Azize Caferzade'nin 'Vatana Gayıt' adlı romanı üzerine bir araştırma (Aktarma-metin-folklor bakımından inceleme)
A review on the roman titled 'Vatana Gayit' of Azize Caferzade (Review in terms of transfer-text-folklore)
- Tez No: 542214
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADEM BALKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Karşılaştırmalı Edebiyat, Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Comparative Literature, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 584
Özet
Roman, yaşanmış veya yaşanması muhtemel olayların edebi bir dille anlatımıyla meydana gelen ve uzunluğu ile diğer edebi türlerden ayrılan yazın türüdür. İçerik olarak hayatın olağan akışı içerisinde kendisine yer bulabilmiş hemen her a(la)na dair romanlar yazılmaktadır. Bu romanlar aynı zamanda oluşturuldukları toplumların sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel alt yapıları ile mevcut durumları hakkında bilgi veren metinledir. Bu nedenle bir edebi tür olmak dışında somut bir takım gerçekliklerin aktarılmasını sağlayan metinlerdir. Romanlar da diğer edebi türlerde olduğu gibi belli başlı bir takım unsurlar etrafında şekillenirler. Bunlar zaman, mekân ve olay örgüsüdür. Bu unsurlar romanın türünü belirleyen faktörlerdir. Zira romanın tarihi veya çağdaş bir roman olup olmaması, aynı zamanda ele alınan olay örgüsü bakımından sosyal, psikolojik veya gerçek olayların kurgusuna dayanan bir roman olup olmadığı da bu unsurlar etrafında şekillenir. Romanlar, özellikle de tarihi romanlar anlatılan dönem hakkında önemli sosyal ve kültürel kodlar barındıran metinlerdir. Azerbaycan gibi bağımsızlığını geç kazanan ülkelerde kaleme alınan tarihi romanlar ise bağımsızlığın kültür ve edebiyatta ki yansımalarını gözlemleyebilmek açısından önem taşımaktadırlar. İncelenecek eserin konu bakımından on sekizinci yüzyılı anlatıyor olması ve Azerbaycan'ın henüz bağımsızlığını elde etmediği yıllarda kaleme alınarak yayınlanması, eseri incelenmeye değer kılan en önemli faktörlerden biridir. Çalışmada Azize Caferzade'nin Şirvan Trijolosi'ne dâhil olan aynı zamanda üçlemenin ilk eseri olan Vatana Gayıt eserinin folklorik açıdan incelemesi yapılacaktır. Bu nedenle yazarın hayatı ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra çalışmaya konu olan eser ilk önce Kiril alfabesi ile Azerbaycan Türkçesinde yazıldığı orijinal halinden Latin alfabesi ile Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Çeviri esnasında anlam kaybı olmaması için eserin tamamı anlam bakımından da çevrilmiş olup, yalnızca karşılığı bulunamayan on iki kelime okunuşlarıyla verilmiştir. Devamında anlam bakımından çevirisi yapılan romanın, barındırdığı folklor unsurları incelenmiş ve önemli olduğu düşünülen ifadelere sırasıyla yer verilmiştir. Son kısımda ise karşılaştırma yapılmasına imkân verebilmek açısından metnin Kiril alfabesi ile Azerbaycan dilinde yazılmış olan orijinal haline yer verilmiştir. İnceleme kısmında verilen örneklerin sonunda yer alan numaralar, örneğin çeviri kısmında hangi sayfada olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The novel is a literary genre which differs from other literary genres by its length and which consists of narration of the events that already took place or are likely to take place, using a literary language. In terms of content, novels are written on almost all topics and moments that have found their way in the flow of life. These novels are also texts which give information about the social, political, economic and cultural infrastructures, as well as current status of societies they are formed in. Because of that, they can be considered as texts that convey some certain cold facts, apart from being solely a literary genre. Novels, just like the other literary genres, are shaped around particular elements. These are time, space and plot. These elements are the factors that determine the genre of the novel. Likewise, the characteristic of the novel being historical or contemporary, as well as being social, psychological or fictions of real events in terms of the plot, are all shaped around these elements. Novels, especially the historical novels, are texts that contain significant social and cultural codes about the era that is being narrated. In particular, the historical novels that are written in countries like Azerbaijan which acquired independence at a late period, have significance in terms of giving the chance to observe the reflections of independence on culture and literature. One of the other significant factors that make the piece worth analysis is the depiction of the 18th century and the fact that it is written and published during the era which Azerbaijan had not acquired independence yet. In this study, folkloric analysis of the work named“Vatana Gayıt”, which is the first novel of the Shirvan Trilogy of Azize Caferzade, will be made. Corcordantly, after giving information about the life and works of the author, the novel in this study has been initially translated from original version written in Turkish of Azerbaijan using Cyrillic alphabet to Turkish of Turkey, using the Latin alphabet. To avoid a semantic loss during the translation, the entire work has been translated as of meaning, with the exception of 12 words which have been written exactly as they are read. Later on, folkloric elements in the novel are examined and the expressions which are considered significant are specified. In the last section, the original text written in Azerbaijani language with Cyrillic alphabet is included in the text, for the purpose of allowing comparison. The numbers located at the end of the analysis section indicate the page consisting of the related example.
Benzer Tezler
- Azize Ceferzade ile Ferman Kerimzade'nin tarihi romanları (1970-1990)
Historical novels of Aziza Ceferzade and Ferman Kerimzade (1970-1990)
KÖNÜL GULİYEVA
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDİ AŞKAROĞLU
- 'Bakı 1501' adlı eserin 100 sayfasının dil incelemesi (İnceleme-aktarım)
Linguistics analysis of 100 pages of the work named 'Bakı 1501'.(Linguistics analysis-translation)
DİLEK MÜLAZIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN DİNÇ
- Bartın ve Karabük ormanlarındaki göknarlarda zarar yapan pityokteines curvidens (Germ.) (coleoptera; scolytidae) damaged on fır in Bartın and Karabük forests
The Biology of pityokteines curvidens (Germ.) (coleoptera, scolytidae) damaged on fır in Bartın and Karabük forests
AZİZE TOPER
Doktora
Türkçe
1999
Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. OKTAY ÖZKAZANÇ
- Tavşanlarda oluşturulan subaraknoid kanamanın yol açtığı solunum yetmezliğinin tedavisinde, volüm ve basınç kontrollü ters oranlı ventilasyonun intrakraniyal basınç serebral perfüzyon basıncı ...
The Comparison of effects of pressure-controlled and volume controlled inverse ratio ventilation on intracronial, cerebral perfusion pressures and hemodynami in the treatment of respiratory failure that was ...
AZİZE TAPLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1999
Anestezi ve ReanimasyonDokuz Eylül ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATALAY ARKAN
- Hemşirelerde klinik ortamda vücut mekaniklerini kullanma ve bel ağrısı görülme durumlarının belirlenmesi
The Determination the usage of body mechanics and the cases of low back pain in nurses in clinical setting
AZİZE KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Genel CerrahiHacettepe ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURHAN BAYRAKTAR