İslami Döneme ait Uygur harfli Türkçe metinlerin yazım özellikleri
The writing properties of Turkish texts in the Islamic Period
- Tez No: 538741
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: İslami dönem, Uygur harfli metin, alıntı kelimeler, Türkçe kelimeler, Islamic period, Uighur letter text, Quote words, Turkish words
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 2658
Özet
Yazım genel olarak bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi olarak bilinir; fakat yazımın fonetik değerleri vermediği durumlar da olabilir. Çalışmamızda, belirlenen eserlerin incelenmesi yoluyla, İslami döneme ait Uygur harfli Türkçe metinlerin yazım özelliklerinin bir sınıflandırması yapılmıştır. Bu çalışmada Uygur harfli metinlerin Arap harfli metinlere göre fonetik değerleri yansıtma kabiliyetini göstermek, alıntı kelimelerin yazımında müstensihin telaffuza mı yoksa özgün yazıma mı bağlı kaldığını ortaya çıkarmak, Maniaist-Budist döneme ait olan Uygur harfli metinler ile İslami dönem metinleri arasındaki farklılık ve benzerlikleri tespit etmek, İslami döneme ait Uygur harfli metinlerin transkripsiyon metinleri gibi kullanılıp kullanılamayacağını belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada İslami Dönem'e Ait Uygur harfli metinlerden Bahtiyarname, Rızvan Şah ile Ruh-Afza Hikayesi, Kutadgu Bilig (Viyana Nüshası), Atabetü'l-Hakayık (Semerkant Nüshası) , karşılaştırma yapabilmek adına da Manihaist-Budist Döneme ait Uygur Harfli metinlerden Altun Yaruk (6.Kitap), Altun Yaruk (7. Kitap), İyi ve Kötü Prens Öyküsü, Huastuanift, Üç İtigsizler incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Writing is generally known as the transcription of a language by certain rules; but there may also be situations where writing does not give the phonetic values. In our study, a classification of the spelling characteristics of the Turkish texts with the Uigur letters from the Islamic period was made by examining the determined works. In this study, to reveal the ability of the Uighur letters to reflect the phonetic values according to the texts written with Arabic letters, to find out whether the writing is related to the pronunciation or original writing in the writing of the words, It is aimed to determine whether the texts of Uighur texts of Islamic period can be used as transcription texts. In this study, Bahtiyarname, Rızvan Shah, Rıh-Afza Story, Kutadgu Bilig (copy of Vienna), Atabetü'l-Hakayık (Samarkand Copy), and Uighur letters belonging to Manichaean-Buddhist period, Altun Yaruk (Book 6), Altun Yaruk (Book 7), Good and Bad Prince Story, Huastuanift, Three Gentiles were examined.
Benzer Tezler
- Geç dönem Çağatay Türkçesi ile yazılmış bir Şehzade Behram ve Melike Hunrîz hikâyesi (Metin-tercüme-gramer-dizin)
A story of Sehzade Behram and Melike Hunriz written in late Chagatai Turkish (Text-translation-grammar-index)
GÜLŞAH ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ZENGİN
- Altun Yaruk'un (II. kitap) Türkçe ve Moğolca çevirilerinin karşılaştırmalı söz varlığı
Golden Light's (II. volume) Turkish and Mongolian translational language analysis
ZAGARPERENLEİ TÜMENBAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP ALPER
- Sigara hakkında iki yazma risâle: Abdülmelik el-İsâmî'nin 'Risale Celile fî Şurbi'd-Duhân' ve Mustafa b. Ali el-Âmâsî'nin 'Risâle fî Tahrîmi'd-Duhân' adlı risâleleri
Two risala's about smoking: 'Risala Jalila fi Shurb al-Duhan of Abdulmalık al-İsâmî and Risala fi Tahrim al-Duhan of Mustafa b. Ali al-Âmâsî'
NURETTİN MUHTAR ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS VEHBİ YAVUZ
- Bedâyiü'l-Vekâyi (l265a ile l 304b inceleme ? metin ? dizin)
Bedâyiü?l-Vekâyi (l265a and l 304b investigation ? text ? index)
UYGAR YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ
- Âlim Muhammed b. Hamza Güzelhisari el-Aydınî'nin fıkha dair bazı risalelerinin tahkiki
The critical edition of Âlim Muhammed b.Hamza Güzelhisari al- Aydınî's some rasael in islamic law
MOHAMMED NAJAT MOHAMMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HukukUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SALİH KUMAŞ