Ortaöğretim fizik ders kitaplarındaki ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin PISA sınavı ile karşılaştırılması
Comparison of assessments and evaluation activities in physics textbooks of secondary education with PISA exam
- Tez No: 541677
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA KARADAĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Bu araştırmanın temel amacı; Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından Türkçeye çevrilerek yayımlanan PISA fen okuryazarlığı sorularının içerik ve yapı bakımından incelenmesi ve MEB'in ortaöğretim fizik ders kitaplarında yer alan ölçme-değerlendirme etkinlikleri ile PISA sorularını karşılaştırarak ülkemizin başarı durumunda ölçme ve değerlendirme yaklaşımının etkisini araştırmaktır. Yapılmış olan bu çalışmada, nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir arada yer aldığı“karma yöntem”(Mixed Metod) kullanılmıştır. Araştırmanın PISA fen okuryazarlığı sorularının içerik, amaç ve kazanımlarının bakımından değerlendirilmesinde ve MEB'in önerdiği fizik ders kitaplarındaki ölçme etkinliklerinin değerlendirilmesinde nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmış ve elde edilen verilerin analizi doküman incelemesine göre yapılmıştır. PISA fen okuryazarlığı sorularında tespit edilen dilbilgisi ve çeviri hatalarının başarıya etkisinin araştırılması amacıyla PISA Fizik Soruları Uygulama Testi (PFUT) geliştirilmiştir. Araştırmanın deneysel kısmında“Tek Grup Ön Test-Son Test”deseni kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde İlişkili Örneklemler için T-Testi (Paired Samples T-Test)" kullanılmıştır. Araştırmanın deneysel kısmı için amaçsal örnekleme yöntemi kullanılmış olup, ön test ve son test uygulamaları, Ankara ilinde bulunan iki Fen Lisesi, bir Anadolu Lisesi, bir Meslek Lisesi ve bir İmam Hatip Lisesi'nde yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin daha kapsamlı değerlendirilmesi çerçevesinde yirmi öğrenci ile yarı yapılandırılmış şekilde hazırlanan görüşme formu çerçevesinde görüşmeler yapılmış ve veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmaya göre; fen okuryazarlığı sorularının enerji kaynakları, mevcut kullanılan enerji kaynaklarının insana ve çevreye olan etkileri, hastalıklar ve doğal afetler gibi konulara odaklandığı, MEB'in önerdiği fizik ders kitaplarında ölçme etkinliklerinin sayıca daha fazlasının yenilenen Bloom Taksonomisi'nin bilgi birikimi boyutuna göre kavramsal düzeyde olduğu, bilişsel süreç boyutuna göre ise ölçme etkinliklerinin çoğunluğunun Bloom Taksonomisi'nin alt basamakları olan uygulama, kavrama ve anlama düzeyinde olduğu, aynı ölçme etkinliklerinin PISA fen okuryazarlığı yeterlik düzeylerinin ilk dört düzeyinde olduğu ve fen okuryazarlığı kapsamında incelenen soruların içerik ve kazanım olarak ilköğretim fen bilimleri ve ortaöğretim fizik öğretim programlarına uygun olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca PISA fen okuryazarlığı sorularında tespit edilen dilbilgisi ve çeviri hatalarının başarıya etkisinin incelendiği uygulamalarda, sorulardaki mevcut dilbilgisi ve çeviri hatalarının olduğu durumdaki başarı puanları ile soruların düzeltilmesi sonucu yapılan uygulamadan elde edilen başarı puanlarının anlamlı bir biçimde farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen sorulardaki hatalar öğrencilerle yapılan görüşmelerde de tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda; Türkiye'de uygulanan PISA sınav sorularının çevirisinde dilbilgisi ve alan uzmanlarının beraber çalışması, fizik ders kitaplarındaki ölçme etkinliklerinin Bloom Taksonomisi'nin üst basamakları doğrultusunda gözden geçirilmesi ve merkezi sınavlarda PISA sorularına benzer soruların yer alması önerilerinde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main objective of this study is to examine PISA physics literacy questions, which are published by being translated into Turkish by the Ministry of National Education, in regard to content and structure and to seek the effect of assessment and evaluation approach in the event of success of our country by comparing assessment and evaluation activities in physics textbooks of secondary education of the Ministry of National Education with PISA questions. In the current study, the“Mixed Method”, in which qualitative and quantitative research is gathered, has been used. Evaluation of content, purpose and acquisitions of PISA physics literacy questions and assessment activities in physics textbooks suggested by the Ministry of National Education has been done with survey model, which is one of qualitative research methods. The analysis of the data obtained has been done according to document review. PISA Physics Questions Application Test (PFUT) has been developed with the aim of investigating the affect of grammar and translation mistakes, detected in PISA physics literacy questions, on the success.