5-7 yaş arası sağlıklı çocukların tuvalet eğitimi süreçlerinin ve süreç sonrası karşılaştıkları işeme-dışkılama sorunlarının değerlendirilmesi, bu sorunların yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin araştırılması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 535949
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVGİ BAŞKAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: tuvalet eğitimi, işeme bozukluğu, kabızlık, enkoprezis, yaşam kalitesi, ÇİYKÖ, toilet training, urination disorder, constipation, encopresis, life quality, PedsQL
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Amaç: Tuvalet eğitimi, çocuk gelişiminde önemli bir kilometre taşıdır. Uygun olmayan zamanda, uygun olmayan şekilde verilen tuvalet eğitimi, işeme bozuklukları, enürezis, enkoprezis gibi istenmeyen durumlara yol açabilir. İşeme ve dışkılama bozuklukları yaşam süresini kısaltan durumlar olmamasına karşın yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu çalışmada, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi (AÜTF) Sosyal Pediatri Polikliniği'nde sağlıklı çocuk izlemi yapılan ve tuvalet eğitimini tamamlamış olan çocukların, tuvalet eğitim süreçlerinin çok yönlü olarak değerlendirilmesi, bu süreçte ve sonrasında karşılaştıkları işeme-dışkılama problemleri ile sürecin ilişkilendirilmesi ve bu etkenlerin yaşam kaliteleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmaya 12 Haziran 2017 - 1 Eylül 2018 tarihleri arasında Sosyal Pediatri Polikliniği'ne başvuran ve araştırma kriterlerini sağlayan 178 çocuk ve anne-babası dahil edilmiştir. Sosyodemografik özellikler, tuvalet eğitim süreci, eğitimde karşılaşılan sorunlar, işeme ve dışkılama bozuklukları ile ilgili yakınmalar sorgulanmıştır. PedsQL ölçeği kullanılarak çocukların yaşam kaliteleri ölçülmüştür. Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Bulgular: Çocukların %85,3'ünde önerilen zamanda (18-36 ay arası) tuvalet eğitimine başlanmış ve %91'inde önerilen zamanda (18-48 ay arası) tümüyle tuvalet eğitimi tamamlanmıştır. Tuvalet eğitimine başlanmadan önce,“çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğuna dair fizyolojik ve gelişimsel göstergelerin varlığı (%58,4)”sıklıkla göz önünde bulundurulmuştur. Eğitimde en çok uygulanan yöntemlerin rehberlerce de önerilen yöntemler olduğu, uygun olmayan yöntemlerin daha az uygulandığı saptanmıştır. Çalışan annelerin tuvalet eğitimine daha geç yaşlarda başladıkları saptanmıştır (p=0,06). Anne ve babaların eğitim düzeyleri yükseldikçe, çocuklarında tuvalet eğitimine başlama yaşı da o kadar büyüktür (p=0,01 ve p=0,006). Aylık gelir düzeyi arttıkça tuvalet eğitimine başlama yaşı da artmıştır (p=0,02). Ödül yöntemini kullanan anneler, kullanmayan annelere göre daha gençtir (p=0,034). Anne-babaların %80,8'i tuvalet eğitimi verirken çocuklarını belli aralıklarla tuvalete götürdüklerini belirtmişlerdir. Anne ve baba eğitim durumu ne kadar iyiyse bu yöntemin kullanılma sıklığı da o kadar yüksek bulunmuştur (p=0,001 ve p=0,01). İlk çocuklarda bu yöntemin uygulanma oranı daha yüksek, ikinci ve sonraki çocuklarda daha düşüktür (p=0,001). Çocukların %15,3'ünde kabızlık, %41,2'sinde aciliyet, %20,9'unda oyun sırasında idrar tutma, %13,6'sında gece idrar kaçırma, %12,4'ünde tuvalete yetişemeden idrar kaçırma yakınması olduğu görülmüştür. Çocukların %41'inde hiçbir yakınma bulunmamaktadır. Tuvalet eğitimini tamamlama yaşı arttıkça tuvalet reddi görülme sıklığı da artmaktadır (p=0,02). Ödül yöntemi uygulanan çocuklarda uygulanmayanlara göre tuvalet reddi görülme sıklığı daha fazladır (p=0,001). Oyun sırasında dışkı tutma davranışı 18-36 ayda tuvalet eğitimine başlananlarda, daha erken veya geç başlananlara göre yüksektir (p=0,03). 