Adölesanlarda sirkadiyen ritmin diyet kalitesi, uyku kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of circadian rhythm with diet quality, sleep quality and physical activity level in adolescents
- Tez No: 872500
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLPERİ DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Bu çalışma, adölesanlarda sirkadiyen ritmin diyet kalitesi, uyku kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi amacı ile 14-18 yaş aralığındaki 265 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırma verileri anket formu ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmış, katılımcıların antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu) araştırmacı tarafından ölçülmüştür. Anket formunda sosyodemografik bilgiler, beslenme alışkanlıkları, Çocukluk Dönemi Kronotip Anketi (ÇDKA), Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), Adölesanlar İçin Fiziksel Aktivite Anketi (AFAA) ve bir günü hafta içi, bir günü hafta sonu olmak üzere iki günlük besin tüketim kaydı yer almaktadır. Diyet kalite puanı, Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ)-2015 kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışmaya katılan adölesanların yaş ortalaması 16,35±1,33 yıl olup yarısından fazlası (%63,4), normal BKİ (Beden Kütle İndeksi) (15.-85. persentil) aralığındadır. M/E (Sabahçıl/Akşamcıl) puanına göre, adölesanların %52,1'i sabahçıl veya ara kronotipli iken %47,9'u akşamcıl kronotiplidir. Adölesanlarda cinsiyet ve antropometrik özellikler, kronotipe göre anlamlı değildir (p>0,05). Katılımcıların %64,9'u sabah öğününü her zaman veya bazen atladığını bildirmiştir. Erkeklerin, kızlara göre kahvaltıyı atlama oranlarının daha düşük olduğu saptanmıştır (p0,05). Diyetteki protein ve yağ oranı, doymuş yağ asitleri, tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri, omega-6, kolesterol, diyet posası tüketimi ve tüketilen su miktarı erkeklerde, kızlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksektir (p0,05). Adölesanların ortalama uyku süresi 8,10±9,05 saattir. Uyku süresi kronotipe göre anlamlı farklılık göstermemiştir (p>0,05). Adölesanlarda SYİ puanı 40,04±10,09, AFAA puanı 17,11±5,53, PUKİ puanı 11,57±5,76 olarak tespit edilmiştir. M/E puanı cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermezken (p>0,05); SYİ ve PUKİ puanı kızlarda, AFAA puanı ise erkeklerde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksektir (p
Özet (Çeviri)
This study was conducted with 265 students between the ages of 14-18, with the aim of examining the relationship between circadian rhythm and diet quality, sleep quality and physical activity level in adolescents. Research data were collected using a face-to-face interview technique with a survey form, and the participants' anthropometric measurements (body weight, height) were measured by the researcher. The survey form included sociodemographic information, eating habits, Child's Chronotype Questionnaire (CCTQ), Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI), The Physical Activity Questionnaire For Adolescents (PAQ-A) and one day. There are two days of food consumption records, one on weekdays and one on the weekend. Diet quality score was calculated using the Healthy Eating Index (HEI)-(2015). The average age of the adolescents participating in the study was 16.35±1.33 years and more than half of them (63.4%) were within the normal BMI (Body Mass Index) (15th-85th percentile) range. According to the M/E (Morningness/Eveningness) score, 52.1% of the adolescents have a morning or intermediate chronotype, while 47.9% have an evening chronotype. In adolescents, gender and anthropometric characteristics are not significant according to chronotype (p>0.05). 64.9% of participants reported skipping breakfast constantly or occasionally. It was found that boys were less likely to skip breakfast than girls (p0.05). The protein and fat ratio in the diet, saturated fatty acids, mono- and polyunsaturated fatty acids, omega-6, cholesterol, dietary fiber intake and the amount of water consumed are statistically significantly higher in boys than in girls (p0.05). The average sleep time of adolescents is 8.10±9.05 hours. Sleep duration did not differ significantly according to chronotype (p>0.05). In adolescents, the HEI score was 40.04±10.09, PAQ-A score was 17.11±5.53, and PSQI score was 11.57±5.76. While M/E score did not differ significantly according to gender (p>0.05); HEI and PSQI scores are statistically significantly higher in girls, and PAQ-A scores are statistically significantly higher in boys (p
Benzer Tezler
- Adölesanlarda clock gen polimorfizmi ile kronotip ve kronobeslenme arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between clock gene polymorphism, chronotype and chrononutrition in adolescents
GİZEM ÖZATA UYAR
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLAL YILDIRAN
- Lise öğrencilerinin kronotip özelliklerinin konstipasyon durumları, antropometrik ölçümler ve diyet kalitesi üzerine etkilerinin incelenmesi: Edirne ili örneği
Investigation of the effects of chronotype characteristics on constipation status, anthropometric measurements and diet quality of high school students: The case of Edirne province
CANSU ESEN ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikKırklareli ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL ÖZKAYA
- Lise düzeyindeki öğrenciler ve ebeveynlerin kronotipi ile beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişki
The relationship between chronotype and nutritional habits of high school students and parents
AYTEN NUR YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBiruni ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÇELİK
- Adölesanlarda yeme tutumlarının incelenmesi anoreksiya ve ortoreksiya nervoza risklerinin saptanması
Analyzing eating attitudes in adolescents, determining the risks of anorexia and orthorexia nervosa
SERVET AŞAN
- Adölesanlarda diyetin inflamatuar indeksinin yeme davranışı veobezite ile ilişkisi
The relationship between dietary inflammatory index, eatingbehaviour and obesity in adolescents
TUĞÇE GÜL PÜSKÜLLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikNuh Naci Yazgan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞE KAYA