Geri Dön

Erken jura yaşlı asidik kayaçların (Olur-Erzurum) jeokimyasal ve izotopik özellikleri

Geochemical and isotopic signatures of the early jurassic acidic rocks (Olur-Erzurum)

  1. Tez No: 538988
  2. Yazar: KADİR SÜNNETCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN DOKUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 91

Özet

İnceleme konusu Erken Jura yaşlı Coşkunlar Dasiti ve Güvendik Tronjemiti Olur (Erzurum) ilçesinin 5 km kadar güneyinde yaklaşık 50 km2'lik bir alanda yüzeylemektedir. Toleyitik karaktere sahip olan kayaçlar başlıca kuvars ve plajiyoklas, az miktarlarda K'lu feldspat ve tali olarak ise opak mineral, zirkon ve apatit içerir. LA-ICP-MS U-Pb zirkon yaşlandırması Coşkunlar Dasiti'nin 184.1 My, Güvendik Tronjemiti'nin ise 185.34 My yaşlı olduklarını ortaya koymaktadır. Örnekler güçlü peralümin karaktere sahiptirler (A/NK = 1.16-1.91 - A/CNK 0.98-1.94). Asidik özellikli kayaçların nadir toprak element içerikleri az veya orta derecede farklılaşma (LaN/YbN= 0.92-7.57) ve orta derecede negatif Eu anomalisi göstermektedirler (Eu/Eu*= 0.39-0.80). Ayrıca kayaçlar büyük iyon çaplı elementler (BİYE) yüksek çekim alanlı elementlere (YÇAE) göre orta derecede bir zenginleşme gösterirler. Kayaçlar orta-yüksek derecede radyojenik 87Sr/86Sr(i) (0.70513-70978) ve düşük-orta dereceli 143Nd/144Nd(i) (0.51235-0.51260) izotop oranlarına ve genellikle hafif pozitif ƐNd (-0.055-+3.8126) değerlerine sahiptirler. Pb izotop değerleri ise 206Pb/204Pb(i)= 14.53-19.58, 207Pb/204Pb(i)= 15.43-15.69 ve 208Pb/204Pb(i)= 31.2-39.65 arasında değişmektedir. Kayaçların ana ve iz elementlerinde gözlenen trendler ve güçlü peralümin özellikleri oluşumarı sırasında fraksiyonel kristallenmenin önemli bir rol oynadığına işaret etmektedir. Toleyitik karakterli (K2O < %2.63) olmaları, göreli olarak daha bazik (andezitik/tonalitik) bir magmadan itibaren fraksiyonel kristallenme yolu ile oluştuklarına işaret etmektedir. İnceleme konusu asidik kayaçlar düşük-orta derecede radyojenik Sr, Nd ve Pb izotop oranları alt kabukta yer alan bazik toleyitik bir kaynağın kısmi ergimesiyle oluşmuş olabileceklerini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

The Early Jurassic Coşkunlar Dacite and Güvendik Trondhjemite, subjected to this study, crop out an area of approximately 50 km2 in the 5 km south of Olur (Erzurum). The rocks with tholeiitic character include mainly quartz and plagioclase, small amounts of K-feldspar and opaque, zircon and apatite secondarily. LA-ICP-MSI-U-Pb zircon dating reveals that the Coşkunlar Dacite has a cooling age of 184.1 Ma, whereas Güvendik Tondhjemite has a cooling age of 185.34 Ma. Samples have a strong peraluminous character (A/NK = 1.18-2.00 - A/CNK 0.98-1.94). Rare earth element contents of the acidic rocks show low to moderate (LaN/YbN= 0.92-7.57) fractionations and moderately negative Eu anomalies (Eu/Eu*= 0.39-0.80). In addition, the rocks present a moderate enrichment in large ion lithophile elements (LILE) relative to the high field strength elements (HFSE). The rocks have low to moderately radiogenic 87Sr/86Sr(i) (0.70513-70978) and 143Nd/144Nd(i) (0.51235-0.51260) isotope ratios, and slightly positive ƐNd (-0.055-+3.8126) values. Pb isotope ratios are in the range of 206Pb/204Pb(i)= 14.53-19.58, 207Pb/204Pb(i)= 15.43-15.69 and 208Pb/204Pb(i)= 31.2-39.65. Trends shown in major and trace elements and strong peraluminous characteristics show that fractional crystallization has played an important role in the formation of rocks. Tholeiitic nature (K2O

Benzer Tezler

  1. Esendal (Yusufeli-Artvin) köyü çevresinin jeolojik özellikleri ve maden yatakları

    Geological properties and ore deposits of the environment of the Esendal (Yusufeli̇-Artvin) village

    ALPER DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeoloji MühendisliğiKonya Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FETULLAH ARIK

  2. Erken-orta jura yaşlı kumtaşı ve şeyllerin (Gümüşhane, Bayburt) jeokimyasal özellikleri

    Geochemical properties of early-middle jurassic sandtones and shales (Gümüşhane, Bayburt)

    REMZİYE AKDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET TURAN

  3. Eski Gümüşhane yöresinin jeolojisi ve Şenköy formasyonu (Erken-Orta Jura) içerisindeki kumtaşlarının petrografik ve jeokimyasal incelemesi

    Geology of the Eski Gümüşhane and petrographic and geochemical investigation of sandstones in Şenköy formation (Early-Middle Jurassic)

    LEVENT DUYGU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Jeoloji MühendisliğiGümüşhane Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RAİF KANDEMİR

  4. Bayburt yöresi kayaçlarının yapısal özellikleri

    Structural features of the bayburt region rocks

    HÜNKAR DEMİRBAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TEKİN YÜRÜR

  5. Torul ve çevresinde yüzeylenen kayaçların petrografik ve jeokimyasal incelenmesi

    Petrographic and geochemical investigations of rock out cropts of Torul and nearby area

    ABDULLAH KAYGUSUZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CÜNEYT ŞEN