Batı Anadolu iğne oyaları (2. cilt)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 54435
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ALİ BAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 636
Özet
BATI ANADOLU İ?NE OYALARI ÖZET Anadolu Türk halk sanatlarının günümüzde varlığını koruyan önemli bir kolu oya sanatıdır. Anadolu'nun diğer sanat dallarında olduğu gibi oyacılığı ile ünlü belirli bölgeleri bulunmaktadır. Batı Anadolu'da oyalan ile üne kavuşmuş on iki pilot il ve ilçelerde yapılan araştırmalar sonucunda oyaların hem süslenme sanatı içinde hem de verdikleri anlamlı mesajlar doğrultusunda sosyal çevrede önemli bir yeri olduğu görülmüştür. Her il ve ilçede mevcut müze, kolleksiyon, eski ailelerin sandıklan ile Halk Eğitim. Müdürlüklerinde yapılan incelemelerde yaptığımız araştırma Batı Anadoluda iki cins oya bulunduğu görülmüştür. Bunlar erkeklerin kullandığı erkek oyaları, kadınların kullandığı kadın oyalarıdır. Erkek oyaları Aydın, Bursa, Bergama, Ödemiş ve Tire'de müze ve özel kolleksiyonlarda görülmektedir. Bu oyalar iri, gösterişli, çok renkli bazen realist bazen soyut motifli oyalardır. Kadınların kullandığı dal, fes, taç, krep ve yazma örtülerin kenarlarını süsleyen oyalar olarak ele alınarak incelenmiştir. Bunlardan dal oyalarının Bozdoğan'da üretildiği üç boyutlu realist çiçek buketleri şeklinde oyalar olduğu görülmektedir. Fes oyalarına Mudurnu'da rastlamaktayız. Bu oyalar ise küçük krep örtülerin kenarlarına dikilen oyalar olup basık feslerin ön yüzlerine gelecek şekilde krep örtülerle birlikte sanılırlar. Taç oyalan Mudurnu'da düğünlerde kullanılan geleneksel giyimin bir parçası olan oyalardır. Bu oyalar baş çevresini süsleyen bir dal üzerinde çiçek, tomurcuk ve yapraklardan oluşan iri gösterişli üç boyutlu motiflerden meydana gelir. Ana dala helezon şeklinde saplarla düzenlenen çiçek ve tomurcuklardan oluşan taç oyalar başın hareketleri ile titreşim kazanır.Kadınların kullandığı krep ve yazma oyaları ise süsledikleri örtüler dışında malzeme, teknik, konu, renk ve kompozisyon özellikleri bakımından aynı olan oyalardır. Bu oyalarda ana ve ara motif ayırımı yapılabilir. Hemen hepsine yakın bir kışımın ana ve ara motifleri mevcut olup, çok az bir kısmı ara motifsiz olarak düzenlenmiştir. Batı Anadolu'da iğne oyaları ipek iplikle yapılmaktadır. Üç boyutlu oya yapımı için at kılı, ince tek ve pamuk kullanıldığı görülmektedir. Boncuk ve pul da oyaları süslemek için kullanılmaktadır. îğne oyası, iğnenin üstüne sarılarak oluşturulan iplik halkasının içinden iğneyi çekerek yapılan bir süsleme tekniğidir. İğne oyalarında kullanılan ve oyayı meydana getiren ilmekler şekillerine göre dörtgen ve üçgen ilmeklerdir. Bu tekniklerin şekillenmeleri ile oya yapanlar arasında bilinen mahalli adları ile tanınan teknikler bulunmaktadır. Batı Anadolu'da iğne oyalarında seçilen konular bitkisel, figürlü, geometrik, kozmik, mana yüklü ve nesneli bezemelerdir. Çok renkli, iri ve üç boyutlu bir anlayışla yapılan Batı Anadolu iğne oyalan, geleneklerine bağlı Anadolu kadınının kullandığı baş örtülerinin kenarlarını süslediği ve ilettiği mesajlar doğrultusunda önemli bir yeri olduğu anlaşılmaktadır. Bu el sanatının Türk el sanatları içinde devamlılığım koruyan en önemli el sanatları ürünü olduğu sanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
