Çok amaçlı konteyner yükleme ve araç rotalama problemlerinin çözümü için genetik algoritma yaklaşımı: porselen sektöründe karar destek sistemi önerisi
Genetic algorithm approach to the solution of multi-purpose container loading and vehicle routing problems: Decision support system proposal in porcelain sector
- Tez No: 538771
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. DURMUŞ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Teknolojinin gelişmesi ile büyüyen ticaret hacmi, şirketlerin operasyonlarında optimizasyon uygulamalarını kullanmasını ve geliştirmesini zorunlu kılmaktadır. Çözüm aranacak olan operasyonların hızları, maliyetliyetleri ve doğrulukları verimli bir şekilde tasarlanması gerekmektedir. Şirketlerin sıklıkla karşılaştığı ve çözümüne ihtiyaç duyduğu problemler arasında konteyner yükleme ve araç rotalama problemleri yer almaktadır. Özellikle porselen sektöründe yer alan firmaların üretim esnasındaki iş akış ve teslimat süreçlerinde önceliklerinin belirlenmesi, verimli ve etkin bir şekilde yürütülmesi için karar destek sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Farklı sektörlere yönelik tasarımlar incelendiğinde uzman sistemler, yapay sinir ağları, genetik algoritmalar ve bulanık mantık gibi yapay zeka alt dalları kullanılarak üretilen çözüm önerilelerinin sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Literatürde porselen sektörüne yönelik üretilen yapay zeka temelli karar destek sistemlerinin çok sınırlı sayıda ve bu alanda ihtiyaç olduğu görülmüştür. Porselen sektöründe üretim önceliklerinin karlılık, müşteri memnuniyeti ve depolama kısıtları gibi nedenlerle değişkenlik göstermesi ve bu duruma bağlı olarak sevkiyat işlemlerinde öncelikli yüklenecek ürünlerin tercihinde karar destek sistemlerinin optimizasyonu önem arz etmektedir. Bu çalışmada farklı alanlardaki şirketlerin sıklıkla karşılaştığı ve çözüm aradığı konteyner yükleme ile araç rotalama problemlerine yönelik metasezgisel algoritmalardan genetik algoritmayla daha verimli çözüm önerilerinin üretilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda porselen sektöründe kullanılan konteynerın sayısını ve araç rotalama mesafesini minimize etmek hedeflenmiştir. Araştırmada ilk olarak porselen sektöründe konteyner yükleme probleminde toplam kar veya teslimat süresi önceliği esas alınarak matematiksel model oluşturulmuştur. Oluşturalan matematiksel model ağırlıklı toplam skalerleştirme yöntemiyle iki adet olan amaç tek amaca dönüştürülmüştür. Hazırlanan yazılım ile, ilgili amaç doğrultusunda ürünlerin konteynerlara verimli ve etkin bir şekilde yüklenmesine yönelik önerilerin üretilmesi sağlanmıştır. Ayrıca araç rotalama problemi için ise, yüklenen konteynerın bayilere veya mağazalara dağıtımı esnasında en kısa rotanın belirlenmesi amacıyla iki nokta arası mesafe bulma yöntemi matematiksel modele uygulanmış, genetik algortima ile çözüm aranmıştır.
Özet (Çeviri)
The growing trade volume with the development of technology necessitates companies to use and to develop optimization practices in their operations. The speed, cost and accuracy of the operations that will be searched for a solution should be designed efficiently. Among the problems that the companies frequently encounter and need the solutions are container loading and vehicle routing problems. In particular, the decision support systems are needed in order to determine the priorities of the companies being in the porcelain sector in the workflow and delivery processes during the production, in order to execute them efficiently and effectively. When the designs for the different sectors are examined, it is seen that the solution suggestions produced by using artificial intelligence sub-branches such as expert systems, artificial neural networks, genetic algorithms and fuzzy logic are frequently used. In the literature, artificial intelligence-based decision support systems produced for the porcelain sector are seen in a very limited number and to be required in this field. In the porcelain sector, the production priorities vary due to the reasons such as profitability, customer satisfaction and storage constraints, and the optimization of decision support systems is important in the preference of the priority loading products in the shipment operations. In this study, it is aimed to produce more efficient solutions with the help of genetic algorithms for container routing and vehicle routing problems. In this way, it is aimed to minimize the number of containers used in the porcelain sector and the distance of vehicle routing. In the research, mathematical model was firstly formed based on total profit or delivery time priority in the container loading problem in the porcelain sector. The aim of the mathematical model was the total scalarization method. With the prepared software, suggestions have been made for the efficient and efficient loading of the products to the containers in accordance with the related purpose. In addition, in order to determine the shortest route during the distribution of the loaded container to the dealers or the stores, the method of finding the distance between two points was applied to the mathematical model and the solution was searched with genetic algoritm.
Benzer Tezler
- An integrated approach to vehicle routing and multi-dimensional packing problems
Araç rotalama ve çok boyutlu yükleme problemlerine entegre bir yaklaşım
MUSTAFA KÜÇÜK
Doktora
İngilizce
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA AYŞE YILDIZ
- Ro-Ro gemi operasyonlarında optimizasyon modeli
Optimization model in Ro-Ro vessel operations
BERK MERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDenizcilik Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAYRAM BARIŞ KIZILSAÇ
PROF. DR. DİLAY ÇELEBİ GONIDIS
- Gemilerde demirleme operasyonlarının emniyet optimizasyonu için model önerisi
Model proposal for safety optimization of ship anchoring operations
AHMET LÜTFİ TUNÇEL
Doktora
Türkçe
2024
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN ARSLAN
- A quantitative approach on human factor analysis in maritime operations
Deniz operasyonlarında insan faktörü analizi üzerine kantitatif bir yaklaşım
PELİN ERDEM
Doktora
İngilizce
2021
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE AKYÜZ
- A gis based analysis of the effects of neighbouring land use on the traffic congestion on connector roads: The case of the Hadimkoy- Beylikdüzü connector road
Bağlantı yolları üzerindeki trafik yoğunluğunda yakın çevre arazi kullanımı etkisinin cbs tabanlı analizi:Hadımköy-Beylikdüzü bağlantı yolu örneği
ARİF KEÇELİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
CoğrafyaFatih ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET KARAKUYU