Geri Dön

Rica ediminin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenler tarafından kullanımları

The uses of request act by learners of Turkish as a foreign language

  1. Tez No: 538338
  2. Yazar: HATİCE ALTUN ALKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DERYA YAYLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Edimbilim, Türkçe öğretimi, söz edimler, rica söz edimi, Pragmatics, Turkish language teaching, speech acts, request speech act
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Bu çalışmanın amacı, Austin ve Searle tarafından geliştirilen Söz Edimleri Kuramı'nın ışığında, rica söz edimlerinin farklı bağlamlarda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenler tarafından kullanımlarını belirlemektir. Bu çalışma betimsel modelde yapılan nitel bir araştırma desenine sahiptir. Araştırmada 75 birinci dil Türkçe konuşuru ve 262 ikinci dil Türkçe konuşurunun oluşturduğu iki örneklem grubundan veriler uygun örnekleme yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri Söylem Tamamlama Testi aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde Blum-Kulka ve Olshtain'in sınıflandırmasında yer alan Blum-Kulka'nın oluşturduğu rica stratejilerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında, ikinci dil Türkçe konuşurların ilk kez veya az karşılaştıkları durumlarda rica söz edimini kullanırken, birinci dil Türkçe konuşurların daha çok, sezgilerine veya dilbilgisi bilgilerine ya da aktarımlara göre rica söz edimlerini seçtikleri görülmüştür. Bu araştırmada elde edilen sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde Türkçeyi anadili olarak öğrenen birinci dil Türkçe konuşurlarının rica etme ediminin izin/onay isteme ve bilgi alma alt ulamlarında ikinci dil olarak Türkçe öğrenenlerden farklı stratejileri kullandıkları, ancak eylem isteme alt ulamında genellikle aynı stratejilere yöneldikleri tespit edilmiştir. Ayrıca kişilerarası ilişkinin, yaşın ve toplumsal statünün, dilsel yetinin verilen yanıtları birinci dil olarak Türkçe konuşanlarda daha çok etkilediği, yabancı öğrencilerde ise bu ilişkinin ya da statünün tam anlamıyla bilinmemesinden dolayı verilen yanıtları yeterince etkilemediği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

The aim of this study was to determine the level of use of request speech acts in different contexts by those learning Turkish as a foreign language, in the light of the Speech Act Theory developed by Austin and Searle. This study has a qualitative research design in a descriptive model. In the study, data from two sample groups consisting of 75 first language Turkish speakers and 262 second language Turkish speakers were collected by appropriate sampling. The data of the study were collected by the Discourse Completion Test. In the analysis of the sub-problems of the study, Blum-Kulka's request strategies, which are included in Blum-Kulka and Olshtain's classification, were used. When the results of the study were examined, it was seen that the second language Turkish speakers used request speech act in situations they face for the first time or rarely, and that the first language Turkish speakers chose to use request speech acts rather based on their intuition, grammar knowledge or language transfer. Evaluating the results obtained in this research in general, the first language Turkish speakers who learned Turkish as the mother tongue used different strategies than those learning Turkish as a second language in the permission/approval and information request subcategories of request speech acts but tended towards the same strategies in general in action request subcategories. In addition, it was seen that the interpersonal relationship, age, social status, and linguistic ability affected the responses frequently in the first language Turkish speakers whereas they did not adequately affect the responses in the foreign students given that the relationship or status was not fully known.

Benzer Tezler

  1. Çocuklarda rica ediminin kullanımına ilişkin görünümler

    Views on the use of requesting act in children

    AYŞEGÜL BİNGÖL BALCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAkdeniz Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİHAT BAYAT

  2. A Study on the use of complaints in the interlanguage of Turkish EFL learners

    İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrencilerin aradillerindeki şikayet edimi üzerine bir çalışma

    TANJU DEVECİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ ZEYREK

  3. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde edimsel yeti gelişimi: Rica söz edimi kullanımı

    Development of pragmatic competence in teaching Turkish as a foreign language: USE of request speech act

    BAŞAK OK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET GÜRLEK

  4. An evaluation of the pragmatic competence of pre-service English language teachers: Politeness strategies used in making requests in the academic context

    İngilizce öğretmen adaylarının edimbilim yetileri üzerine bir değerlendirme: Akademik bağlamda rica etme sözeylemlerinde nezaket stratejileri

    ELİF DÜŞÜNCELİ KELEŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    DilbilimBaşkent Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVGİ ŞAHİN

  5. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin söz edimleri anlama düzeyleri

    Comprehension levels of indirect meanings of speech acts for Turkish as a foreign language learners

    AZİZE ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT GÜL