Adölesanlarda uyku süresi ve uyku kalitesi ile vücut ağırlığı, beslenme alışkanlıkları ve antropometrik ölçümler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
The assessment of the relationship between sleep duration and sleep quality and body weight, anthropometric measurements and eating habits in adolescents
- Tez No: 531571
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE KÜÇÜKERDÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: adölesan, beslenme alışkanlıkları, uyku kalitesi, uyku süresi, adolescent, nutrition habits, sleep quality, sleep duration Anahtar kelimeler: adölesan, beslenme alışkanlıkları, uyku kalitesi, uyku süresi
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Amaç: Uyku kalitesi, uyku süresi ve vücut ağırlığı arasında anlamlı ilişki olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu çalışma adölesanlarda uyku kalitesi ve uyku süresinin; beslenme alışkanlıkları ve antropometrik ölçümler üzerine etkisini araştırmak amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırma; Eylül-Aralık 2017 tarihleri arasında Muğla il merkezindeki iki ortaokulda öğrenim gören 11-13 yaş grubu toplam 346 adölesan üzerinde yürütülmüştür. Örneklem belirlerken %95 güven aralığıyla evreni bilinen örnekleme yöntemi kullanılarak sayı belirlenmiş ve belirlenen sayı orantılı şekilde tabakalı biçimde sınıf ve cinsiyetlere göre dağıtılmıştır. Örneğe alınacak bireylerin seçimi ise basit rasgele örnekleme yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin demografik özellikleri, genel sağlık durumları, beslenme alışkanlıkları, besin tüketimleri, fiziksel aktivite durumları ve uyku ile ilgili özellikleri anket formu ile araştırmacı tarafından yüz yüze sorgulanmıştır. Araştırmada öğrencilerin 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı alınarak Beslenme Bilgi Sistemi Paket Programı (BEBİS) ile enerji ve besin öğeleri hesaplanmıştır. Uyku kalitelerini belirlemek için Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) kullanılmış ve antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi, kalça çevresi, boyun çevresi) alınmıştır. İstatiksel analizde SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 24.0 paket programı kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamına alınan bireylerin %49'u (n=170) kız, %51'i (n=176) erkektir. Genel yaş ortalaması 11.9±0.8 yıl ve beden kütle indeksi (BKİ) ortalaması 19.3±3.8 kg/m2'dir. Bireylerin %48.2'si normal vücut ağırlığında iken, %6.1'i zayıf, %10.4'ü zayıflık riski, %22.3'ü hafif şişman ve %13'ü şişman bulunmuştur. İyi uyku kalitesine sahip bireyler %86.4 iken kötü uyku kalitesine sahip bireyler %13.6'dır. Kızların PUKİ sınıflandırmasına göre iyi uyku kalitesinde olanlar ile karşılaştırıldığında boy uzunluğu (p=0.044) ve kalça çevresi (p=0.030) ölçümleri kötü uyku kalitesinde olanlardan anlamlı düzeyde daha yüksek olarak saptanmıştır. PUKİ değeri; boy (cm) ile pozitif (r=0.185; p=0.001), bel/kalça oranı ile negatif yönde (r=-0.164; p=0.002) ilişkilidir. Bireylerin yaşı, uyku süresi, hastalık durumu, ek vitamin kullanımı, kahvaltı yapma, ana öğün atlama durumu, bilgisayar karşısında geçirilen zaman, günlük uyku süresi ile PUKİ skoru ve uyku süresi arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p0.05). Bireylerin günlük vitamin ve mineral alımları ile PUKİ sınıfları arasında da istatiksel olarak fark olmadığı bulunmuştur. Günlük alınan doymuş yağ asidi miktarı kötü uyku kalitesine sahip olanlara göre, iyi uyku kalitesine sahip bireylerde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde (p=0.040) daha düşüktür.Sonuç: Uyku süresi, kalitesi ve beslenme durumunun sağlık üzerine birçok etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle adölesanların uyku kalitesinin arttırılması, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve sağlığın geliştirilmesi için öğrencilere ve ailelerine eğitimler verilmelidir.
