Renal transplantasyon hastalarında avasküler nekroz gelişimi ve enos polimorfizmi
Avascular necrosis formation and enos polymorphysm in renal transplantation patients
- Tez No: 539735
- Danışmanlar: PROF. DR. GALİP GÜZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Nefroloji, Nephrology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Nefroloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Kronik böbrek yetmezliği artan prevelansı ile birlikte dünya genelinde önemli bir sorundur. Son dönem böbrek yetmezliği sonrası renal transplantasyon yapılan hastalarda, posttransplantasyon dönemde bazı tıbbi sorunlar gelişebilmektedir. Bu sorunlardan bir tanesi de glukokortikoid kullanımına bağlı gelişen femur başı avasküler nekrozdur(AVN). Çeşitli travmatik ve atravmatik faktörler osteonekroz etiyolojisine katkıda bulunabilir. Bu faktörlerin bazıları için kesin bir etiyolojik rol belirlenmiştir, ancak risk faktörleri için durum böyle değildir. Glukokortikoidlerin kullanımı ve aşırı alkol alımı, atravmatik vakaların %80'inden fazlasında rol oynar. Osteonekrozun patogenezi ise tartışmalı bir alandır. Genetik yatkınlık, metabolik faktörler, vasküler hasar, artmış intraosseöz basınç ve mekanik stres intraosseöz kanlanmayı etkileyerek osteonekroza neden olabilir. Nitrik oksit (NO) insan vücudundaki en önemli parakrin sinyal moleküllerden birisidir. Trombin, bradikinin, tromboksan A2, histamin, adenin nükleotitleri ve agrege trombositler NO salınımına neden olduğu gibi damar duvarının kesiye vazokonstrukisyon cevabı sonrasında da dengelyici vazodilatatör olarak NO salınır. Vazoaktif özelliklerine ek olarak, nitrik oksit güçlü bir trombosit adhezyonu ve agregasyonu inhibitörüdür. NO in vazoaktif özellikleri kemik metabolizmasında da rol oynar, mekanik stimülasyon ve östrojen uyarımı sonrası osteoklastların inhibisyonu eNOS ile düzenlenir. Tüm bu nedenlerle NO sistemi osteonekrozisin önemli bir patogenetik yolağını oluşturmaktadır. Kemik hücrelerinde 3 ana nitrik oksit sentataz (eNOS, bNOS, and iNOS) vardır ki, eNOS osteoblastik hücrelerde predominanttır. Daha önceki çalışmalarda eNOS polimorfizminin idiopatik osteonekrozis gelişimi ile ilişkili olabileceği gösterilmiştir. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 2002 ile 2019 yılları arasında takip edilmekte olan 218 tane renal transplantasyon yapılmış gönüllü araştırmaya dahil edildi. Semptomatik AVN bulguları olan vakaların pelvisleri manyetik rezonans(MRG) ile tanı aldı. AVN hastalarını risk faktörlerini ve klinik özelliklerini göz önünde bulundurarak değerlendirdik. 2002 ile 2019 arasında çalışmaya dahil edilen 218 hastanın izlemde 21'inde AVN gelişti(%9.6). Hastaların 135'i erkek, 83'ü kadındı. Erkeklerde 14'ünde (%9), kadınların ise 7'inde (%9) AVN görüldü. AVN görülenler ile görülmeyen grupta cinsiyet açısından belirgin bir fark saptanmadı(p=0.30). NOS polimorfizmi ile AVN arasındaki ilişkiye bakıldığında AVN gelişen grupta NOS polimorfizmi 21 hastanın 16 sında saptanırken, AVN gelişmeyen grupta bu sayı 219 hastada 181 idi. Dolayısı ile NOS polimorfizm ile AVN gelişimi arasında bir ilişki bulunamadı(p=0.12). Ayrıca cinsiyet, yaş, NOS polimorfizmi, diyaliz süresi, kümülatif glukokortikoid dozu, cni kullananlar/kullanmayanlar, mammalian Target of Rapamycin inhibitörleri(mTORi) kullananlar/kullanmayanlar arasında yapılan cox regresyon analizi ile sadece siklosporin ve sirolimusun bağımsız birer prediktif faktör olduğu gösterildi. Buna göre siklosporin kullanımı AVN gelişiminde HR:19[%95 güven aralığı 1,63-221 p
Özet (Çeviri)
