Ortaöğretim okullarının öğretimsel kapasitesi ile akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between secondary schools' instructional capacity and academic achievement
- Tez No: 527132
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİGEN EREŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Bu araştırmada, ortaöğretim okullarının öğretimsel kapasitesi ile öğrencilerin akademik başarısı arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen betimsel bir çalışmadır. Araştırmaya, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Ankara ili Altındağ, Çankaya, Gölbaşı, Keçiören, Mamak ve Yenimahalle ilçelerinde bulunan 35 Anadolu lisesi ve 30 Mesleki ve Teknik Anadolu lisesinden oluşan toplam 65 ortaöğretim okulundan 1.858 öğretmen ve 1.950 öğrenci katılmıştır. Çalışmada, okulun öğretimsel kapasitesini belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen“Öğretimsel Kapasite Ölçeği”kullanılmıştır. Öğrencilerin akademik başarılarına ilişkin YGS verileri ise ÖSYM veri tabanından elde edilmiştir. Öğretmenlerin okullarının öğretimsel kapasitelerine ilişkin görüşleri ortalama ve standart sapma hesaplamaları olarak sunulmuş ve çeşitli değişkenlere göre anlamlı bir farklılık olması durumu t-testi ve tek yönlü ANOVA ile çözümlenmiştir. Ayrıca değişkenler arasındaki ilişkilerin değişiminin incelenmesinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayıları kullanılmıştır. Bununla birlikte araştırmada, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkilerin belirlenmesinde hiyerarşik lineer modelleme ve iki-düzeyli yapısal eşitlik modellemesi tekniklerinden faydalanılmıştır. Çalışmada kullanılan verilerin istatiksel analizinden elde edilen bulgular ilgili alanyazından faydalanılarak karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde, araştırma kapsamındaki okulların öğretimsel kapasitesi ve akademik başarı ile ilişkisine yönelik şu sonuçlara ulaşılmıştır: (1) Öğretmenlerin okullarının öğretimsel kapasitelerinde en yüksek ortalamayı öğretmen niteliğine, en düşük ortalamayı ise finansal kaynaklar ve öğrencilerin öğrenmeye hazırbulunuşluğu boyutlarına verdikleri görülmektedir. (2) Öğretmenlerin görev yaptıkları okul türüne göre okulun öğretimsel kapasitesi ve tüm alt boyutlarında anlamlı farklılık olduğu ve bunların Anadolu liselerinin lehine olduğu belirlenmiştir. (3) Aynı okul türü içerisinde görev yapan öğretmenlerin okulların öğretimsel kapasitelerine ilişkin görüşlerinin cinsiyet, eğitim düzeyi, kıdem ve okuldaki çalışma süresi değişkenlerine göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ancak okul türüne bakılmaksızın öğretmenlerin tümü üzerinde yapılan değerlendirmelerde, okullarının öğretimsel kapasitesine ilişkin görüşlerin sadece kıdem ve eğitim durumuna göre farklılaştığı tespit edilmiştir. (4) Ortaöğretim okullarındaki öğretimsel yönetim uygulamaları, öğretmen niteliği, öğretim programı-materyal niteliği ve niceliği, öğretimsel iklim, öğrencilerin öğrenmeye hazırbulunuşluğu ve finansal kaynakların düzeyleri ile okulların öğretimsel kapasite düzeyleri arasında güçlü ilişkiler olduğu sonucuna varılmıştır. (5) Okulunun SBS taban puanının ve okul türünün, okulun ortalama başarısı üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu görülmüş ancak okul büyüklüğünün, öğretmen başına düşen öğrenci sayısının, derslik başına düşen öğrenci sayısının ve kız öğrenci oranının başarı üzerinde doğrudan anlamlı etkisi bulunamamıştır. (6) Akademik başarı üzerinde doğrudan etkisi olmayan diğer bağlamsal değişkenlerden kız öğrenci oranının yüksek olduğu okullarda öğretimsel yönetim uygulamalarının daha fazla gerçekleştiği belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretimsel iklim ve öğrencinin öğrenmeye hazırbulunuşluğu değişkenlerinin öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ile negatif, şube başına düşen öğrenci sayısı ile pozitif ilişkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca şube başına düşen öğrenci sayısı arttıkça finansal kaynakların arttığı görülmüştür. (7) Okullar arasındaki ortalamalar karşılaştırıldığında, öğretmen niteliği ve öğrencinin öğrenmeye hazırbulunuşluğu akademik başarı üzerinde doğrudan pozitif bir etki yaparken öğretimsel iklim negatif etkiye sahiptir. Öte yandan, öğretimsel iklim öğretmen niteliği üzerinden öğrenci başarısında pozitif bir etkiye sahiptir. (8) Okul yönetiminin öğretimsel uygulamaları, öğretim programı-materyal niteliği ve niceliği ile finansal kaynakların öğrenci başarısı üzerinde doğrudan anlamlı bir etkisi yoktur. (9) Öğretimsel yönetim uygulamaları değişkenin öğrenci başarısı üzerinde doğrudan etkisi bulunmazken, öğretimsel iklim, finansal kaynaklar, öğretim programı-materyal niteliği ve niceliği ve öğretmen niteliği değişkenleri üzerinden dolaylı olarak öğrenci başarısını etkilediği belirlenmiştir. (10) Okulun finansal kaynakları, öğretim programı-materyal niteliği ve niceliği ve öğretmen niteliği değişkenleri aracılığıyla öğrenci başarısında etkilidir. Araştırma sonuçlarına göre politika yapıcılara ve uygulayıcılara gerçekleştirilmek istenen eğitim reformlarında öncelikle öğretimsel kapasite ve bileşenlerine odaklanmaları gerektiği önerilebilir. Araştırmacılar ise öğretimsel kapasite ve bileşenleri ile öğrenci, sınıf ve okul düzeyinde farklı değişkenler kullanılarak yeni modeller oluşturan çalışmalar yapılabilir.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between instructional capacity of secondary schools and academic achievement has been investigated. The research is a descriptive study carried out in the relational survey. 