Kurumsal kaynak planlama uygulama ve sonrasında sistem başarısını ve kullanıcı değerini etkileyen faktörler: Borsa İstanbul 100 araştırması
The factors which affect system success and user value in implementation and post - implementation phase of enterprise resource planning: Borsa İstanbul 100 research
- Tez No: 548550
- Danışmanlar: PROF. DR. AKIN MARŞAP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Küresel rekabet ortamında işletmeler işlemlerine değer katabilmek için yoğun bir şekilde insan kaynaklarına ve teknolojiye yatırım yapmaktadır. İşletmelerin başvurduğu teknolojik yatırımların en önemlilerinden biri de yoğun maliyet ve zaman gerektiren Kurumsal Kaynak Planlama sistemleridir. Bu sistemler, işletmenin tüm iş süreçlerini, bölümlerini ve işlemlerini merkezi bir veri tabanı üzerinde bütünleştiren, gerçek zamanlı veri ulaşımına imkân veren bilgisayar tabanlı modüler sitemlerdir. Katlanılan zaman, maliyet ve harcanan çaba dikkate alındığında sistemin faydalarından en üst seviyede istifade edebilmek için etkin bir süreç yönetimi ve insan kaynakları planlaması son derece önemlidir. Kurumsal Kaynak Planlama sistemlerinin teknolojik, ekonomik, sosyolojik ve psikolojik yönlerden karmaşık doğası, araştırmacıları bu alanla ilgili çalışmalara sevk etmiştir. Önceki zamanlarda yapılan araştırmaların ağırlıklı olarak, sistemin teknolojik yönleri ile ilgili olduğu görülmektedir. Fakat daha sonraki dönemlerde yapılan çalışmalar, sistemin sosyolojik unsuru olan kullanıcıların algı ve tutumlarının da göz ardı edilemeyecek boyutta sistem başarısını etkileyen önemli bir unsur olduğunu ortaya koymuştur. İnsan algı ve tutumunun karmaşık doğası birçok iç ve dış değişkenler tarafından etkilenmektedir. Kullanıcıların algı ve tutumlarını dolayısı ile sistem başarısını ve faydalarını etkileyen bu değişkenlerin tanımlanabilmesi için araştırmacılar tarafından bir takım modeller geliştirilmiştir. Teknoloji Kabul Modeli, Birleştirilmiş Teknoloji Kabul ve Kullanım Modeli, Yenilik Yayılım Modeli, DeLone ve McLean Başarı Modeli ve Teknoloji, Organizasyon, Çevre Modeli bunlardan en önemlileri ve araştırmalarda en sık kullanılanları olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada; nihai kullanıcılar açısından, uygulama sonrası aşamada, Kurumsal Kaynak Planlama sistemlerinden elde edilecek faydaları etkileyen faktörlerin neler olduğu ve bu faktörlerin kullanıcı değerini hangi seviyede etkilediği teknolojik, örgütsel ve çevresel boyutlar kapsamında, Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modeli ile incelenmiştir. Borsa İstanbul 100 endeksinde hisseleri işlem gören ve aynı zamanda Kurumsal Kaynak Planlama Sistemi kullanan işletmelerde çalışan sistem kullanıcıları bu araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmanın sorularına cevap verebilmek için literatür taraması neticesinde saptanan ve araştırmanın yapısal modelini oluşturan 11 adet gizli değişken, araştırmanın ölçüm modelini oluşturan 65 adet gözlenen değişken ile ölçülmüştür. Araştırmanın teknolojik boyutunda yer alan bağımsız gizli değişkenler; Bilgi Kalitesi, Sistem Kalitesi ve Hizmet Kalitesidir. Örgütsel boyutta yer alan bağımsız gizli değişkenler; KKP Bilgisi ve Öğrenilmesi, Kullanıcı Öz Yetkinliği, Ortak İnanç, İşe Uyum ve Uygunluktur. Çevresel boyutta yer alan bağımsız gizli değişken ise Koordinasyon faktörüdür. Araştırmada yer alan Kullanıcı Değeri değişkeni ikinci düzey bir gizli bağımlı değişken olup model içerisinde İş Üzerindeki Etki, İç Etkinlik Üzerindeki Etki ve Koordinasyon Üzerindeki Etki değişkenleri yardımı ile açıklanmakta ve tahmin edilmektedir. Araştırmada kullanılan ölçme aracında önceki çalışmalarda kullanılmış geçerliliği ve güvenilirliği test edilmiş ölçeklerden yararlanılmıştır. İngilizce'den Türkçeye çevrilen ölçüm aracının güvenilirliği ve geçerliliği için gerçekleştirilen ön testte elde edilen verilerin (n=26) analizi neticesinde ölçeğin güvenilir ve geçerli olduğu saptanmıştır. Nihai araştırmada elde edilen veriler (n=163) SPSS 24.0 istatistik paket programı ile analize hazırlanmış ve modelde yer alan değişkenlerin ilişkileri ile önerilen hipotezler kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modeli paket programı Smart PLS 3.2.7 yol analizi ve ön yükleme prosedürü ile sınanmıştır. Yapılan analiz neticesinde ölçeğin ölçüm (dışsal) ve yapısal (içsel) güvenilirlik ve geçerlilik şartlarını sağladığı belirlenmiştir. Teknolojik faktörler boyutunda yer alan; KKP Sistem Kalitesi, KKP Hizmet Sağlayıcı Kalitesi, örgütsel boyutta yer alan; Paylaşılan Ortak İnanç Ve KKP-İş Uyumu ile çevresel boyutta yer alan Koordinasyon bağımsız gizli değişkenlerinin, ikinci düzey bağımlı gizli değişken KKP Kullanıcı Değerini istatistiki olarak etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In a global competitive environment, organizations invest heavily in human resources and technology to add value to their operations. One of the most important of the technological investments of the organizations is the Enterprise Resource Planning systems which require high cost and time. These systems are computer-based modular systems that allow real-time data access as well as integrating all the business processes, departments and functions of the enterprise on a central database. Taking into account the time, cost and effort involved, effective process management and human resources