Aksu Çayı Havzası'nın (Yukarı Çığır) jeomorfolojisi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 54275
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. EMRULLAH KANADIKIRIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
110 ÖZET Çalışma alanı Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınırlan içerisinde olup K.Maraş'ın doğusunda Pazarcık ve Çağlayancerit İlçeleri ile Adıyaman'ın batısında yeralan Gölbaşı depresyonu sınırları içerisinde yer alır. Havzanın genel tektoniğini Alp orojenezi ve Pliyosen-Pleyistosen zamanındaki genç çökmeler tayin etmektedir. Gölbaşı, Azaplı ve İnekli göllerimde kapsayan alan Kızıldeniz-Gor çukurluğu Asi çöküntü oluğu fay sistemine bağlı olarak meydana gelmiştir. Gölbaşı Azaplı ve İnekli gölleri tektono-karstik bir göldür. Çalışma alanında depresyon teşekkülüne sebeb olan büyük fayların Eosen sonrası yada Pliyosen öncesine ait oldukları, fakat Epirojenik sitildeki genç tektonik hareketlerin havzada Üst Miyosen sonlarında etkili oldukları ve böylece sözü edilen faylar Üst Miyosen ile Alt Pliyosen arasında teşekkül ettiği söylenebilir. Çalışma alanı Jeolojik formasyonlar yönünden çok karmaşıktır. Havzada Permokarbonifere ait eski temel arazi üzerinde ofıyolitik formasyonlar yer alır. Bunlar çalışma alanında güneybatıdan, kuzeydoğuya doğru bir zon halinde devam etmektedir. Bu eski temel arazi tektonik hareketlerle aşınıp altere olmuş ve deniz seviyesine kadar alçalmıştır. Bunlar üzerine ise genelde taban kaide konglomerası ile başlayan denizel Eosen çökelleri diskordans olarak çökelmiştir. Havzada yüksek tepelik alanları Orta Eosen yaşlı kalkerler meydana getirmiştir. Eosen yaşlı çökeller üzerine killi kumtaşı, marnlı kumtaşı ve silttaşından oluşan Orta-Üst Miyosen yaşlı çökeller diskordans olarak çökelmiştir. Havza Neojene ait volkanitler ve göl çökelleri ile kaplıdır. Morfolojik açıdan; Dağlık-Tepelik alanlar, Di, Dil, DM ve DIV sistemlerine ait aşınım- dolgu yüzeyleri, tektonik basamaklar,sekiler, vadiler depresyon alanları, birikinti koni ve yelpazeleri ile vadi tabanı ve ova tabanı düzlükleri belirlenmiştir. Çalışma alanında en önemli yerüstü suyu Aksu Çayıdır. Aksu Çayı ve yan kollan başta Gölbaşı, Azaplı ve İnekli gölleri olmak üzere tüm havzayı dış drenaja bağlamaktadır. Aksu Çayı ve yan kollan iklime bağlı olarak yazın kuruyacak derecede azalır. Aksu Çayının yaz akımlannı genellikle kaynaklar ve ovalardaki yeraltı suyu ve boşalımlan teşkil etmektedir. Aksu Çayını besleyen derelerin tamamına yakın bir kısmında şiddetli ve az şiddetli erozyon devam etmektedir. Havzada Aksu Çayını çevreleyen ormanların bozuk karakterde olması sonucu yağış alanlannın su tutma kabiliyetlerinin azalması ve dolayısıyla havzada yüzey erozyonunun oluşmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle Aksu Çayı üzerine kurulan KartalkayaIII Barajının şu an %60'a yakın kısmı dolmuş durumdadır. Bu alanlarda acilen erozyon kontrolüne gidilmelidir. Çalışma alanının iklimi; Çalışma alanında yağışların sonbahar mevsiminde başlaması kışın ve ilkbahar mevsiminde devam etmesi, yazın ise azalan yağışlar ve artan buharlaşma ile kuraklığın etkili olması, çalışma alanında Akdeniz ikliminin ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde görülen iklimin geçerli olduğunu gösterir. Bu durum bitki örtüsüne de yansımaktadır. Havzada sedir, kızılcam ve karaçam gibi kuraklığa dayanıklı rutubet isteği az olan türlerin dikimi yapılmaktadır. Bu türler aynı zamanda havzanın iklim tipine uygun olan türlerdir.