1.858 teachers and 1950 students from 65 secondary schools consisting of 35 anatolian high schools and 30 vocational and technical anatolian high schools participated in the research. The schools were located in the districts of Altındağ, Çankaya, Gölbaşı, Keçiören, Mamak and Yenimahalle in Ankara province. In the study,“Instructional Capacity Scale”developed by the researcher was used to determine the instructional capacity of schools. YGS data about students' academic achievement was obtained from ÖSYM data base. Teachers' perceptions about instructional capacity of their school were presented as mean and standard deviation calculations. The question whether there was a significant difference between variables was analyzed by t-test and one-way ANOVA. Moreover, Pearson moment correlation coefficient was used to examine the variation of the relationships between the variables. In addition, hierarchical linear modeling and two-level structural equation modeling was used to determine the direct and indirect relationships between dependent and independent variables. The findings obtained from the statistical analysis of the data used in the study were interpreted in accordance with the related literature. When research findings are examined, the following findings are observed related to the relationship between instructional capacity of schools and academic achievement; (1) it was seen that teachers got the highest point average about instructional capacity of their school in the teacher quality dimension and got the lowest point average in the financial sources and students' readiness for learning dimensions. (2) It was determined that there was a significant difference in the instructional capacity of schools and all its subscales according to type of schools teachers working at. The differences were observed to be in favor of the anatolian high schools. (3) It was seen that perceptions of teachers, working in same school type, about instructional capacity of schools according to gender, educational level, seniority and working time at the school differed. However, the evaluations on the whole sample without considering school type showed that the perceptions of teachers about instructional capacity of schools differed according to seniority and educational level of teachers. (4) It was concluded that there was strong relationships between the level of instructional capacity of schools and the level of instructional management practices, quality and quantity of curriculum-teaching material, instructional climate, students' readiness for learning, financial sources in secondary schools. (5) The results showed that SBS base point of schools and school type had significant effect on the average achievement of school. On the other hand, there was no direct significant effect of school size, number of student per teacher, number of student per classroom, girl student ratio on academic achievement. (6) It was concluded that instructional management practices took place more often at the schools which had high girl student ratio that was one of the contextual variables that had no direct effect on academic achievement. In addition, instructional climate and students' readiness for learning variables had negative relationship with number of student per teacher, but had positive relationship with number of students per classroom. Moreover, it was observed that financial sources increased as the number of student per classroom increased. (7) When the means between-schools were compared, it was seen that while the teacher quality and students' readiness for learning had a direct positive effect on academic achievement, instructional climate had negative effect on academic achievement. Moreover, instructional climate had an indirect positive effect on students' academic achievement through teacher quality. (8) Instructional management practices, quality and quantity of curriculum-teaching material and financial sources had no direct significant effect on students' academic achievement. (9) While instructional management practices had no direct effect on students' academic achievement, it had an indirect effect on academic achievement through instructional climate, financial sources, quality and quantity of curriculum-teaching material and teacher quality. (10) Financial sources of school had an effect on students' academic achievement through quality and quantity of curriculum-teaching material and teacher quality. According to the results of this study, it can be suggested for policymakers and practitioners to focus primarily on instructional capacity and its components for educational reforms. Besides, it can be suggested for researchers to study instructional capacity and its components using new models with different variables on student, classroom and school levels.
Benzer Tezler
- Kalkınma planlarında eğitime ilişkin sayısal hedefler ve gerçekleşme düzeyi
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BURHANETTİN DÖNMEZ
- Otaöğretim okullarında teknoloji kapasitesi ve kullanımı hakkında öğretmen görüşleri (Ankara ili Altındağ ilçesi örneği)
Teacher rewiews for using and capasity of technology in secondary schools
ALİ BALTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN AKSOY
- Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları ile kurumsal itibar algısı arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' instructional leadership behaviors and their institutional reputation percepti̇ons
MEHMET ÖZDOĞRU
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZAHAT GÜÇLÜ
- Ortaöğretim okullarında karara katılma ve öğretme morali (Bolu ili örneği)
Participation in decision making and teacher morale in secondary education schools
ORHAN AKSAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. AYHAN URAL