25-36 ay arası tuvalet eğitimine başlanan çocuklarda oyun sırasında idrar tutma davranışı daha sık görülmektedir (p=0,003). Gece idrar kaçırma, tuvalet eğitimine 25-36 aylar arasında başlayanlarda daha sık görülmektedir (p=0,02). İşeme yakınması olan çocuklarda hem çocuk hem ana-baba ölçek toplam puanları(ÖTP), fiziksel sağlık toplam puanları (FSTP), psikososyal sağlık toplam puanları (PSTP) ile çocukların sosyal işlevsellik alt ölçek puanları (SİP) ve ana-babaların duygusal işlevsellik alt ölçek puanları (DİP) yakınması olmayanlardan düşüktür. Dışkılama yakınması olan çocukların ana-baba ve çocukların ÖTP, DİP ile çocukların FSTP, SİP, PSTP dışkılama yakınması olmayan çocuklardan daha düşüktür. Herhangi bir yakınması olmayan, işeme yakınması olan, dışkılama yakınması olan ve hem işeme hem dışkılama yakınması olan çocukların yaşam kalitesi puanları karşılaştırıldığında çocukların ÖTP, FSTP, SİP, PSTP ile ana-baba ve çocukların DİP arasındaki farklar istatistiksel olarak da anlamlı bulunmuştur. Sonuç: Bu sorunların çocukların yaşam kalitelerini ve psikososyal iyilik hallerini olumsuz yönde etkilemeleri nedeniyle çocuk sağlığı izlemlerinde daha çok üzerinde durulması gerekmektedir. 12. aydan itibaren tüm çocuk sağlığı izlemi vizitlerinde anne babalarla tuvalet eğitimi konusunun görüşülmeye başlanması önem taşımaktadır. Özellikle işeme ve dışkılama yakınmalarının en sık görüldüğü zaman olan, bağımsız tuvalet alışkanlığının kazanılmasından sonraki ilk birkaç yıl süresince; rutin kontrollerde idrar tutma, idrar kaçırma, gece işemeleri, barsak alışkanlıkları hekimler tarafından özellikle sorgulanmalıdır.
Özet (Çeviri)
Purpose: Toilet training is an important milestone for child development. Toilet training given in an inappropriate time and inappropriate way, may cause undesirable situations such as enuresis and encopresis. While, urination and defecation disorders are not the factors to shorten lifespan, they significantly affect human-life-quality. In this study, it is aimed to; make versatile assessments about the toilet training process of the children who are being observed in the well child follow-up and completed toilet training, associate the process to the urination-defecation problems within this process and afterwards and make assessments about the effects of this factors on human-life-quality. Material and Method: 178 children and parents who applied to Social Pediatrics Outpatient Clinic between 12th of June 2017-1st of September 2018 and who are complying with the research criteria, were involved in the research. Socio-demographic characteristics, toilet training process, problems encountered at the training, complaints about urination and defecation problems has been questioned. Children's life-quality has been measured via PedsQL scale. SPSS package program has been used for the analysis of the data. Findings: Toilet training for the %85,3 of children was started within the suggested time (between 18th-36th months) and it was totally completed for the %91of children within the suggested time (between 18th-48th months). Before starting toilet training, the existence of physiological and developmental indicators (%58,4) that were revealing the child is ready for toilet training, had been taken into consideration frequently. It has been determined that the most applied methods at the training were the same as the methods suggested by the advisers, and that inappropriate methods were applied less. It has been determined that the working mothers are starting toilet training in older ages (p=0,06). As the education level of the parents increases, toilet training starting age for the children gets higher as well (p=0,01 and p=0,006). As the monthly income level increases, toilet training starting age for the children gets higher as well (p=0,02). Mothers using reward method are younger than those doesn't use (p=0,034). %80,8 of the parents stated that they took their children to the toilet at regular intervals during the toilet training. It's found that the frequency of using this method is highly correlated with the education level of the parents (p=0,001 ve p=0,01). The rate of using this method is higher for the first children, on the other hand, it's lower for the second and latter ones (p=0,001). Complaints of children observed were; %15,3 