Aidiyetsizliğin mekan ihtimalleri
The posibilities of non-belongingness of space
- Tez No: 535401
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM KAYMAZ KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Araştırma ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Günümüz mekan kavramını 'aidiyet duygusu' temelinde irdeleyen bu çalışma, mekanın, matematikselliği dışında, hisler ve duygular üzerinden sorgulanması gerektiğini savunmaktadır. İnsanın ilkel dürtüleri ile var olmaya çalıştığı mekan nosyonu ve mekanı 'yer'e dönüştürme süreci, bu tezin çıkış noktasıdır. 'Yer'e dönüşen mekan, somut olguların değil, hislerin ve kavramların yeniden sorgulandığı bir alana dönüşmektedir. Mekan içinde ele alınan en önemli unsur ise mekan ile birinci dereceden etkileşim halinde olan 'özne'dir. Çalışma boyunca, 'özne' kavramının tercih edilmesinin sebebi, bu kavramın oldukça geniş bir anlam dünyasına gönderme yapması ve özellikle felsefede farklı bakış açılarıyla ele alınmasıdır. Bu sayede geniş bir kullanım yelpazesine sahip olan bu kavramın, mekanla ilişkisi değerlendirilmektedir. Öznenin mekanla kuracağı bağ, gözün sunduğu görsel sınırların ötesinde verilere ihtiyaç duymaktadır. Gözün görmüş olduğu sınırlı eksenlerle birlikte, artık dokunma ve diğer duyular da devreye girmektedir. Bir mimari tasarımın amacı alışılageldiği gibi, ait olma duygusunun yaşanması için mekanlar üretmektir. Sonuç olarak bu mekanlardan beklenen ise aidiyet duygusunun özne ve mekan açısından en iyi şekilde yaşanmasıdır. Fakat bu çalışma, aidiyetin olmadığı durumları 'arada kalma' olarak nitelendirmekte ve bu durumun potansiyellerini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Aidiyetsizliğin sorgulandığı bu çalışma içerisinde, dijitalleşen dünya ile birlikte aidiyetsizliğin yoğun şekilde yaşandığı dijital mekanların da sorgulanması gerektiği düşünülebilir, fakat bu çalışmada dijital mekan tartışma dışında tutulmuştur. Tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde genel hatlarıyla teze giriş yapılmakta, literatür özeti, tezin amacı ve hipotezi hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde, mekan kavramı, mekan ve yer olarak ayrı ayrı ele alınmaya başladığı başladığı süreç dahilinde yeniden sorgulanmaktadır. Yerin ve öznenin mekanla aidiyet kurdukları ilişkiler tartışılmaktadır. Bu ilişkiler, genel anlamda mevcut durumlar olarak kabul edildiğinden, 'HAL' olarak adlandırılmaktadır. Aidiyet duygusunun olmadığı, yani ne bir taraf ne de öteki tarafa ait olmama durumu, 'arada kalma' şeklinde nitelendirilmektedir. Üçüncü bölümde, 'arada kalma' durumu irdelenmektedir. Bu durum, birçok parametrenin etkisiyle değişebilir ve dönüşebilir olmasından kaynaklı, herhangi bir kesinliğe dayanmayan ve bunun sonucunda ortaya çıkan muğlaklığın 'bunalım' olarak adlandırıldığı durumdur. Özne ve mekan nosyonları, bu bölümde 'bunalım'dan etkilenen iki ana unsur olarak ele alınmaktadır. Dördüncü bölüm, üçüncü bölümdeki bunalımın yeniden ele alınması ile oluşturulmuş, 'potansiyel alan' olarak adlandırılan bölümdür. Çalışmanın genelinde ele alınan 'arada kalma' durumu, tezde olumlayıcı bir perspektiften bakılmasıyla ortaya çıkan 'potansiyel alanı' doğurmaktadır. Bu bölümün, mekansallık kadar somut bir zemini olmamakla birlikte, ait olma durumu gibi belirgin bir hali de yoktur. Bu belirsizliğin genel olarak algılanan şekliyle bir adiyetsizlik 'sorunu' mu olduğu, yoksa çalışmada öne sürüldüğü gibi birden fazla olasılığa aidiyet sunma ihtimali üzerinden olumlu bir duruma mı yol açacağı tartışılmakta ve örnek çalışmalar üzerinden 'potansiyel alan'lar aranmaktadır. İncelenen örneklerde, olası ihtimallerin bir kısmı, kırmızı renkle taranarak, potansiyellere görünürlük kazandırılmaya çalışılmaktadır. 'Potansiyel alan', birçok açıdan ele alınan çeşitli kavramların yeniden buluşma ve oluşma yeridir. Ayrıca sınırsız ihtimallerin ortaya çıkma zemini ve bu ihtimallerin öznel bir perspektifle ele alındığında ortaya çıkabileceklerin görüleceği 'HEMHAL' olma yeridir. Çalışmanın beşinci ve son bölümünde, çalışmanın bütünü hakkında genel bir değerlendirmeye gidilmekte ve tezin kuramsal altyapısını oluşturan kavramlardan yola çıkılarak, tez strüktürü şematize edilmektedir. Bu şemada kavramların kesişmeye ve ayrılmaya başladığı nokta, öznenin ve mekanın bunalımını oluşturmaktadır. Bu bunalımın yeniden yer bulmaya çalıştığı potansiyel alan ise kavramların yansıması ile oluşan ihtimaller silsilesinin yeniden üretim alanıdır. Böylece, mimarlık ve diğer bilim dalları tarafından ele alınacak olan çalışmaların, bünyesinde taşıdığı potansiyelleri görünür kılmak ve bu bağlamda değerlendirilmesini sağlamak amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study, which examines the concept of space today based on a 'sense of belonging', argues that space should be questioned on the basis of emotions other than mathematical. The space, where man tries to exist with his primitive impulses and the process of transforming