planning are crucial to maximize benefits of the system. The complex nature of Enterprise Resource Planning systems in terms of technological, economic, sociological and psychological aspects has motivated researchers to work on this field. Research in previous times seems to be mainly concerned with the technological aspects of the system. However, studies in later periods have revealed that the perception and attitudes of users, who are sociological elements of the system, are an important factor affecting the success of the system at a level that cannot be ignored. The complex nature of human perceptions and attitudes is influenced by many internal and external variables. A number of models have been developed by researchers to identify these variables that affect the perception and attitudes of users and the system's success and utility. The most important of these and the most commonly used in research are Technology Acceptance Model, Unified Theory of Acceptance and Use of Technology, Diffussion of Innovation, DeLone and McLean Success Model and Technology, Organization, Environment Model. In the post-implementation phase which factors in terms of technological, organizational and environmental dimensions affect the benefits of the Enterprise Resource Planning system according to the end-user viewpoint and what level these factors effective on the user value was examined with a Partial Least Squares Structural Equation Model in this study. The system end users of the companies using Enterprise Resource Planning System, whose shares are traded in Borsa Istanbul 100 index, constitute the universe of this research. In order to answer the questions of the research, 11 latent variables, which were determined on the basis of the literature survey and constituted the structural model, were measured with 65 observed variables constituting the measurement model. Independent latent variables in the technological dimension of the research are Information Quality, System Quality and Service Quality. Independent latent variables in the organizational dimension are ERP Knowledge And Learning, User Self-Efficacy, Shared Belief, KKP-iş uyumu. The independent latent variable in the environmental dimension is the Coordination factor. The ERP User Value variable using in the study is a second-level latent dependent variable that is explained and predicted by the help of the impact on business, the impact on the internal efficiency and the impact on coordination latent dependent variables. The measurement tool used in the field research was developed by using the scales which were tested for reliability and validity in previous studies. The data obtained (n=26) with a pre-test for the reliability and validity test of the questionnaires translated from English to Turkish have been analyzed by SPSS and Smart PLS 3.2.7. statistical package programs. As a result of the data analysis, it was determined that the scale is reliable and valid. The data obtained from the final study (n=163) were prepared for the analysis by SPSS 24.0 statistical package program and the relationships between the variables included in the model and the hypotheses were analyzed with path analysis and bootstrapping procedure provided by Smart PLS 3.2.7. which is partial least squares structural equation model package program. As a result of the analysis, it has been concluded that the ERP System Quality and ERP Service Quality exogenous latent variables in the technological dimension, the Shared Common Beliefs and ERP-Job Relevance exogenous latent variables in the organizational dimension, and finally the Coordination exogenous latent variable in the environmental dimension, have a statistically significant effect on the ERP User Value which is second order endogenous latent variable.
Benzer Tezler
- Factors affecting implementation of enterprise resource planning systems and Turkey case study
Kurumsal kaynak planlama sistemlerinin uygulanmasını etkileyen faktörler ve Türkiye olay incelemesi
ERDEM ERZURUM
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiBahçeşehir ÜniversitesiBilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN BAYRAKTAR
YRD. DOÇ. DR. AHMET BEŞKESE
YRD. DOÇ. DR. F. TUNÇ BOZBURA
- Hizmet sektöründe kurumsal kaynak planlaması (ERP) ve bir uygulama
Enterprise resource planning (ERP) in service sector and an application
MEHMET MÜCAHİT AVCU
- Konfeksiyon işletmelerinde kurumsal kaynak planlaması uygulanabilirliği ve enformasyon destek sistemi (EDS) yazılım projesi uygulaması
Applicability of enterprise resource planning at ready-made clothes industry and enformasyon destek sistemi (EDS) software project application
GÖKHAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Bilgi ve Belge YönetimiYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HAYRİ BARAÇLI
- Kurumsal kaynak planlaması uygulamalarında karşılaşılan zorluklar ve çözüm önerileri bir işletmede uygulaması
The difficulties and the propositions for solution at the corporate resource planning implementations-practice in a company
HÜSEYİN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAYRİ BARAÇLI
- Risk management approach and risk analysis in solar thermal energy projects
Termal güneş enerji projelerinde risk yönetimi yaklaşımı ve risk analizi
YELİZ ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNER ÇOLAK