last decades. In religions life, the stick has its same sacre mean in most of the each religion and path, order.
Benzer Tezler
- Şavkar Altınel: Hayatı-sanatı-eserleri
Şavkar Altınel: His life - art - literary works
DİLAN YAMAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAKİ ASİLTÜRK
- Berhema Mehmed Uzun a binave Hawara Dîcleyê de jiyana Kurdan a civakî
Mehmed Uzun'un Hawara Dîcleyê adlı eserinde Kürtlerde sosyal hayat
BURHAN IŞIK
Yüksek Lisans
Kürtçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıMuş Alparslan ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÇİFTCİ
- Alevî-Bektaşî edebiyatında İmam Mehdî ve mehdeviyet
Imam Mahdi and mahdavism in Alevi-Bektashi literature
HASAN BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AÇA
- 20. yüzyıl Tokatlı âşıkların şiirlerinde eski Türk inançlarının yansımaları
Reflections of old Turkish beliefs in the poems of 20th century Tokat lights
AHMET KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER SARAÇ
- Türk ve Alman çocuk edebiyatında vampirler: Angela Sommer-Bodenburg'un 'Küçük Vampir' adlı eseri ve Nazlı Eray'ın 'Naz ve Köşkteki Vampir' adlı eserin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Vampires in Turkish and German children's literature: A comparative analysis of Angela Sommer-Bodenburg's 'The Little Vampire' and Nazlı Eray's 'Naz and the Vampire in the Mansion'
SELMA VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Alman Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ KOÇ