the 'place' to the ground are the starting point of this thesis. The space transforms into 'place' where the feelings and concepts are re-questioned, not concrete facts. The most important element in the space is 'the subject'. Throughout the study, the concept of 'the subject' is preferred because, the subject refers to a very broad w orks of meaning, and in particular to be dealt with in different perspectives in philosophy. In this way, the relationship with the space is evaluated. The purpose of an architectural design is to produce spaces for feeling of belonging. As a result, it is expected that the sense of belonging is experienced in the best way in terms of subject and space. However, this study refers to 'in betweenness' when there is no belonging and it aims to reveal the potential of this situation. In this study where non-belongingness is questioned, it may be thought that the digital spaces where the non-belongingness is intense should be questioned, but in this study the digital space is deliberately excluded from the discussion. The thesis consists of 5 sections. In the first section, introduction to the thesis has been made, information about the work, the purpose and hypothesis of the thesis are given. In the second part, the concept of space is re-interrogated within the process where it begins to be dealt with separately as space and place. The relations of the place and the subject with the space are discussed. These relations are generally referred to as 'THE SITUATION' because they are accepted as existing situations. The fact that, there is no sense of belonging is considered as 'in betweenness'. In the third section, situation of 'in betweenness' is discussed. This is a situation that does not depend on any certainty due to the fact that it can be changed and transformed by the influence of many parameters and the ambiguity that arises as a result of this is called 'the crisis'. The notions of subject and space are considered as the two main elements affected by 'the crisis' in this section. In the fourth section, the third section is called the 'potential area' created by re-review of the crisis. The status of 'in betweenness' addressed throughout the study raises the 'potential area', that arises from an affirmative perspective in the thesis. Although this section does not have a concrete basis as much as spatiality, it does not have a specific situation as belonging. It is discussed whether this uncertainty is a problem in the way it is perceived in general, or it will lead to a positive situation with the possibility of belonging to more than one possibility as suggested in the study and 'potential area's are sought through some studies. In the samples examined, some of the possibilities are scanned in red to give visibility to potentials. 'The potential area' is the place for re-meeting and re-forming of various concepts which are dealt with in many aspects. It is also the place for emergence of unlimited possibilities and the place where these possibilities can be seen from a subjective perspective. This area is the place of 'COALESCE' of all possibilities with the subject. In the last section, which is the fifth part of the study, a general evaluation is made about the whole of the study and the thesis structure is schematized based on the concepts that constitute the theoretical background of the thesis. In this scheme, the point where the concepts begin to intersect and depart constitutes the crisis of the subject and the space. The potential area in which this crisis is trying to find a place is the area of reproduction where possibilities can arise with the reflection of concepts. In this way, it is aimed to make visible the potentials of the w orks which will be handled by the architecture and other branches of science, and to be evaluated in this context.
Benzer Tezler
- Aidiyet meselesi bağlamında bedenin mekânsızlığı
Spacelessness of the body in the context of the issue of belongingness
EMİNE KARAKEÇİLİ
- Jhumpa Lahiri'nin kurgusunda postkolonyalizm, küreselleşme ve kültürel oluşumlar
Postcolonialism, globalization and cultural formations in Jhumpa lahiri's fiction
CENGİZ KARAGÖZ
Doktora
İngilizce
2019
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAY BULUT
- Güncel sanatta makro-mikro yaklaşımlar ve aidiyet olgusu
Macro-micro approaches in contemporary art and the phenomenon of belonging
ONUR FENDOĞLU
- Göç, felsefe ve siyaset: Deleuzecü kavramlar bağlamında göç üzerine eleştirel bir değerlendirme
Migration, philosophy and politics: A critical evaluation of migration within context of deleuzian concepts
ESRA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE YILDIRIM
- Nezaket Ekici'nin performansları çerçevesinde performatif çifte-yabancılaşma
Performative double-foreignness in Nezaket Ekici's performances
TUĞÇE ARSLAN ARAFA
Doktora
Türkçe
2022
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN SAYBAŞILI