Türkiye Cumhuriyeti-SSCB ticari ilişkiler: 1923-1938
Republic of Turkey-USSR trade relations: 1923-1938
- Tez No: 543917
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR KINLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Sovyetler Birliği, Türkiye, dış ticaret, ithalat, ihracat, seyrisefain, ekonomik kriz, Birinci Beş Yıllık Plan, İkinci Beş Yıllık Plan, Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı, Soviet Union, Turkey, foreign trade, export, import, navigation, economic crisis, First Five Year Plan, Second Five Year Plan, First Five Year Industrial Plan
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Bu tezin konusunu 1923-1938 döneminde Sovyetler Birliği ile Türkiye arasında gerçekleşen ticari ilişkilerin detaylı çözümlemesi oluşturmaktadır. Tezin birinci bölümünde, iki devletin imparatorluk döneminden kalan iktisadi yapı ve kaynaklarına değinilmiş, dış ticaretlerinin vaziyetleri ayrıca inceleme konusu olmuştur. Böylece tezin diğer bölümlerinde hem uluslararası iktisadi sistemde hem de ikili ticari ilişkilerde, yeni kurulan iki devletin sahip oldukları devlet karakteri temelinde inşa etmeye çalıştıkları politik ve ekonomik sistemlerinin, ne kadar başarıya ulaşıp ulaşmadığının idraki sağlanmaya çalışılmıştır. Tezin ikinci bölümde ise 1923-1927 döneminde iki devlet arasında herhangi bir ticaret antlaşması imzalanmadan yürütülmeye çalışılan ticari ilişkileri değinilmiş, bu süreç içerisinde politik ilişkilerin iktisadi ilişkileri veya tersi bir durumun dış ticaretlerini nasıl etkilediği üzerine durulmuştur. Tezin bu bölümde ve diğer bölümlerde de değinilen, uluslararası ticaretteki konumlarının ne durumda olduğunun anlaşılması adına, her iki devlete ait genel dış ticaret verileri üzerinde durulduktan sonra ikili ticari ilişkilerin detaylı bir çözümlemesine geçilmiştir. Üçüncü bölümde, iki devlet arasında 11 Mart 1927 tarihli Ticaret ve Seyrisefain Antlaşması imzalanmasından, 1931 yılına kadar olan dönem konu edinilmiştir. Antlaşma maddelerinin tahlili detaylı bir şekilde yapılmıştır. Ayrıca 1929 Ekonomik Krizi sonrası, uluslararası ve iki devlet arasındaki ticaretin durumu da mercek altına alınmıştır. Tezin son bölümde ise 1931-1938 yılları arasında iki devlet arasında gerçekleşen ticari ilişkilerinin denetim altına alınması ve sürekliliğinin sağlanması adına 16 Mart 1931 ve 8 Ekim 1937 tarihlerinde imzalanmış olan Ticaret ve Seyrisefain Antlaşması'na değinilmiştir. Ayrıca her iki devletin ihracatını ve ithalatını etkilemiş olan, Birinci Beş Yıllık Plan (BBYSP), İkinci Beş Yıllık Plan (İBYP) ve Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı (BBYSP) incelenme altına alınmıştır. Sovyetler Birliği ile Türkiye'nin 1937 ve 1938 yıllarında ikili ticaretlerine konu olan bütün ürünler tespit edilmiş ve bu ürünler içerisinde, uluslararası ve ikili ticareti en çok ilgilendirenlerin çözümlemesi ayrıca yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Subject of this thesis covers a detailed explanation of commercial operations conducted between Soviet Union and Turkey in the period of 1923-1938. In the first chapter, economic structure and resources remaining from imperial period of these two countries are mentioned and foreign trade conditions are also discussed separately. Thus, in the other chapters of the study: the political and economic systems, which are tried to be built on the basis of state characteristics of the two newly established countries, in both international economic system and bilateral commercial relations are analysed in order to provide an understanding for their success rate. Second chapter of the study mentions that the commercial relations of the two states were conducted without a trading pact between 1923-1927 and the chapter lays emphasis on how the foreign trade in this period was affected by the political relations affecting economic relations or vice versa. In this chapter same as the others, a detailed explanation is made on bilateral trade relations after emphasizing the general foreign trade data of the two states in order to provide an understanding for the conditions of these states in international trade position. The third chapter covers the period between the signing date of Treaty of Commerce and Navigation in March 11, 1927 until 1931. There is a detailed analysis on the articles of this treaty. Moreover, international and bilateral state of trade after the 1929 Economic Crisis is also examined. In the last chapter of the thesis, Treaty of Commerce and Navigation signed in March 16, 1931 and October 8, 1937 is addressed for both controlling the bilateral trade relations under an official roof and providing continuity between the years of 1931-1938. In addition, First Five Year Plan (FFYP), Second Five Year Plan (SFYP) and First Five Year Industrial Plan (FFYIP), all of which affected the exportation and importation of the two countries, are analysed. All the products, which became the matter of bilateral trade between Soviet Union and Turkey in 1937 and 1938, are detected and the products which concerns the bilateral trade most are also examined separately.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet dönemi Türkiye-İslam Ülkeleri ticari ilişkileri: mukayeseli statik bir analiz
Turkey-Islamic Countries trade relations in the republican era: a comparative static analysis
VELİ SIRIM
- Pan-İslamizm tartışmaları ışığında Türkistan (1864-1922)
Başlık çevirisi yok
ALAEDDİN YALÇINKAYA
Doktora
Türkçe
1994
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ŞÜKRÜ HANİOĞLU
- Turkısh foreıgn polıcy durıng the détente perıod of the cold war
Soğuk savaş'ın yumuşama döneminde Türk dış politikası
AYFER YAZKAN KUBAL
Doktora
İngilizce
2013
Uluslararası İlişkilerYeditepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL OKTAY
- Soğuk savaş sonrası Türk-Rus ilişkileri
Turko-Russian relations after cold war
VINER TAGIROV
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. NAİL ALKAN
- İran iç politikasında Azerbaycan Türkleri (1906-2006)
Azerbaijani Turks in domestic politics of İran (1906-2006)
OSMAN EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEKİR GÜNAY