Geri Dön

Türk hukukunda aşırı cezanın indirilmesi

La reduction de la peine excessive en droit Turc

  1. Tez No: 545850
  2. Yazar: GİZEM KARA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 146

Özet

Tez konumuz olan aşırı cezanın indirilmesi, uygulamada oldukça kullanılan ceza koşulu ile belirlenen ceza miktarının yüksek ve dolayısıyla adalet ve hakkaniyete aykırı düşmesi nedeniyle, kanun koyucunun, zayıf olan tarafın istismar edilmesini önlemek, tarafların malvarlıkları arasında adil bir denge kurmak saikiyle düzenlediği bir kurum olarak tezahür etmektedir. Ceza koşulunu kısaca borçlunun borcunu tam veya gereği gibi ifa etmemesi halinde alacaklıya ödemeyi kabul ettiği ceza hususundaki anlaşma olarak nitelendirmek mümkündür. Cezanın indirilmesinde amaç, tarafların menfaat dengesini korumak, istismarı önlemektir. Kanunda aşırılığın tespiti konusunda bir ölçüt bulunmamaktadır. Ancak doktrin ve yargı içtihatları incelendiğinde, sözleşmenin niteliği ve süresi, borçlunun kusuru, sözleşmenin ihlalinden dolayı alacaklının uğradığı zararlar, alacaklının ortak kusuru, taraflar arasındaki menfaat dengesi, kusurun derecesi, tarafların sözleşmedeki üstünlüğü, tarafların ekonomik durumları, borcun tarafların ekonomik özgürlüğü üzerindeki etkisi, tarafların ceza koşulu belirlerken içinde bulundukları durum, ceza koşulu ile elde edilmek istenen menfaat yani ceza koşulunun sözleşmedeki fonksiyonu gibi ölçütler aşırılığın tespitinde faydalanılabilecek ölçütler arasında sayılabilir. Hâkim adalet ve hakkaniyet esaslarına uygun olarak cezanın aşırı olup olmadığını tespit etmelidir. İndirim yaparken ana kuralın sözleşme serbestisi olduğu unutulmamalı, indirime ilişkin olağanüstü yetki, hakim tarafından ölçülü kullanılmalıdır. Cezanın aşırılığı tespit edilirken hem öznel hem de nesnel koşullara bakılmalı; ceza miktarının nesnel olarak yüksek olması yanında bu yüksekliğin tarafların öznel durumu bakımından da adalet ve hakkaniyete aykırı olması halinde aşırı cezanın indirilmesi gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

The reduction of excessive penalty, as our thesis subject, appears as the instrument which is regulated by the lawmaker with the aim of preventing the exploitation of the weak party and establishing a fair balance between the assets of the parties due to the fact that the penalty amount determined by the most frequently used penalty clause in practice is high and therefore is incongruous with the justice and equity. There is no criterion on the determination of excess in the law. When considered the doctrine and judicial precedents, the followings can be regarded as the criteria to be used for the determination of excess; the contract term and nature, the debtor's fault, the losses incurred by the creditor due to the breach of contract, the common fault of creditor, the interest balance between the parties, the degree of fault, the contractual superiority of parties, the economic condition of parties, the effect of debt on the economic freedom of parties, the situation of the parties in determining the penalty clause, interest desired to be achieved via the penalty clause, in other words; the function of penalty clause in the contract. The judge must determine whether the penalty is excessive or not in accordance with the principles of justice and fairness. It should not be forgotten that the main rule is freedom of contract in reducing the penalty and also the exceptional power concerning the reduction must be used moderately by the judge.

Benzer Tezler

  1. Haksız tahrik

    Unjust provocation

    GÜLŞAH BOSTANCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÜMİT KOCASAKAL

  2. Türk ceza hukukunda koşullu salıverilme

    La libération conditionnelle en Droit Pénal Turc

    FURKAN ALİ ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE EYLEM AKSOY RETORNAZ

  3. Ceza Hukukunda yaptırımın uygulanması ve infazı öncesi imkanlar

    Implementation and enforcement of the Criminal Law enforcement pre-facilities

    RAMAZAN ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukKırıkkale Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET BİLGİN

  4. Türk ve İtalyan Ceza Hukukunda güvenlik tedbiri kuramı ve kişi hürriyetini sınırlandıran güvenlik tedbirleri

    The theory of security measure and personal security measures limiting personal freedom in Turkish and Italian Criminal Law

    BATUHAN AKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VESİLE SONAY EVİK

  5. Türk ve İsviçre Hukuku'nda ceza koşulu

    Penal Clause in Türkish-Swiss law

    BURCU YAĞCIOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DEMET ÖZDAMAR