Özet (Çeviri)
112 SUMMARY The studied area which is suuanded by the Eastern Mediterranean and South Eastern Anatolia is placed to the Gölbaşı depression in East of K.Maraş and West of Adıyaman provinces in between Pazarcık and Çağlayancerit towns. The general tectonics of the basin was determined by Alp orogenesis and young depression in Pliocene-Pleistocene periods. Kızıldeniz Gor depression covering Gölbaşı, Azaph and İnekli lakes was formed in relation to Asi depression line fault system. Gölbaşı, Azaph and İnekli lakes are also tectono-karstic lakes. It can be said that the big faults causing the formation of depression in the studied area belonged to pos Eocene or pre-Pliocene periods but young tectonic movements in Epirogenic style were effestive in the basin at the end of upper Miocene and the above mention faults were formed between upper Miocene and Lower Pliocene. The investigated area is very complicated as regards to geological formations. There are ophiolitic formations underlied by the permocarbonifereans rocks. These formations are directed from southwest to northeast in the studied area.The basament rock is eroded by the tectonic movement and is lowered to the sealevel. Conglomeratic series and Eocene aged marine deposits overlie with the discordance of permocarbonifereans rocks basament. The higher regions in the basin were formed by middle Eosen old times, Middle-Upper Miocene old precipitsation formed by clayed gre, marned gre and silt were discordantly precipised upon Middle Eosen old precipitsations. The basin is covered volcanites and lake precipitations belongning to neogene. Morphologically there observed mountainous region, erosion-filled surfaces belonging to DI, DII, Dili and DIV, tectonic steps, depression regions, accumalated honical and fan shoped valley foot and plain regions. The most important above ground water is Aksu stream. This stream and its branches connects the whole basin together with Gölbaşı, Azaph and İnekli lakes to the outer drainage. Aksu stream and its branches sometimes goes to dryness depending upon the season. The summer flow of Aksu stream is comisted with fountains, undergraind waters and drainage plains. All the branches teding to Aksu stream are subjected to severe or less than severe erosion. The low quality of the forest in the region causes the water barricating capacity of the rain regions and results in surface erosion. Sixty percent of Kartalkaya dam constructed on113 Aksu stream has been filled and there needed urgent erosion preventive measures in these regions. The climate of the site. The raing season in the site starts in Autom and extents to spring. The summers are quite dry. This shows that mediterranean and south Eastern climatic conditions prevail. There are low water needing trees such as cedar, red pine planted in the basin. These are quite suitable for the climatic conditions exist in the region.
Benzer Tezler
- Aksu Çayı havsasının jeomorfolojisi
Aksu River basin geomorphology
YILDIRIM ATAYETER
Doktora
Türkçe
2000
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SELÇUK BİRİCİL
- Aksu Çayı havzasında taşkın risk analizi
Flood risk analysis in the Aksu River basin
EFEKAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
CoğrafyaSüleyman Demirel ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET TOKGÖZLÜ
- Aksu Çayı (K.Maraş) Havzasının su yönetimi amaçlı coğrafi analizi
Aksu Stream (K.Maraş) Basin geographical analysis for water management purposes
OSMAN SARIGÜL
- 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş deprem serisini başlatan olay: Mw 7.0 Narlı Depremi ve yüzey deformasyonu
February 6, 2023, the event that initiated the Kahramanmaraş earthquake series: Mw 7.0 Narlı Earthquake and its surface deformation
HAVVA NESLİHAN KIRAY CANİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ ZABCI
- Aksu Çayı havzası (K.maraş)'nın fiziki coğrafyası
Physical geography of Aksu River basin (K.maraş)
OSMAN SARIGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
CoğrafyaNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİ İNAN