Geri Dön

Azerbaycan'da modernitenin kurucu unsuru olarak milliyetçilik

Nationalism as the constituent of modernity in Azerbaijan

PDF İndir

  1. Tez No: 533552
  2. Yazar: TEVFİK ORKUN DEVELİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MELEK ÇOLAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 638

Özet

En az üç asırdan bu yana Batı'nın Doğu üzerindeki tahakkümüne meşru bir zemin sunan oryantalizm kavramı, Doğulu toplumlara atfedilen 'barbarlık, durağanlık, despotizm ve geri kalmışlık' gibi pek çok olumsuz basmakalıbı birer ön kabule dönüştürerek, Doğu-Batı arasındaki zihinsel parametrelerin belirleyicisi olmuştur. Küreselleşme olgusunun sınır kavramına artık flu bir görünüm kazandırdığı öne sürülse de modern oryantalist içeriğin politik doğrucu söylemlerin arkasında gizlenmiş olarak historiyografide halen belirli bir alan kapladığı söylenebilir. Batı birikimini insanlık tarihinin öyküsü olarak anlatan tarihyazımı, Doğulu toplumların modernite ile olan ilişkisini taklitçilik ve gecikmişlik gibi ithamlarla yargılayarak bunların kendi tarihsel deneyimlerini önemsizleştirme eğilimindedir. Bu çalışma, Batı dışı bilgi birikimlerini marjinalize eden modernist milliyetçi kuramları karşısına alarak, gecikmiş Türk milliyetçiliği ve taklitçi modernite iddialarını Azerbaycan özelinde tartışmaya açan yeni bir tarihsel deneme ortaya koyma teşebbüsüdür. Araştırma öznesinin Azerbaycan olarak belirlenme sebebi, yine modernist tezlerin ön göreceği biçimde, Türk milliyetçiliğinin tarihsel olarak temayüz edebileceği en erken örneği bu sahanın teşkil ediyor olmasıdır. Temel sorunsal, millî kimlik ile modernite arasındaki ilişkinin niteliği ve tarihsel olarak bunlardan hangisinin diğerini tetiklemiş olduğudur. Bu maksada uygun olarak Azerbaycan'da milliyetçiliğin hangi koşullarda ve niçin ortaya çıktığı, nasıl dönüşümlere uğradığı ve bunların kurumsal pratikler ve kültür kalıplarındaki karşılıklarının neler olduğu gibi sorulara bir tür etki-tepki diyalektiği içerisinde cevaplar aranmıştır. Bu doğrultuda, Azerbaycan toplumunun moderniteye giden yoldaki millileşme serüveni, örnek vaka incelemesi metoduna uygun olarak, tarih, edebiyat, siyaset bilimi, sosyoloji, psikoloji ve felsefeyi içine alan multidisipliner bir bakış açısıyla mercek altına alınmıştır. Bu bağlamda, Greenfeldci yaklaşıma uygun olarak milliyetçiliğin hınç, varoluşsal haset, efendi-köle diyalektiği, statü tutarsızlığı ve kimlik krizi gibi psiko-sosyal kavramları içine alan alternatif bir tanımı benimsenmiştir. Benzer şekilde, Shmuel Eisenstadt tarafından ortaya atılan ve Batılı olmayan toplumların modernleşme deneyimini Batılı tarihyazımının tek yönlü ve mecburi güzergahından çıkaran çoklu moderniteler kuramı, çalışmanın ikinci referans modeli olarak belirlenmiştir. Böylece, modernite ve milliyetçilik arasındaki öncül-ardıl ilişkisini farklı açılardan iki kez tersine çeviren ön-modern bir okuma gerçekleştirilmiştir.

Özet (Çeviri)

The concept of orientalism which has constituted a legal framework to the domination of the West to the East since at least three centuries transforms various negative stereotypes such as 'barbarism, stability, stagnation and underdevelopment' into a postulate; and has been the indicative of cognitive parameters between the East and the West. Although it is argued that the globalization phenomenon has now attributed a blurred sight to the concept of borders, one may state that modern orientalist content still covers a certain area in historiography, disguised under politically correct expressions. Historiography which narrates Western knowledge as the story of mankind tends to trivialize Eastern societies' historical experiences judging by their relationship with modernity and accusing them of imitating and being late. This study is an attempt to put forward a new historical essay that brings belated Turkish nationalism and late modernity claims up for discussion specific to Azerbaijan by opposing modernist approaches to nationalism that marginalize non-Western knowledge. The reason why the subject of the study is designated as Azerbaijan is that, again as anticipated by modernist theses, this field constitutes the earliest example for which Turkish nationalism comes to the fore historically. The fundamental problematique is the qualification between national identity and modernity and which of these two triggers the other historically. Based on this target, this study searches for answers to questions such as, in which conditions and why nationalism arose in Azerbaijan, what kind of transformations it went through and what are its provisions in corporate practices and cultural patterns, in a kind of action and reaction dialectic. Within this frame, nationalization journey of Azerbaijan society on the road to modernity is scrutinized with a multidisciplinary perspective that encompasses history, literature, political science, sociology, psychology and philosophy in accordance with exemplary case study. In this regard, in accordance with Greenfeld's approach, an alternative description of nationalism that includes psycho-social notions such as ressentiment, existential envy, master-slave dialectic, status inconsistency and identity crisis is adopted. Similarly, the multiple modernities theory which was suggested by Shmuel Eisenstadt and that takes modernization experience in non-Western societies out of one-way and obligatory route of Western historiography is specified as the second reference model of the study. Thus, a preliminary-modern reading that turns the precursor-consecutive relationship between modernity and nationalism upside down twice based on different perspectives is conducted.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    81121

    Azerbaycan'da XX. yüzyıl pozitif hukukun gelişimi 'Çalışma Hukuku'

    The development of the XXth century positive law in Azerbaijan 'Work Legislation'

    İPEK PEKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    HukukMarmara Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BARDAKOĞLU

  2. Tez No

    81590

    Azerbaycan'da dini hayat (Bakü örneği)

    The Religious life in Azerbaijan (the case of Baku)

    MİHRİBAN GASİMOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NİYAZİ AKYÜZ

  3. Tez No

    71675

    Azerbaycan'da özelleştirilen işletmelerde başarı değerlemesi

    Success evaluation at privatisated businesses in Azerbaijan

    REŞAD BEDİROV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    İşletmeDumlupınar Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ORHAN ELMACI

  4. Tez No

    72974

    Process of democratization and political elites in Azerbaijan

    Azerbaycan'da demokratikleşme süreci ve siyasal seçkinler

    AYÇA ERGUN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE AYATA

  5. Tez No

    74340

    Azerbaycan'da orta dereceli okullarda tarih öğretimi ve eğitiminde Sovyet ideolojisinin etkisi

    The Effect of Soviet ideology on history education and teaching in secondary schools in Azerbaijan (1980-1991)

    ABÜLFEZ SÜLEYMANOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Sosyolojiİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEKERİYA BEYAZ

Geri Dön