Türkiye Irak ilişkilerinde ABD'nin etkisi 2003-2017
The impact of USA on the relationship between Iraq and Turkey 2003-2017
- Tez No: 531658
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEZİR AKYEŞİLMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Ortadoğu, ABD, Irak, Türkiye, Baas Rejimi, SSCB, I.Körfez Savaşı, II. Körfez Savaşı, Musul, Su Paylaşımı, Einshower, NATO, İngiltere, Fransa, Middle East, USA, Iraq, Turkey, Baath Regime, SSCB, Gulf war 1, Gulf War 2, Mosul, Sharing Water, Einshower, NATO, England, France
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Bir Yüksek lisans tezi olarak hazırladığımız bu çalışmamızda, ilk olarak Türkiye ve Irak arasındaki ilişkilerin nasıl başladığı, iki ülkenin kuruluş süreci de dâhil edilerek geniş bir çerçeve de ele alınmıştır. Sonraki bölümlerde iki ülke arasındaki ilişkilerin tarihsel gelişim seyri ele alınmıştır. İki ülke arasında etkileşimi sağlayan sosyal, kültürel, tarihi ve ekonomik bağlar incelenmiştir. Ayrıca iki ülke arasında sorunlar yaratan Musul meselesi gibi gerek iki ülkenin kuruluşundan itibaren ortaya çıkan sorunlar olsun gerekse de Su paylaşımı meselesi gibi sonradan ortaya çıkan sorunlar olsun günümüze kadar gelen bu sorunlu başlıklar çalışmamızda ayrı birer başlık olarak ele alınmıştır. Çalışmamızda ağırlıklı olarak üzerinde durduğumuz kısım ise iki ülke münasebetlerine ABD'nin etkisidir. Türk-ABD ilişkileri Osmanlı döneminde başlamış olsa da aslında II. Dünya savaşına kadar ABD'nin Türkiye ve Irak arsındaki ilişkileri üzerinde belirleyici bir etkisi yoktur. II. Dünya savaşı sonrasında İngiltere zayıflamış ve bunun sonucunda sömürgeleri üzerindeki etkisinin kaybetmiştir. Savaş sonrasında dünya iki kutba ayrılmıştır. Doğu blokunun liderliğinin SSCB üstlenirken İngiltere ve Fransa'nın savaştan yorgun çıkması nedeni ile ABD sahneye çıkmış ve Batı blokunun liderliğini üstlenmiştir. ABD öncülüğünde NATO kurulmuş Türkiye'nin de dâhil olması ile iki ülke ilişkileri bir müttefiklik ilişkisine dönüşmüştür. ABD Ortadoğu bölgesinin güç dengesi açısından önemli olduğunu fark etmiş ve bu bölgeye yönelik Einshover Doktrini gibi politikalar geliştirmiştir. Bu politikalar kapsamında Türkiye liderliğinde bölgede bir birliktelik kurulmaya çalışılmış ve buna Irak gibi bölgedeki diğer ülkeler de dahil edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda kurulan Bağdat paktına ABD destek vermiştir. Fakat ilerleyen süreç içerisinde Irak'ta meydana gelen darbeler ve Sovyet yanlısı kişilerin başa geçmesi Irak-Batı ilişkilerini bozmuştur. Irak'ta meydana gelen olaylar Türkiye-ABD-Irak ilişkilerini olumsuz etkilemiştir. Fakat esas olarak iki ülke arasındaki ilişkilerde ABD'nin etkisinin artması I. ve II körfez savaşlarında olmuştur. Özellikle ABD'nin Irak'ı işgal ederek Baas rejimini devirdiği II. Körfez Savaşı öncesinde ve sonrasında meydana gelen gelişmeler iki ülke ilişkilerinde kriz dönemlerine neden olmuştur. Çalışmamızda bu olaylar geniş bir çerçevede ele alınmış ve yorumlanmıştır.
Özet (Çeviri)
This study has been designed as Master's requirement and it has been divided into two parts. First, it deals with the relations between Turkey and Iraq and they are discussed in a wider context- the establishment process between the two countries. Second, which have been classified into two: First, historical, cultural, and economic ties which provided interactions between two countries are discussed further. The latter is the two issues have been centered in this study on Mosul city as it may create issues for the establishing relations between the two aforesaid countries and the other issue is the matter of water sharing in coming years. The part which we mainly focus on in our study is the effect of the United States on the relations between the two countries. Although, Turkish-US relations started in the Ottoman period, in fact II. There is no decisive influence on the relations between Turkey and Iraq until World War II the United States II. Britain weakened after the World War and as a result, the influence on the colonies was lost. After, the war the world was divided into two poles. With the leadership of the eastern bloc occupied by the USSR, the United States came to the scene with the leadership of Britain and France tired of the war and assumed the leadership of the Western bloc. US-led NATO also established bilateral relations with the inclusion of Turkey have turned into an alliance relationship. The US has realized that the Middle East region is important in terms of power balance and has developed policies like the Einshover Doctrine for this region. Under this policy, there was an attempt to set up a union in Turkey in the area of leadership and it has tried to include other countries in the region such as Iraq. The US supported Baghdad pact founded in this direction. However, the prosperity of the proletariat and pro-Soviet people that broke down in Iraq in the course of the process has disrupted Iraq-West relations. Events occurring in Iraq have a negative impact on Turkey-US-Iraq relationship. And, II have been in the gulf wars, particularly, the US occupation of Iraq and the fall of the Ba'ath regime II. The developments that took place before and after the Gulf War led to crises in relations between the two countries. In our work, these events have been handled and interpreted in a wide range of contexts.
Benzer Tezler
- Türk-Amerikan ilişkilerinde Irak sorunları
Iraq struggle in Turk-American relations
MUSTAFA KAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Uluslararası İlişkilerGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT HAKKI CAŞIN
- Turkey after the Iraq War: Still a U.S. Ally? Turkish – American relations since 2003 Iraqi War: A Blurred Partnership
Irak Savaşı sonrası Türkiye: Hâlâ ABD müttefiki mi?2003 Irak Savaşı'ndan bu yana Türk-Amerikan ilişkileri: Bulanık bir ortaklık
NİHAN ŞENBURSA
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Uluslararası İlişkilerInstituto Barcelona de Estudios Internacioanles (IBEI)Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FRED HALLIDAY
- 1 mart 2003 Tezkeresi'nin Türkiye- ABD ilişkilerine ve Türkiye'nin terörle mücadelesine etkisi
Memorandum of March 1st 2003 the Turkey-USA relations and the effect of fighting terrorism in Turkey
SERCAN TUNALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
DOÇ. DR. EMEL GÜLDEN OKTAY
- Foreign policy of the United States during the 2003 Iraq War era and its influence of the Turkish-U.S. relations
ABD'nin 2003 Irak Savaşı dönemindeki diş politikası'nın Türk-Amerikan ilişkilerine etkisi
BURAK KÜNTAY
Doktora
İngilizce
2010
Uluslararası İlişkilerYeditepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ TANSİ
- Amerika'nın Irak'a müdahalesi sonrasında yaşanan gelişmelerin Türk-Amerikan ilişkilerine etkisi
The effect of to the Turkey-U.s. relations of lived events after the america's Iraq occupation
HASAN ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Uluslararası İlişkilerKırıkkale ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NASUH USLU