THE ABSTRACT OF THE NEAD WORKS OF WEST ANATOLIA One of the important branches which has also protected the existence of the Anatolian Turkish public Arts is Oya it has 'also got certain districts which is famous of its oya. as well as the other Anatolian Art branches. lb the result of the survey which was done in 12 pilot fowns and countries which had been famaus of oya in west Anatolia, it is realised thet oya has got an importance in a social enviroment to both the messages whuch oya had given and decorative art. ît is seen that there had been two kinds of oya by the observation which had been done in the museums which exist in every town and cities, collections, old family chest and public education Ministration. These which males, used are called male oya and there which females used are called female oya male oya are found in Aydın, Bursa, Bergama, Ödemiş, Tire and special collections the oyas are lurge atterctive, colour ful and sometimes realistic, sometimes visual decorated ones. Female oyas had been search hed as branch, fez, crewn, crepe and hand painted which decorated the edges of sheets. Branch oya of these have been sueh as a shape of bunch of flovers whuch are realistic third dimension ell produced in Bozdoğan. Fez oya are found in Mudurnu. The oya, also are seen at the sides of crepes and wrapped araund the crepes as the front sides appearence crown oyas are part of the traditional cluthes used inveddings in Mudurnu. The oyas decorated araund the head have been made by third dimensiond, large, attractive motives done with flowers, seeds and leaves on a branch.BATI ANADOLU İ?NE OYALARI ÖZET Anadolu Türk halk sanatlarının günümüzde varlığını koruyan önemli bir kolu oya sanatıdır. Anadolu'nun diğer sanat dallarında olduğu gibi oyacılığı ile ünlü belirli bölgeleri bulunmaktadır. Batı Anadolu'da oyalan ile üne kavuşmuş on iki pilot il ve ilçelerde yapılan araştırmalar sonucunda oyaların hem süslenme sanatı içinde hem de verdikleri anlamlı mesajlar doğrultusunda sosyal çevrede önemli bir yeri olduğu görülmüştür. Her il ve ilçede mevcut müze, kol- leksiyon, eski ailelerin sandıklan ile Halk Eğitim Müdürlüklerinde yapılan incelemelerde yaptığımız araştırma Batı Anadoluda iki cins oya bulunduğu görülmüştür. Bunlar erkeklerin kullandığı erkek oyaları, kadınların kullandığı kadın oyalarıdır. Erkek oyaları Aydın, Bursa, Bergama, Ödemiş ve Tire'de müze ve özel kolleksiyonlarda görülmektedir. Bu oyalar iri, gösterişli, çok renkli bazen realist bazen soyut motifli oyalardır. Kadınlann kullandığı dal, fes, taç, krep ve yazma örtülerin ke- narlannı süsleyen oyalar olarak ele alınarak incelenmiştir. Bunlardan dal oyalannın Bozdoğan'da üretildiği üç boyutlu re alist çiçek buketleri şeklinde oyalar olduğu görülmektedir. Fes oyalanna Mudurnu'da rastlamaktayız. Bu oyalar ise küçük krep örtülerin ke narlarına dikilen oyalar olup basık feslerin ön yüzlerine gelecek şekilde krep örtülerle birlikte sanlırlar. Taç oyalan Mudurnu'da düğünlerde kullanılan geleneksel giyimin bir parçası olan oyalardır. Bu oyalar baş çevresini süsleyen bir dal üzerinde çiçek, tomurcuk ve yapraklardan oluşan iri gösterişli üç boyutlu motiflerden meydana gelir. Ana dala helezon şeklinde saplarla düzenlenen çiçek ve tomurcuklardan oluşan tac oyalar başın hareketleri ile titreşim kazanır.
Benzer Tezler
- Geç Neolitik Dönem'de Batı Anadolu kemik aletlerinin tekno-tipolojisi
Techno-typology of West Anatolia bone tools in the Late Neolithic Period
NERGİS GÜRSES
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiEge ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCELLA ERDALKIRAN
- Seyitömer Höyüğü'nde bulunan M.Ö. II. bin yıla ait metal iğneler
Metal pins discovered at Seyitömer mound dated to Second Millenium B.C.
MUSTAFA ÇEKİCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ArkeolojiDumlupınar ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF GENÇ
- M.Ö. 2.bine tarihlendirilen Panaztepe süs eşyasının Ege arkeolojisindeki yeri ve önemi (2 cilt)
Place and importance in aegean archaeology of Panaztepe jewellerys which are dated back to 2 nd millennium B.C.
NAZLI ÇINARDALI
- Seyitömer Höyük Erken Tunç Çağı mimarisi ve buluntuları
The Early Bronze age architecture and finds
SEMA ÇAKALGÖZ
- Frig tipi fibulalar: Tanım, tipoloji, kronoloji
Phrygian type fibulae: Definition, typology, chronology
YAĞIZ TAŞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ERDAN