“One Group Pre-Test Post-Test”experimental design is used in the study. In the analysis of data obtained, Paired Samples t-Test is used. Purposive sampling method has been used for the experimental part of the study. Pre-Test Post-Test applications have been conducted in two science high schools, an Anatolian high school, a vocational high school and an Imam-Hatip high school in Ankara. Interviews have been done with twenty students in the frame of semi-structured interview form in order to evaluate data obtained from the study in a broader way. The data have been descriptively analyzed. According to the study, it is concluded that physics literacy questions focus on topics such as energy sources, the influences of available energy sources on human and environment, diseases and natural disasters. Furthermore, there are more assessment activities which are at conceptual level in regard to knowledge accumulation of renewed Bloom's Taxonomy in the physics textbooks suggested by the Ministry of National Education. Most of the assessment activities are at practice, comprehension and understanding levels, which are lower steps of Bloom's Taxonomy according to cognitive process dimension. The same assessment activities are the first four levels of PISA physics literacy proficiency levels. Lastly, questions examined in the scope of physics literacy are conformed with the curriculum of primary school physical sciences and secondary education physics regarding content and acquisition. Moreover, the applications examining the influence of grammar and translation mistakes in PISA physics literacy questions on the success show that there is a significant difference between success scores in case of present grammar and translation mistakes and those obtained in the result of correcting questions. The mistakes in the examined questions have also been identified during the interviews with the students. In line with the results of the study, it is recommended that grammar and domain experts should work together for translation of questions of PISA exam applied in Turkey, assessment activities in physics textbooks should be revised in line with upper steps of Bloom's Taxonomy and similar questions to PISA questions should be asked in central examinations.
Benzer Tezler
- 9-10. sınıf fizik ders kitaplarının 2018 ortaöğretim fizik dersi öğretim programındaki ölçme değerlendirme anlayışı bağlamında incelenmesi
Examination of 9-10 th class physics textbooks in the context of the assessment approach in the 2018 secondary education physics curriculum
TUĞÇE ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SITKI EKER
- 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında fizik konularında karşılaşılan hatalar ve öneriler
The mistakes and some proposals about these mistakes at physics topics in student's course book that is 6th, 7th and 8th grade science and technology lessons
ABDULLAH AÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN TÜRKKAN
- Sosyal bilgiler dersi harita okuma ve yorumlama becerisinin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre incelenmesi
The research of map reading and interpretation skill according to teachers and students views
AHMET CAN ABBAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH BALCIOĞULLARI
- Kırgızistan'da ve Türkiye'de fen bilgisi ve fizik ders kitaplarındaki fizik konularının ve deneysel aktivitelerin karşılaştırılması
Comparision between subjects and experimental activities in knowledge courses books and in physics books published in Kyrgyzstan and Turkey for schools
NAZİRA CUMABEKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TAN
- Türkiye'de son on yılda yayınlanmış kimya ve fizik ders kitaplarındaki atom modelleri konusunun belirlenen kriterler doğrultusunda bilim tarihi ve felsefesi çerçevesinde incelenmesi
An examination of atom models in the chemistry and physics textbooks published in the last decade in Turkey through the of science history and philosophy framework
ESRA SAVAŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVGİ AYDIN GÜNBATAR