Adnan Menderes Dönemi gazete incelemesi: Cumhuriyet gazetesi örneği
Adnan Menderes Period newspaper examination: Cumhuriyet newspaper sample
- Tez No: 528483
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KARACA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Political Science, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
1945 yılına gelindiğinde ''Milli Şef'' olarak bilinen İsmet İnönü de yapmış olduğu konuşmalarda çok partili hayata geçişin sinyallerini vermiştir. CHP içerisinde bütçe görüşmeleri sırasında başta Adnan Menderes olmak üzere, bazı milletvekilleri muhalefet olmuş, daha sonra Fuat Köprülü, Refik Koraltan, Adnan Menderes ve Celal Bayar'ın içinde bulunduğu tarihe ''Dörtlü Takrir'' olarak geçen bir bildirge vermiştir. Ülkede liberal düzenlemeler yapılmasını isteyen bu önerge reddedildi. Bunun üzerine Adnan Menderes, Refik Koraltan, Celal Bayar ve Fuat Köprülü partiden istifa etmişlerdir. Dörtlü Takrir, hadisesinden sonra 7 Ocak 1946 yılında Demokrat parti kuruldu. 1950-1960 yılları arasındaki dönem Türk cumhuriyet tarihi açısından çok önemli bir yere sahiptir. Özellikle 1945 yılından sonra geçtiğimiz çok partili dönem ve demokrasi hareketleri yeni bir döneme geçmemizi sağlamıştır. Demokrat Parti'nin iktidara gelmesi ve varlığını 1960 yılına kadar sürdürmesinin en önemli nedeni Adnan Menderes'in varlığıdır. Menderes on sene içerisinde beş farklı hükümet kurarak her türlü toplumsal gerginlik, münakaşa, karışıklık, ordunun yaklaşımına rağmen siyasal kişiliği ile iktidarda kalmayı başarmıştır. 7 Ocak 1946 tarihi Türk demokrasi tarihi açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Bu hadisenin Türk basınına yansımalarına çok dikkat çekici olmuştur. Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş savaşı yıllarından itibaren basının halk üzerindeki tesirinin farkında olmuş ve basın yolu ile Anadolu'nun her bir köşesine milli mücadele hareketini taşıyabilmek için basını kullanmıştır. İstanbul hükümeti ile ilişkilerin kopmasıyla Mustafa Kemal, bizzat Yunus Nadi ile görüşüp Anadolu'da milli mücadele yanlısı yayınlar yapacak gazetenin kuruluşunda öncülük etmiştir. Bu süreçte o tarihlerde Yeni Gün adı ile anılan gazete ''Anadolu'da Yeni Gün'' adı ile haberlerine başlamıştır. 7 Mayıs 1924 tarihinden itibaren de adı Cumhuriyet Gazetesi olarak değiştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Cumhuriyet Gazetesi kuruluşundan itibaren misyon olarak kendisine Atatürk ilke ve inkılaplarını örnek alarak Cumhuriyetin temel ilkeleri çerçevesinde haber yapma yolunu tercih etmiştir. Tezin çalışma konusu olan Cumhuriyet Gazetesi'nin 1950-1960 yılları arasında Adnan Menderes politikalarına yönelik bakış açısı gazetenin başyazarı Nadir Nadi'nin başyazılarından yola çıkılarak incelenmiştir. Bu çalışmada 1950-1960 tarihli Cumhuriyet gazetesi arşivleri incelenmiş, Adnan Menderes'in dönem içi politikalarını açıklayabilecek kısımları dâhil edilerek kullanılmıştır. Dönemin diğer önemli gazeteleri olan Zafer, Ulus, Vatan, Hürriyet gibi yayın organlarından da kıyaslama yapılara aynı olaylar farklı bakış açıları ile dönemin gazetecileri gözünden yine başyazılara sadık kalınarak incelenmiştir. Cumhuriyet Gazetesi'nin 1950-1960 yılları başyazıları 1950-1954,1954-1957,1957-1960 tarih aralığında ve olaylar bazında incelendiğinde gazetenin fikir yapısını ve iktidar ile olan ilişkisini anlamak mümkündür. Başyazılar dönemsel olarak kategorize edilerek, gazetenin tutumunun kronolojinin ve dönemsel olayların ilişkileri açısından ispatlanması sağlanmıştır. Cumhuriyet dönemin diğer yayınlarına göre daha özgün bir tarzda haber yapmaya gayret etmiştir. Haberleri verirken baskı sayısı ve satış önceliği olmadan, haberi sade ve anlaşılır şekilde ele almaya gayret etmiştir. Kadınları ilgilendiren köşelerden, mizahlara, karikatürlere, gündeme, eğitime, spora dair çok yönlü haber içerikleri oluşturmaya gayret edilmiştir. Her ne kadar ordunun hükümete karşı yaklaşımı giderek sertleşmiş olsa da Menderes, bu tür girişimleri görmezden gelerek bildiği yoldan ilerlemeyi sürdürmüştür. 1960 askeri darbesine kadar geçen süreçte yaşanan olaylar dönemin yazılı basının gözünden sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
