Şizofreni hastalarında bilişsel bozukluk düzeyini değerlendiren şizofreni bilişsel değerlendirme ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Reliability and validity study of schizophrenia cognition rating scale (SCORS) which assess cognitive impairment in schizophrenia patients
- Tez No: 544456
- Danışmanlar: PROF. DR. KÖKSAL ALPTEKİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Şizofreni, nörobilişsel bozukluklar, Şizofreni Bilişsel Değerlendirme Ölçeği
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Amaç: Şizofrenide görülen nörobilişsel bozukluklar, şizofreninin tanı kriterleri arasında yer almasa da hastalığın oldukça önemli özelliklerinden biridir. Nörobilişsel bozukluklar hastaların bellek, dikkat, yürütücü işlevler, dil becerileri gibi günlük hayattaki işlevselliklerini doğrudan etkileyen bir grup beceriyi tanımlamaktadır. Bu çalışmanın amacı Richard Keefe ve arkadaşları tarafından geliştirilen“Şizofreni Bilişsel Değerlendirme Ölçeği”Türkçe Formunun şizofreni hastalarında, geçerlilik ve güvenilirliğini saptamaktır. Yöntem: Çalışma DSM V ölçütlerine göre Şizofreni tanısını karşılayan 130 hasta ve 40 sağlıklı kontrol grubundan oluşan, toplam 170 kişilik bir örneklem ile yapıldı. Şizofreni hastalarına sosyodemografik veri formu, Şizofreni Bilişsel Değerlendirme Ölçeği (ŞBDÖ), Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS) ve REY Sözel Öğrenme ve Bellek Testi, Trial Making, Stroop Testi, Sayı Sembol Testi, Sayı Dizileri Testi, Sözel Akıcılık Testi, Animal Naming, İşitsel Üçlü Sessiz Harf Dizileri Testi, Wisconsin Kart Eşleme Testi uygulandı. Kontrol grubuna ise sosyodemografik veri formu, DSM-V Yapılandırılmış Klinik Görüşme Formu (SCID) ve Şizofreni Bilişsel Değerlendirme Ölçeği uygulandı. Ölçeğin güvenilirliğini değerlendirmek için öncelikle iç tutarlılık, test tekrar test ve görüşmeciler arası güvenilirlik analizleri yapıldı. Ölçeğin geçerliliğini değerlendirmek için, benzer ölçek geçerliliği, yapısal geçerlilik (faktör analizi) ve ayırt edici geçerlilik yöntemleri kullanıldı. Bulgular: Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgular ŞBDÖ'nin geçerli ve güvenilir olduğu konusunda açık kanıtlar sağlamıştır. Yapılan faktör analizinde ŞBDÖ'nin 4 faktörlü bir yapıya sahip olduğu saptandı ve sırası ile bellek alt ölçeği, dikkat alt ölçeği, akıl yürütme ve sorun çözme alt ölçeği, psikomotor aktivasyon alt ölçeği olmak üzere 4 alt ölçek oluştu. Bu 4 faktörün toplam varyansın %63.4'ünü açıkladığı ve oldukça yüksek bir iç tutarlılık gösterdiği saptandı (hasta formu için Cronbach katsayısı 0.937, bilgi veren formu için Cronbach katsayısı 0.940, görüşmeci formu için Cronbach katsayısı 0.937). Ayrıca ŞBDÖ'nin görüşmeciler arası güvenirliliğinin ( hasta formu r:0.90, bilgi veren formu r:0.95, görüşmeci formu r:0.98 ) ve test-tekrar test güvenirliliğinin oldukça yüksek olduğu (hasta formu için r:0.990, bilgi veren formu için r:0.977 ve görüşmeci formu için r:0.976) ve hasta grubu ile kontrol grubu arasında ayırt ediciliğinin olduğu (p< 0.001) gösterildi. ŞBDÖ'nin benzer ölçek geçerliliğinde hasta, bilgi veren, görüşmeci olmak üzere 3 alt ölçeğinde de REY testi ile (geç hatırlama) orta derecede anlamlı (r:-0,48) korelasyon, hasta, bilgi veren ve görüşmeci alt ölçeklerinde İz Sürme Testi A ve İz Sürme Testi B ile düşük derecede anlamlı korelasyon, global değerlendirme skoru ile İz Sürme Testi B arasında orta derecede (r:-0.36) anlamlı korelasyon, Sözel Akıcılık testi ile her 4 alt ölçekte de orta derecede anlamlı (r:-0,46) korelasyon, Wisconsin Kart Eşleme Testinin kategori sayısı kısmı ile orta derecede anlamlı korelasyon (r:-0,38)ve son olarak Wisconsin Kart Eşleme Testinin doğru yüzdesi kısmı ile Global Değerlendirme Skoru arasında orta derecede anlamlı korelasyon (r:-0,34) saptandı. Ayrıca ölçeğimizin 4 faktörlü yapısında sırası ile bellek alt ölçeği, dikkat alt ölçeği, akıl yürütme ve sorun çözme alt ölçeği, psikomotor aktivasyon alt ölçeği olmak üzere 4 alt ölçek oluştu. Sonuç: Bu çalışmayla Türkçe'ye kazandırılan Şizofreni Bilişsel Değerlendirme Ölçeği geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Şizofreni Bilişsel Değerlendirme Ölçeğinin şizofrenide görülen nörobilişsel bozuklukların şiddetini saptama, klinik izlem