Along with the increasing prevalence of chronic renal failure is a major problem worldwide. In patients undergoing renal transplantation after end stage renal failure, some medical problems may develop during the posttransplant period. One of these problems is avascular necrosis of the femoral head due to glucocorticoid use (AVN). Various traumatic and atraumatic factors may contribute to the etiology of osteonecrosis. A certain etiological role has been identified for some of these factors, but this is not current for risk factors. The use of glucocorticoids and excessive alcohol intake play a role in more than 80% of atraumatic cases. The pathogenesis of osteonecrosis is a controversial area. Genetic susceptibility, metabolic factors, vascular damage, increased intraosseous pressure and mechanical stress can cause osteonecrosis by affecting intraosseous blood supply. Nitric oxide (NO) is one of the most important paracrine signaling molecules in the human body. Thrombin, bradykinin, thromboxane A2, histamine, adenine nucleotides and aggregated platelets cause NO release, and the vasoconstrukation response of the vessel wall is then released as a neutral vasodilator. In addition to its vasoactive properties, nitric oxide is a potent inhibitor of platelet adhesion and aggregation. Vasoactive properties of NO also play a role in bone metabolism, inhibition of osteoclasts after mechanical stimulation and estrogen stimulation is regulated by eNOS. For all these reasons, the NO system is an important pathogenetic pathway of osteonecrosis. Bone cells have 3 main nitric oxide sentatases (eNOS, bNOS, and iNOS), eNOS predominant in osteoblastic cells. Daha önceki çalışmalarda eNOS polimorfizminin idiopatik osteonekrozis gelişimi ile ilişkili olabileceği gösterilmiştir. 218 renal transplantation volunteers who were followed in Gazi University Faculty of Medicine between 2002 and 2019 were included in the study. The pelvis of the patients with symptomatic AVN findings were diagnosed with magnetic resonance imaging (MRI). We evaluated AVN patients by considering risk factors and clinical characteristics. Among the 218 patients included in the study between 2002 and 2019, AVN developed in the follow-up of 21 patients (9.6%). 135 of the patients were male and 83 were female. AVN was seen in 14 males (9%) and 7 (9%) of females. There was no significant difference in gender in the group without AVN (p=0.30). NOS polymorphism was detected in 16 of 21 patients in the AVN group, while in AVN group this number was 181 in 219 patients. Therefore, there was no relationship between NOS polymorphism and AVN development (p= 0.12). Cox regression analysis of sex, age, NOS polymorphism, dialysis duration, cumulative glucocorticoid dose, cnc users, mammalian Target of Rapamycin inhibitors (mTORi) and non-use cox regression analysis showed that only cyclosporine and sirolimus were independent predictive factors. Accordingly, cyclosporine use was observed to be an important independent risk factor in the development of AVN with HR: 19 [95% confidence interval 1.63-221 p
Benzer Tezler
- Renal transplantasyon hastalarında avasküler nekroz etyolojisinde vitamin D reseptör gen polimorfizminin rolü
The Role of vitamin D receptor gene polymorphism in the etiology of avascular necrosis in renal transplant patients
YAKUP EKMEKCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2000
NefrolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT ERBAY
- Böbrek transplantasyonu yapılan hastalarda trombofili gen mutasyonları ve avasküler nekroz ilişkisi
Thrombophilia gene mutations and avascular necrosis in kidney allograft recipients
YAKUP EKMEKCİ
- Böbrek nakli sonrasında ortaya çıkan metabolik ve immunolojik komplikasyonlar
Immunologic and metabolic complication after kidney transplant
BETÜL GÜLSÜM YAVUZ VEİZİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
NefrolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN KEVEN
- Renal transplant hastalarında görülen renal hasarın tamirinde kök hücrelerin rolü
The role of stem cells in repair of renal damage seen in renal transplant patients
METE TÜRKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
NefrolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEHSUVAR ERTÜRK
- Böbrek nakli hastalarında post operatif düşük doz dopaminin etkisi
Post operative low dose dopaminine effect in renal transplantation
NURDAN ŞENTÜRK DURMUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
NefrolojiMarmara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU VELİOĞLU