When it came to 1945, İsmet İnönü, known as the '' National Chief '', gave the signals of multi-party animations in his speeches. During the budget negotiations within the CHP, Adnan Menderes and some other members of the parliament were opposition, and then gave a declaration as“Torture Chamber”in Fuat Köprülü, Refik Koraltan, Adnan Menderes and Celal Bayar. This proposal, which calls for liberal regimes in the country, was rejected. Then Adnan Menderes, Refik Koraltan, Celal Bayar and Fuat Köprülü resigned part-time. After the quadruple Takrir, the Democratic Party was founded on January 7, 1946. The period between 1950 and 1960 is very important in terms of Turkish republic history. Particularly after 1945, the multi-party period and democracy movements provided a new turning point. The most important reason why the Democratic Party came to power and continued its existence until 1960 is the presence of Adnan Menderes. Menderes has established five different governments in ten years and has managed to stay in power with all kinds of social tensions, disputes, confusion, political personality despite the approach of the army. It is an important milestone in the history of Turkish democracy on 7 January 1946. This hadisen has been very noticeable to the Turkish press. Mustafa Kemal Atatürk has been aware of the influence of the press on the public since the War of Independence and has been using the press to carry national struggle movements to every corner of Anatolia through the press. Mustafa Kemal pioneered the establishment of a journalist who would personally meet with Yunus Nadi and publish publications on national struggle in Anatolia. In this process, the newspaper, which was called“New Day”at that time, started its news with the name of“New Day in Anatolia”. Since 7 May 1924, the name has been changed to Cumhuriyet newspaper and has come up to the day. Since the foundation of Cumhuriyet Newspaper, it has preferred to make news about Ataturk's principles and reforms as a mission and based on the basic principles of the Republic The point of view of the Cumhuriyet newspaper, which is the subject of the thesis, between the years 1950-1960 on the policies of Adnan Menderes has been examined from the editorials of the newspaper's editorial, Nadir Nadi. In this study, the archives of Cumhuriyet newspaper of 1950-1960 were examined and Adnan Menderes' s internal politics were explained. The other important newspapers such as Zafer, Ulus, Vatan, Hürriyet also made comparisons in the same period, while the same events were examined with different perspectives and with respect to the periodical journalists. It is possible to understand the structure of opinion of journalist and its relation with power when Cumhuriyet newspaper's 1950-1960 editorials are examined in the period between 1950-1954,1954-1957,1957-1960 on the basis of events. The editorials were periodically categorized and proved that the attitude of the journalist was in terms of the relation of chronology and periodical events. He tried to make news in a more original style than other publications of the Republican period. While giving his news, he tried to handle it plainly and clearly, without the number of prints and sales priority. Attempts have been made to create versatile news content about the women, angels, cartoons, agenda, education, and spores. Although the approach of the army has become increasingly hardened, Menderes has continued to progress from what he knows by ignoring such initiatives. The events that took place during the 1960 military coup were presented in the light of the periodical press.
Benzer Tezler
- Çok partili döneme geçişe yerel basının bakışı Yeni Asır gazetesi örneği (1949-1951)
The view of the local press during the transition to multi-party period, Yeni Asir newspaper sample (1949-1951)
CEYDA AKTAŞ
- Demirkırat belgeseli üzerinden Demokrat Parti (1946-1961)
Demokrat Party through Demirkırat documentary (1946-1961)
EMRE DİLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BOSTANCI
- Türk Hava mecmuası-İndeks-tahlil
Tük Hava mecmuasi (Turkish Air magazine)-Index-analysis
TAHİR AKIŞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAdnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BERNA AKYÜZ SİZGEN
- Demokrat parti dönemi Mersin (İçel) milletvekilleri ve meclis faaliyetleri(1950-1960)
Democratic Party Period Mersin (İçel) deputies and assembly activities (1950-1960)
ERCAN BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Siyasal BilimlerNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KAYA
- Türkiye'nin Balkanlarda batı ve doğu ittifakına bağlı iki sınır komşusuyla siyasi ilişkileri, Bulgaristan ve Yunanistan (1945-1960)
Turkey's political relations in the Balkans with two neighbors belonging to the eastern bloc and to the eastern bloc: Bulgaria and Greece (1945-1960)
İBRAHİM MERT ÖZTÜRK