sürecinde bilişsel bozuklukların progresyon takibi ve klinik çalışmalarına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: Neurocognitive impairments in schizophrenia are significant important aspects of the disease even though they are not evident in diagnostic criteria. Neurocognitive impairments defines skills which directly effect daily life functioning of patients such as memory, attention, executive functions, language skills. The aim of this study was to demonstrate validity and reliability of Turkish form of“Schizophrenia Cognition Rating Scale”in schizophrenia patients, which has been developed by Richard Keefe et al. Material and Method: Our sample consisted of a total of 170 volunteers, including 130 schizophrenia patients who met DSM-V criteria for schizophrenia and 40 healthy controls. Sociodemographic data form, schizophrenia cognition rating scale, Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) and REY verbal learning and memory test, Trial Making, Stroop test, Digit Symbol, Digit Span test, Verbal Fluency test, Animal Naming test, Wisconsin Card Sorting test were administered to patients with schizophrenia. Sociodemographic data form and Structured Clinical Interview for DSM-V (SCID) were performed for healthy controls. For assessing the reliability of this new scale, internal consistency, test-retest and interrater reliability analyses were conducted. The validity of the scale was assessed with similar scale validity, factor analysis and differential validity methods. Results: We found clear evidence about reliability and validity of SCoRS in our study. Conducted factor analysis shows SCoRS is structured with 4 factors (memory, attention/vigilanse, executive functions, psicomotor activation subscales) which defined %63,4 of overall variance and has an acceptable internal consistency ( for patient form r=0.937, for informant r=0.940, for interviewer form r=0.937). We also determined high interrater reliability (patient form r=0.90, informant r=0.95, for interviewer form r=0.98), high test-retest reliability (patient form r=0.990, informant r=0.977and interviewer form r=0.976) and high differentiation capacity between patients and healthy volunteers (p
Benzer Tezler
- Klozapin kullanan ve kullanmayan şizofreni hastalarında işlevselliğin ve işlevselliği etkileyen faktörlerin incelenmesi
Functionality and factors affecting the functionality on schizophrenic patients who use or not USE clozapine
UFUK KESKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriAdnan Menderes ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE ALTINYAZAR
- Psikotik bozukluk tanısı almış hastaların sanrı içeriklerinin bireyçi-toplulukçuluk açısından değerlendirilmesi ve bunun damgalamaya etkisi
: the evaluation of delusional content of patients who diagnosed as having A psychotic disorder in terms of individualist-collectivism and its effect on the stigmatization
ARZU DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BORA BASKAK
- Şizofreni hastalarında nörobiliş ve sosyal bilişin toplumsal işlevsellik ile ilişkisi
The relationship of neurocognition and social cognition with social functioning in patients with schizophrenia
DUYGU NUR TUTAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLIHAN ÖZLEM POLAT IŞIK
- Şizofreni hastaları ile psikotik özellikli bipolar duygudurum bozukluğu I hastaları, hasta kardeşleri ve sağlıklı kontrol gruplarında silik nörolojik bulgular ve minör fiziksel anomalilerin karşılaştırılması
Comparision of neurological soft signs and minor physical anomalies in schizophrenia patients, psychotic symptomatic bipolar affective disorder I patients, their healthy siblings and healthy controls
DERYA ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET HAMİD BOZTAŞ
- Şizofreni hastalarında metabolik sendrom, bilişsel fonksiyonlar ve d vitamini düzeylerinin birbirleri ile ilişkileri ve sağlıklı kontroller ile karşılaştırılması
Metabolic syndrome in patients wi̇th schizophrenia , cognitive functions and vitamin d levels in comparison with another relationship between healthy and controls
MUSTAFA ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Psikiyatriİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
UZMAN SERHAN IŞIKLI