Özet (Çeviri)
Aim: Studies have shown that there is a significant relationship between sleep quality, sleep duration and body weight. This study has been planned and carried out to examine the effects of sleep quality and sleep duration on adolescents; nutritional habits and anthropometric measurements. Materials and Method: This cross-sectional study was carried out with the participation of a total of 346 adolescents aged between 11 and 13 years studying at two elementary schools in the Muğla province center between September and December 2017. The sample was determined by sampling with the 95% confidence interval using the known sampling method and the determined number was distributed in a stratified manner by class and gender. The selection of the subjects to be taken for the study was conducted by simple random sampling method. Demographic characteristics, general health status, nutrition habits, nutrient consumption, physical activity status and sleep related characteristics of the students were questioned face to face with a questionnaire by the researcher. In the study, 24-hour retrospective food consumption of the students was recorded and Nutrition Information System Package Program (BEBIS) and energy and nutrient elements were calculated. Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was applied to determine sleep qualities and anthropometric measurements (body weight, height, waist circumference, hip circumference, neck circumference). SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 24.0 package program was used for statistical analysis. Results: 49% (n = 170) of the subjects were females and 51% (n = 176) of the participants composed of males. The mean age of the general population was 11.9 ± 0.8 kg/m2 and the mean body mass index (BMI) was 19.3 ± 3.8 kg/m2. 48.2 % of the participants in the study were defined as normal weight while 6.1% was underweight, 10.4% was risk of underweight and %22.3 was overweight and 13.0% was obese. Individuals with good sleep quality were 86.4% and individuals with poor sleep quality were 13.6%. Measurements of height (p = 0.044) and hip circumference (p = 0.030) were significantly higher than those of the poor sleep quality, compared with those of the good sleep quality according to the PSQI classification of women. PSQI value is significantly related with height (cm) in a positive direction (r = 0.185; p = 0.001) but statistically related negatively with waist / hip ratio (r = -0.164; p = 0.002). A statistically significant relationship was found between the age, disease status, additional vitamin intake, breakfast and main meal jump, the time spent on the computer, the duration of daily sleep, of the individuals with PSQI value and sleep duration (p 0,05). For individuals with good sleep quality, the rate of energy coming from carbohydrate, protein and fat is, respectively, 49.3 ± 7.7%, 15.8 ± 3.8 and 34.8 ± 6.8 grams. For individuals with poor sleep quality, the rate of energy coming from carbohydrate, protein and fat is respectively; 48.9% ± 6.3%, 16.2 ± 3.7% and 34.8 ± 5.7% grams (p>0.05). It was also found that there was no statistically difference between daily vitamin and mineral intake of individuals and PSQI classes. The daily intake of saturated fatty acids was statistically significantly lower (p = 0.040) in individuals with good sleep quality than those with poor sleep quality. Conclusion: Sleep duration and quality and nutrition have many effects on health. For this reason, adolescents and their families should be provided with education to improve sleep quality, to regulate eating habits and to improve health.
Benzer Tezler
- COVVİD-19 salgını sürecinde adölesanlarda yeme zamanı, yeme davranışı ve uyku kalitesinin obezite ile ilişkisi
The relationship of eating time, eating behavior and sleep quality in adolescents with obesity during the COVİd-19 outbreak
BERNA EVREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiBeslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜDE KIZIL
- Adölesanlarda vücut ağırlığının uyku süresi, uyku kalitesi ve depresyon durumuna etkisi
Effects of body weight on sleep quality, sleep duration and depression status in adolescents
BEYTÜL ÖGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Beslenme ve DiyetetikErciyes ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL ÇİÇEK
- Adölesanlarda sirkadiyen ritmin diyet kalitesi, uyku kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of circadian rhythm with diet quality, sleep quality and physical activity level in adolescents
BEYZA KILIÇKALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikSelçuk ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLPERİ DEMİR
- 12-18 yaş arası ergenlerde internette geçirilen zamanın ayaktan kan basıncı monitorizasyonu parametrelerine etkisinin belirlenmesi
evaluation of the effects of time spent on the internet on ambulatory blood pressure parameters in adolescents aged 12-18 years
HANDE YETİŞGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SARE GÜLFEM ÖZLÜ
- Obezite tanılı adölesanlarda insülin direnci ile uyku sürelerinin ve uyku kalitelerinin karşılaştırılması
Comparison of insulin resistance with sleep duration and sleep quality in adolescents with obesity
NURCAN ÖNLER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAZİYE DUT
PROF. DR. ZUHAL AYDAN SAĞLAM