Modern psikososyoklinik etmenlerin eseri 'antidepresan kullanım bozukluğu/bağımlılığı' ve tıp etiği prensiplerince değerlendirilişi
'antidepressant use disorder/dependence' as A result of modern psychosocioclinical factors and its assessment by principles of medical ethics
- Tez No: 540944
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAINER BRÖMER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 262
Özet
Bu tez çalışmasında, zaman içinde Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı'nda (Amerikan Psikiyatri Birliği) ve Hastalıkların ve İlgili Sağlık Sorunlarının Uluslararası İstatistiksel Tasnifi'nde (Dünya Sağlık Örgütü) ilgili kavramlar arasında kaydedilen geçişkenlikten hareketle, antidepresanların“klinisyenlerin ya da halkın önemli bir bölümü tarafından bilinçsizce, gereksizce, kontrolsüzce ve(ya) endikasyon haricinde kullan(dır)ılışı”bir“kullanım bozukluğu/bağımlılık”olarak konseptüalize edilmiştir. Sonrasında gerçek (klinik) depresyon ile sözde (popüler) depresyon arasında gereken tefrik yapılmıştır. Bulgular bölümünde antidepresan kullanım bozukluğu/bağımlılığı (AKB) olgusunun Türkiye'de ve dünyada gerek psikolojik gerekse fizyolojik tabiatlı örnekleriyle nadir sayılamayacak bir yaygınlıkta var olduğuna işaret eden ampirik veri ve bulgular sunulmuştur. Bu sunum, bir yandan da AKB'yi körükleyen birtakım faktörler saptanarak ve tartışılarak yapılmıştır: hatalı öznel klinik muhakeme kullanımı, antidepresanların sosyal çevre ve medyaca lansmanı, antidepresanların endike sayıldığı hal ve hastalıklar kümesinin klinik kanıta dayanmayan tevessüü ve (bilhassa farmasötikalizasyon suretiyle olmak üzere) medikalizasyon. Yanı sıra, bugünkü AKB tablosuna zemin hazırlamış olan önemli tarihi süreç ve gelişmeler, antikite kadar geriden alınarak tartışılmıştır: depresif bozukluklara yönelik binlerce yıllık etiyolojik ve terapötik plüralizmin 1950'lerden itibaren yerini giderek etiyolojik ve terapötik bir monopoliye –etiyolojide monoaminerjik konsantrasyon hipotezine, tedavide ise antidepresif farmakoterapiye– bırakması. Tartışma bölümünde AKB olgusuna karşı gerek psikiyatristlerce gerekse psikiyatri dışı branşlardan tabiplerce –sağlık profesyonellerince– yapılması gerekenlere dair refleksiyonla birtakım normatif önermeler formüle edilmiştir. Öteki yükümlülük ve kurallarla dengelenmeye açık, prima facie geçerlilik iddiasındaki bu normlar, Beauchamp ve Childress'ın Türkiye dahil birçok ülkede ana akım tıp etiği paradigması haline gelmiş olan kuramlarını örmüş oldukları dört ana normdan, ayrıntılandırma yöntemiyle elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this dissertation,“uninformed, undue, uncontrolled and/or off-label use of antidepressants by a considerable portion of clinicians or the people”was conceptualized as a“use disorder/dependence”based on the transition observed in time between the related concepts in Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (American Psychiatric Association) and International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (World Health Organization). Subsequently the necessary differentiation was made between true (clinical) depression and so-called (popular) depression. In the chapter Findings, empirical data were presented that indicate that the phenomenon of antidepressant use disorder/dependence (AUD) exists in Turkey and the world at a prevalence beyond constituting a rarity, with cases that can be psychological and physiological in nature. This presentation was made together with detection and discussion of several factors fueling AUD: use of erroneous subjective clinical judgment, promotion of antidepressants by social circles and media, expansion of the set of states and conditions for which antidepressants are considered indicated without a basis of clinical evidence, and medicalization (with pharmaceuticalization in particular). In addition, the important historical processes and developments that paved the way for the current situation of AUD were discussed in retrospect starting from as early as antiquity: that the millennia-old etiological and therapeutic pluralism toward depressive disorders be gradually replaced from the 1950s onward by an etiological and therapeutic monopoly—by the monoaminergic concentration hypothesis in etiology and antidepressive pharmacotherapy in treatment modality. In the chapter Discussion, a number of normative propositions were formulated by reflection on what ought to be done by both psychiatrists and physicians from non-psychiatric branches –i.e., healthcare professionals– against the phenomenon of AUD. These norms that claim only prima facie validity and are open to be balanced with other rules and obligations were derived by specification from the four main norms with which Beauchamp and Childress set the framework of their theory that has become the mainstream paradigm of medical ethics in many countries including Turkey.
Benzer Tezler
- Çağdaş liderlik yaklaşımları ve çalışan motivasyonu ilişkisi: Bir ilaç firması örneği
Modern leadership approaches and relationship with employee motivation: A pharmaceutical company sample
GAMZE TOĞAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
SporÇukurova ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA PERVİN BİLİR
- Rapamisin'in sıçanlarda maternal agresyon üzerindeki etkileri
The effects of rapamycin on maternal aggression in rats
ÖZGE BEYAZÇİÇEK
- 1938'den günümüze dersimli kadın kimliği: Üç kuşak üzerinden Dersimli Alevi Kürt kadınların kimlik dönüşümleri
Identity of dersim women from 1938 to present: Identity transformation of Alevi Kurdish women over three generations of Dersim
BURCU DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerYıldız Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ÇAHA
- Türkiye'de basın reklamlarının retoriği: Otohaber dergisinde 1992 ve 2012 yıllarında yayınlanan otomobil ilanlarının karşılaştırmalı içerik analizi
The rhetoric structure of press advertisements in Turkey: Acomparative content analyses of automobile advertisements published in Otohaber magazine between 1992 and 2012
MEHMET SAFA ÇAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. JALE ÖZATA DİRLİKYAPAN
- Modern Türk kimliğinin çelişkili görünümleri: Eurovision Şarkı Yarışması ekseninde yazılı basın üzerine bir inceleme (1975-2013)
Incoherent aspects of modern Turkish identity: a research on the printed press covering Eurovision Song Contest (1975-2013)
ZEYNEP MERVE ŞIVGIN
Doktora
Türkçe
2015
Radyo-TelevizyonAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİLAY ÇELENK ÖZEN