Geri Dön

Çukurova bölgesindeki sivrisineklerde gelişen fizyolojik insektisit direncinin incelenmesi

Investigation of physiological insecticide resistance developed by mosquitoes in Çukurova

  1. Tez No: 54841
  2. Yazar: ÜMİT LÜLEYAP
  3. Danışmanlar: PROF.DR. HALİL KASAP
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tıbbi Biyoloji, Medical Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 78

Özet

Türkiye'de ve özellikle Adana bölgesinde 1957 yılından itibaren halk sağlığı ve tarımsal mücadele amacıyla vektör ve zararlı türlere karşı yoğun bir şekilde farklı gruplardan insektisitler kullanılmıştır. İnsan sıtma hastalığının vektörü olan An. sacharovi ve benzer böceklerde insektisitlere karşı gelişen direnci tespit etmek için günümüzde uygulanan hassasiyet testleri başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Fakat bu yöntem ile fizyolojik direnç konusunda detaylı bilgi alınamadığı için biyokimyasal ve genetik temele dayanan alternatif yöntemler geliştirilmiştir. Bu çalışmanın ilk aşamasında; farklı sezonlarda insektisit uygulamalarının yoğun olduğu Tabaklar, Herekli köyleri ile nispeten az insektisit kullanılan Menekşe köyü ile hiçbir insektisit baskısı altında bulunmayan ve tüm yıl boyunca aktif olan Laboratuvar Kolonisine ait An. sacharovi ergin dişileri de arazi örnekleriyle kıyaslanması amacıyla teste maruz bırakıldılar. Hassasiyet testlerinde; DDT %4, Malathion %5, Propoxur %1, Deltamethrin %0.025 ve Permethrin %0.25 insektisitlerinin letal dozları kullanılarak örnekler hassas ve dirençli olarak gruplandırıldı. Çalışmanın ikinci aşamasında üç enzim çalışılmış olup, bunlar; Organofosfat ve Karbamat insektisit direncinde hedef yapı olan Asetilkolin Esteraz (AchE) enzimi ile Organoklor ve Pyrethroid insektisitlerin etkisizleştirilmesinde çok büyük rolü olan Glutatyon S-Transferaz (GST) ve tüm insektisit gruplarının etkisizleştirilmesinde rolü olan non-spesifik Genel Esteraz enzimleri çalışıldı. Hassasiyet test sonuçlarına göre yaptığımız gruplandırma ile aynı örneklerde 3 enzim için ölçtüğümüz aktivite oranları arasında uyumun nasıl olduğunun anlaşılması için yaptığımız diskriminant analizinde; AchE enzimi için %76.6, GST az enzimi için % 74.1 ve Genel Esteraz enzimi için de %62.2 gibi oldukça yüksek bir uyumluluk tespit edildi. IXHer üç enzim için de saptadığımız aktivitelerin, dirençlilerde hassaslardan anlamlı derecede daha yüksek olmasının yanında gonoaktif döneme ait enzim aktiviteleriinin de yağlanmış sezondan anlamlı derecede daha yüksek olduğu bulundu. Ayrıca çok yoğun insektisit kullanılan lokalitelere ait AchE, GST ve Genel Esteraz enzim aktivitelerinin, nispeten az ve hiç insektisit kullanılmayan lokalitelere nazaran daha yüksek aktivite gösterdikleri bulundu. Anahtar Kelimeler : An.sacharovi, İnsektisitler, Direnç enzimleri, Hassasiyet testleri. x

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Since 1 957, a considerable amount of different groups of insecticides has been used in Turkey especially in Adana, for the control of agricultural pests and vectors of Public Health importance The susceptibility tests have been successfully applied for many years to determine the insecticide resistance raised in pest and vector insects including An. sacharovi, the most important human malaria vector in Turkey. As this method does not allow to obtain sufficient information about physiological resistance, an alternative method of enzyme tests based on biochemical and genetic evaluations has been developed. In this study both methods were used for comparison. First of all the susceptibility for insecticides were tested in adult females of An. sacharovi collected in various seasons from Tabaklar and Herekli villages where insecticides are used intensively for both agricultural and vector control purposes and from Menekşe village where insecticide applications are more limited. Samples taken from laboratory colonies representing the mosquitoes under non-insecticide pressure during gonoactive season were also tested to compare with the field material. By the susceptibility test using lethal doses of DDT 4%, Malathion 5%, Propoxur %1, Deltamethrin 0.025% and Permethrin 0.25% each sample was divided into resistant and susceptible groups. Secondly the changes in the activity levels of enzymes were studied in these groups. Three enzymes were tested; Acetylcholine Esterase (AChE) which is the target site in the organophosphate and carbamate insecticide resistance, Glutathione S-Transferase (GST) which has a significant role in detoxification of organochlorine and pyrethroide insecticides and non-specific General Esterase which has a role in detoxification of all insecticides. The discriminant analysis which was used to understand the fitness between the grouping by susceptibility tests and the enzyme activity levels in these groups showed considerably high fitness rates 76.6% for AChE, 74.1 for GST and 62.2% for General Esterase. XIThe activities of the three enzymes were found in higher levels in resistant groups than susceptibles and also higher levels in gonoactive period than in hibernation season. It was also found that AchE, GST and General Esterase enzyme activities were higher in the localities under intensive insecticide application than in the localities where insecticides are used in lesser quantities or none. Keyword : An. sacharovi, insecticides, Resistance enzymes, Susceptibility tests XII

Benzer Tezler

  1. Çukurova bölgesindeki farklı pamuk çeşitlerinin makineli hasada uygunluk açısından karşılaştırılması üzerine bir araştırma

    A Research on determination of suitability to mechanical harvest for selected cotton varieties in Çukurova region

    MUSTAFA KUTLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    ZiraatÇukurova Üniversitesi

    Tarım Makineleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİM IŞIK

  2. Çukurova bölgesindeki keratokonus olgularında VSX1 ve LOX genlerinin dizileme yöntemi ile analizi

    Sequencing analysis of VSX1 and LOX genes in cases with keratoconus in the Cukurova region

    ASTAN IBAYEV

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Göz HastalıklarıÇukurova Üniversitesi

    Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELTEM YAĞMUR

  3. Çukurova bölgesindeki Diffüz Büyük B Hücreli Lenfoma'da HLA DRB11 gruplarının epidemiyolojik ve prediktif önemi

    Epidemiological and predictive significance of Hla Drb1 Groups on Diffuse Large B Cell Lymphoma in çukurova region

    YUSUF SONAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    OnkolojiÇukurova Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK KÖKSAL ERKİŞİ

  4. Çukurova bölgesindeki yumuşak killerin mühendislik davranışının ileri düzey zemin modelleri ile incelenmesi

    Investigation of engineering behavior of soft soil located Cukurova region by constitutive soil models

    FİRDEVS UYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    İnşaat MühendisliğiÇukurova Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDÜLAZİM YILDIZ

  5. Cukurova bölgesindeki taşocaklarından çıkan agrega ile beton kalitesinin incelenmesi

    Investigation of concrete quali̇ty wi̇th aggregate from stone carpets in çukurova region

    ALPER UYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mühendislik BilimleriToros Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÇAKIROĞLU