Kant'ın saf aklın eleştirisi'nde 'transandantal estetik' bölümünün yeri
The place of the chapter 'transcendental aesthetic' in Kant's critique of pure reason
- Tez No: 550979
- Danışmanlar: PROF. DR. DOĞAN GÖÇMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Bu tezde, Immanuel Kant'ın Saf Aklın Eleştirisi'nde 'Transandantal Estetik' bölümünün yerinin belirlenmesi konu edinilmiştir. 'Transandantal Estetik' bölümü Saf Aklın Eleştirisi'nde yer alan önemli bölümlerden yalnızca biridir. Saf Aklın Eleştirisi, Kant'ın teorik felsefesinin merkezi kitaplarından biri olduğu gibi, günümüzde de güncelliğini sürdürmektedir. Felsefe tarihinde önemli bir konuma sahip olan Saf Aklın Eleştirisi, felsefenin mantık, epistemoloji, ontoloji ve metafizik vb. birçok alanın problemlerinin belirlenmesinde ve bu problemlerin olası çözümlerinin gösterilmesinde felsefe tarihi açısından önemli bir konuma sahiptir. Diğer yandan bu eser, Kant'ın felsefesinin yönteminin ve teorisinin anlaşılması bakımından da merkezi bir konuma sahiptir. Bu çalışmada, 'Transandantal Estetik' bölümü, Saf Aklın Eleştirisi'nin önemli kavramlarından biri olan mümkün deneyim kavramı üzerinden ve Saf Aklın Eleştirisi'nin geneli göz önünde tutularak ele alınmıştır. Öte yandan bu tezde, Saf Aklın Eleştirisi'nin 'Transandantal Estetik' bölümü temele alınarak incelendiğinde, Kant'ın alışıla gelmiş idealist yorumunun yanında, epistemolojik realist bir yorumunun da mümkün olup olmayacağı konu edinilmiştir. Bu epistemolojik realist yorumun mümkünlüğü için H. J. Paton ve Arthur W. Collins'in argümanları temel alınmıştır. Kant bağlamında realizm ve idealizm tartışması güncel bir tartışma olduğu gibi, Kant'a dair yeni anlayış ve fikirlerin gelişmesi bakımından da önemli bir konuma sahiptir. 'Transandantal Estetik' bölümü Saf Aklın Eleştirisi üzerinden yapılan bu tartışmanın temelinde yer almaktadır. Bunun nedeni, 'Transandantal Estetik' bölümünde öznenin deneyimde nesneler ile karşılaşmasını ve onlarının edinilmesinin zemini konu edinilmiştir. Bu tezde, ilk olarak birinci bölümde, Saf Aklın Eleştirisi'nin bütününde yer alan ama 'Transandantal Estetik' bölümünde tanımlanan Anschauung gibi bazı temel kavramlar açıklanmıştır. Bu bağlamda Anschauung kavramının Türkçeye yeni bir karşılığı önerilmiştir. Bu öneri için, Kant'ın bu kavramın farklı kullanım biçimleriyle, Kant'an önceki felsefi kullanımları dikkate alınmıştır. Birinci bölümün diğer bir konusu ise, 'Transandantal Estetik'te kullanılan ancak bütün bir Saf Aklın Eleştirisi'ne yayılan felsefi yöntemdir. İkinci bölümde ise doğrudan uzay ve zaman kavramlarının tartışması yapılmıştır ve bu bağlamda uzay ve zamanın hem empirik realliği savunulmuş hem de onların mümkün deneyim bağlamında mantıksal ve epistemolojik dayanakları gösterilmeye çalışılmıştır. Uzay ve zamanın kökenselliğine ilişkin mantıksal ve epistemolojik bir dayak olması, onların duyarlılığın bir formu olduğunu gösterir ki, bu da uzay ve zamanın transandantal anlamda idealliği olarak adlandırılır. Bu bölümün sonunda ise, madde ve form tartışması konu edinilmiştir. Madde ve form tartışmasının sonucunda, Kant'ın görüngü olarak adlandırdığı şeylerin öznel-nesnel yön ile maddi-nesnel yönün birlikteliğinin bir sonucu olduğu savunulmuştur. Bu maddi yönün ise, kendinde-şey olduğu anlaşılmaktadır ki, kendinde-şeylerin varlığı nesnelliğin bir koşuludur. Bu bakımdan da görüngülerin mental olmayan özneden bağımsız aktüel gerçeklikler olduğu vargısına varılmıştır. Bu tartışma, üçüncü bölümün genelinde devam ettirilmiştir. Üçüncü bölümde ise, ilk iki bölümden hareketle, Kant'ın felsefesindeki öznellik konu edinilmiş ve bu öznelliğin, öznelcilik olarak anlaşılmaması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda da, realizm ve idealizm tartışması yapılmıştır. Dolayısıyla sonuç olarak, Kant'ın idealist ir yorumunun yanında epistemolojik realist bir yorumunun mümkün olabileceği savunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this thesis there has been made the subject matter the determination of the place of the chapter 'Trancendental Aesthetic' in Immanuel Kant's Critique of Pure Reason. The Critique of Pure Reason is major work of Kant's theoretical philosophy. Also today it continues to be an actual work. The Critique of Pure Reason occupies an important place in the history of philosophy and it helps to define and