constipation, %41,2 urgency, %20,9 retention of urine during the games, %13,6 enuresis at night, %12,4 urinary incontinence while rushing to the toilet. %41 of the children had no complaints at all. As the toilet training completion age increases, the frequency of toilet rejection incidences increase, as well (p=0,02). The frequency of toilet rejection incidences is higher for the reward method used children than the contrary (p=0,001). Retention of stool behavior during the game hours is seen more for the children who started toilet training between 18-36 months than that those started before or after 18-36 months (p=0,03). Continence behavior during the game hours is seen more for the children who started toilet training between 25-36 months (p=0,003). Enuresis at night is seen more for the children who started toilet training between 25-36 months (p=0,02). For the children with urination complaints; the total scale-points of both parents and children (ÖTP/TSP), physical health total points of both parents and children (FSTP/PHTP), physio-social health total points of both parents and children (PSTP/PHTP), social functioning sub-scale points of children (SİP/SFP) and the emotional functioning sub-scale points of the parents, are lower than the children with no urination complaints. For the children with defecation complaints; ÖTP, DİP of both parents and children and FSTP, SİP, PSTP of children are lower than the children with no defecation complaints. When the life-quality points of; the children with no complaints, the children with urination complaints, the children with defecation complaints and the children with both urination and defecation complaints compared; the difference between ÖTP, FSTP, SİP, PSTP of children and the difference between DİP of children and parents, statistically found reasonable. Result: Due to the fact that urination and defecation problems affect the life-quality and psycho-social wellness of children negatively, more attention should be paid to both these complaints and the toilet training issue at the well-child-follow-up program. Beginning with the 12th month, it is important to start talking about the toilet training with the parents during the well child follow-up visits. During the first several years in which particularly the urination and defecation complaints seen most, after acquiring independent toilet habits, especially; urine retention, enuresis, bedwetting at night and intestinal habits should be questioned by physicians at routine controls.
Benzer Tezler
- Primer monosemptomatik enürezis noktürnalı hastalarda noktürnal kan basıncı izlemi
Nocturnal blood pressure monitoring in patients with primary monosymptomatic nocturnal enuresis
BÜŞRA KOÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU ÖVÜNÇ HACIHAMDİOĞLU
- Tıbbi rehabilitasyon açısından Halkalı Eski Bağlar mahallesindeki özürlülük epidemiyolojisi
Başlık çevirisi yok
GÖZEN SERDAROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1990
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN DİLŞEN
- Atopik dermatitli çocukların annelerinde uyku kalitesi ve kardeşlerinde yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
SAVAŞ SARİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TÜRKELİ
- Hematopoetik kök hücre transplantasyonu yapılan talasemi majör tanılı hastalarda uzun dönem yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Assessment of long-term quality of life in patients with thalassemia major diagnosis following hematopoetic stem cell transplantation
ORUÇALI GULIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
HematolojiEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP AKSOYLAR
- 1-7 yaş arası sağlıklı çocuklarda 25-oh vitamin d düzeyleri ve buna etki eden faktörlerin belirlenmesi
25-oh vitamin d levels in healthy children aged 1-7 and determining the effective factors
PELİN KEKEÇ BOSTANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıCumhuriyet ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT EKİCİ