LGBT bireylerde kendini toparlama gücü, cesaret, algılanan stres ve sosyal destek
Resilience, courage, perceived stress and social support in LGBT individuals
- Tez No: 546870
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞERİFE IŞIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Bireysel ve toplumsal bozukluklar yerine güçlü yanlar, problemler yerine pozitif deneyimler, patoloji yerine yeterlilik oluşturma ve neyin yolunda gitmediğinden çok neyin yolunda gittiği ile ilgilenen bir yaklaşım olan pozitif psikoloji, psikolojik danışma ve rehberlik alanında gün geçtikçe daha fazla yararlanılan bir bakış açısı olma özelliği taşımaktadır. Pozitif psikoloji yaklaşımının temel çalışma alanlarından biri de zor yaşam koşullarına rağmen başarılı bir şekilde normal işlevselliğe dönebilme yeteneği olarak tanımlanan kendini toparlama gücü gelişim sürecidir. Belirgin bir risk faktörüne maruz kalan bireylerin pozitif işlevselliklerini kazanma süreçlerine etki eden koruyucu faktörlerin belirlenmesine yönelik çalışmalar kendini toparlama gücü ile ilgili alanyazında sıklıkla ele alınan çalışma konuları arasında yer almaktadır. Bu bağlamda, bu araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan ilki, pozitif psikoloji alanında önemli unsurlardan biri olan cesaret kavramının“Adleryan Kuram”çerçevesinde kavramsallaştırılması ve bu kavramı geçerli ve güvenilir bir şekilde ölçen bir ölçme aracının geliştirilmesidir. Çalışmanın ölçek geliştirme sürecinin tüm aşamalarında toplamda 1354 yetişkin bireye ulaşılmış ve Adleryan Cesaret Ölçeğinin, cesaret kavramını ölçebilecek psikometrik özelliklere sahip olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Çalışmanın ikinci amacı ise, kendini toparlama gücü gelişim sürecinde algılanan sosyal destek ve cesaretin koruyucu bir faktör olarak işlev görüp görmediğinin belirlenmesidir. Bu amaçla, risk grubu olarak belirlenen LGBT+ bireylerde algılanan stres ve kendini toparlama gücü ilişkisinde, algılanan sosyal destek ve cesaret düzeylerinin koruyucu bir faktör olarak aracı roller üstlenip üstlenmediğinin ilgili alanyazına dayalı olarak önerilen model yoluyla test edilmesi sağlanmıştır. Araştırmanın model test etme sürecinde yaş ortalaması 23,52 olan 314 LGBT+ bireye amaçlı örnekleme yolu ile ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama amacıyla Adleryan Cesaret Ölçeği, Kendini Toparlama Gücü Ölçeği-Kısa Formu, Algılanan Stres Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. İlişkisel tarama desenine dayalı olarak yapılandırılan araştırmada veriler yapısal eşitlik modellemesi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmada algılanan stresin cesaret ve algılanan sosyal destek aracılığıyla kendini toparlama gücünün anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Cesaret ve algılanan sosyal desteğin model kapsamında aracı roller üstlenmesi kendini toparlama gücü gelişim sürecinde koruyucu faktör rolü üstlendiklerini ortaya koymuştur. Araştırmada ayrıca iş/uğraşı durumuna göre herhangi bir işte çalışan LGBT+ bireylerin çalışmayan LGBT+ göre kendini toparlama gücü düzeylerinin daha yüksek olduğu; çoklu risk faktörlerine maruz kalan LGBT+ bireylerin maruz kalmayan LGBT+ bireylere göre kendini toparlama gücü düzeylerinin anlamlı bir şekilde daha düşük olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ancak LGBT+ bireylerin kendini toparlama gücü düzeylerinin eğitim düzeyine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı sonucu elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar ilgili alanyazın bağlamında tartışılmış ve sonraki çalışmalar için hem araştırmacılara hem de uygulama alanında çalışanlara öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Positive psychology has become a widely appreciated approach in the field of psychological counseling and guidance due to its concern with positive experiences instead of individual or societal problems, building competence instead of pathology, and with what is going well rather than what is going wrong. One of the main area of the positive psychology approach is the process of resilience development, which is defined as the ability to successfully return to normal functioning despite difficult living conditions. Among the research topics frequently addressed in the literature on resilience are the protective factors that influence individuals' process of gaining positive functionality after getting exposed to a significant risk factor. Thus, this research study has two main objectives. The first one is the conceptualization of the concept of courage, an important element of positive psychology, within the framework of Adlerian Theory, and development of a valid and reliable instrument to measure this concept. A total of 1354 adult individuals participated in the scale development process, and it was found that Adlerian Courage Scale has the psychometric properties necessary to measure the concept of courage. The second purpose of the study is to determine whether perceived social support and courage function as protective factors in the process of resilience development. For this purpose, whether perceived social support and courage act as mediators in the relationship between perceived stress and resilience in LGBT+ individuals, determined as a risk group, was tested by means of the proposed model. In the model testing process of the study, 314 LGBT+ individuals with a mean age of 23.52 were recruited through purposeful sampling. The instruments used for data collection were Adlerian Courage Scale, Resilience Scale-Short Form, Perceived Stress Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and Personal Information Form. Based on the descriptive correlational research design, the data were analyzed by structural equation modeling. Results indicate that perceived stress is a significant predictor of resilience, and courage and perceived social support are mediators of the relationship between the two. The mediating role of courage and perceived social support in the model revealed that they play a protective role in the process of resilience development. Results also indicate that according to occupational status, LGBT+ individuals with a profession have higher resilience levels than LGBT+ individuals who have not; and that LGBT+ individuals who are exposed to multiple risk factors have significantly lower resilience levels compared to those who are not exposed to multiple risk factors. Nevertheless, it was concluded that the resilience levels of LGBT+ individuals did not differ significantly according to education level. Results were discussed obtained from the study have been discussed with respect to the related literature and reccomendations for researchers and practitioners were articulated.
Benzer Tezler
- LGBT bireylerin yalnızlık, yaşam memnuniyeti ve sosyal uyum düzeylerinin incelenmesi
Determine of loneliness, life satisfaction and social adaptation levels of LGBT individuals
ÖZLEM SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE OKTAN
- Perceived discrimination and rejection sensitivity among LGBT individuals in associations with depression and anxiety: Moderating roles of self-concealment and reflective functioning
LGBT bireylerde algılanan ayrımcılık ve reddedilme duyarlılığının depresyon ve anksiyete düzeyleri ile ilişkisi: Kendini saklama ve yansıtıcı işleyişin moderatör rolü
LEYLİ BULUTLU
- Toplumsal cinsiyet bağlamında eşcinsel kimlik üzerinden üretilen rıza: Bülent Ersoy örneği
Gender identity in the context of gay consent on the generated: Bülent Ersoy example
SEGAH YEŞİLYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN KÖSE
- Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) bireylerin kendini ayarlama ve mutluluk düzeylerinin algıladıkları sosyal desteğe göre incelenmesi
Study of the self-monitoring and happiness levels of lesbian, gay, bisexual, and transgender (LGBT) individuals in terms of perceived social support
İLKE EVRENSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA ŞAHİN YÜKSEL
- LGBT bireylerin yaşam doyumlarının yordayıcısı olarak kendini açma, iyimserlik, öz şefkat ve utancın rolü
The role of self disclosure, optimism, self compassion, and shame as the predictors of life satisfaction of LGBT
ÖZGE KALEMTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA GÜLOĞLU