find possible solutions to philosophical problems in logic, ontology, epistemology or metaphysics. On the other hand, this work of Kant's is important regarding the understanding of the method and theory of his philosophy. In this thesis, the place of the chapter 'Trancendental Aesthetic' has been analyzed by taking into account in particular the conceptions of possible experience as one of the important conceptions of the Critique of Pure Reason and the Critique of Pure Reason in general. On the other hand, in this thesis the question has been pursued whether, as against the traditional idealist reading of the Critique of Pure Reason, a realist reading is possible once the chapter 'Trancendental Aesthetic' is analyzed as the foundational chapter of the Critique of Pure Reason. In order to show that a realist reading is possible there has been closely examined the works of H. J. Paton's and Arthur W. Collins's. In relation to Kant's philosophy the debate on realism and idealism is an actual debate and it occupies an important place, in which there may occur new understandings and ideas. The chapter of the 'Trancendental Aesthetic' is fundamental in these debates. The reason for this is that the chapter 'Trancendental Aesthetic' the subject that is examined in the experience of agent's encountering of objects and there has been explored the basis of their appropriation. In this thesis, firstly, in the first chapter there has been explained some of the fundamental concepts of the Critique of Pure Reason, such as Anschauung, which occupie an important place in the work in general but are defined in the chapter 'Trancendental Aesthetic'. In this connection there has been proposed a new term to translate the term Anschauung into Turkish. In doing this there has been taken into account Kant's different uses and the history of the concept in the history of German thought. Another topic of the first chapter of this thesis is the philosophical method used in the chapter 'Trancendental Aesthetic' but dispersed all over the Critique of Pure Reason. In the second chapter of this thesis there has been explained and explored the concepts of space and time and in this connection there has been defended the empirical reality of space and time and the same time there has been endeavored to show their logical and epistemological basis in relation to possible experience. That there is a logical and epistemological basis for the concepts of space and time shows that they are a form of sensation and they may be defined as the ideality in transcendental sense. In the last part of this chapter there has been made the debate on matter and form. There has been defended that what Kant calls appearances are an outcome of the unity of subjective-objective and matter-objective aspects. The aspect of matter refers to the concept of the thing-in-itself, so that there can be claimed that the existence of the things-in-itself is a precondition for objectivity. Therefore, there has been concluded that appearances are non-mental entities and that they are independent of the agent. The exploration of this theme has been continued in the third chapter of the thesis. In the third chapter, departing from the first two chapters, there has been examined the subjectivity in the philosophy of Kant's and there has been defined that this subjectivity should not be taken in the sense of subjectivism. In this connection there has been perused the debate on realism and idealism. Therefore, in conclusion, there has been defended the possibility of an epistemological realist reading of Kant's philosophy.
Benzer Tezler
- Kant'ta transendental felsefe için hayalgücünün bağımsız bir yeti olarak konumlandırılması sorunu
The problem of situating imagination as an independent faculty for transcendental philosophy in Kant
SELDA SALMAN SAKIZLI
Doktora
Türkçe
2020
FelsefeMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. BÜLENT GÖZKÂN
- L'amphibolie des concepts de la reflexion et l'analyticite chez Kant
Kant'ın refleksiyon kavramlarinin amfibolisi ve analitiklik
HASAN MERT YILDIRIM
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE KOVANLIKAYA
- Duisburg Nachlass Refleksiyonları'nın Kant'ın felsefesi çerçevesinde tahlili
An analysis of the Duisburg Nachlass Reflexions within the framework of Kant's philosophy
TURAL ABBASOV