Geri Dön

Coğrafi bilgi sistemleri(CBS) tabanlı çok ölçütlü karar analizi ile şanlıurfa il merkezi'nin taşkın alanlarının belirlenmesi

Determination of flood areas of Şanlıurfa provincial center by multi-criteria decision analysis based on geographic information systems (GIS)

  1. Tez No: 553453
  2. Yazar: MUSTAFA TANRIVERDİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ REŞİT GERGER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 74

Özet

Taşkınlar, küresel ısınmanın iklimler ve diğer meteorolojik olaylar üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı günümüzde birçok can ve mal kaybına neden olmaktadır. Özellikle mevsimler arasındaki geçişlerin belirginliklerini yitirmeleri, yağışlardaki düzensizlikler, bazen bir ayda yağan yağışın birkaç saatte yağıyor olması; kırsal alanlarda ve özellikle suyun yeraltına sızmasını sağlayacak açık alanların az olduğu kentlerimizde ani taşkınlara ve sellere neden olmaktadır. Kentlerimizdeki gerek altyapıdaki yetersizlikler gerekse, altyapının öngörülemeyecek kadar yüksek olarak yağan yağışı kaldıramaması sonucu kentlerimizde can kayıplarına ve özellikle mal kayıplarına neden olduğu görülmektedir. Tüm bu nedenlerden dolayı taşkın veya sellerin can ve mal kayıplarına neden olmaması için gerekli taşkın haritalamalarının yapılarak özellikle yapılaşmada göz önüne alınarak gerekli önlemlerin alınması gerekli ve önemlidir. Taşkın haritalamaları başta olmak üzere diğer tüm alanlarda, Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) mekânsal analizler başta olmak üzere diğer alanlarda kullanımı her geçen gün daha da artmaktadır. Hazırlanacak taşkın duyarlılığı haritasını elde etmek için ölçütlerin ağırlıklarının belirlenme işlemi yapılarak, gerekli normalleştirme işleminden sonra Çok Ölçütlü Karar Analizi (ÇÖKA), Analitik Hiyerarşi Yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmada, Şanlıurfa il merkezinde bulunan büyük derelerden; Sırrın, Karakoyun ve Cavsak dereleri ve diğer dereler esas alınarak CBS yardımıyla olası taşkın alanları belirlenmiş ve oluşacak risk gruplarının arazi kullanımları çıkarılmış, konut, sanayi, sağlık, eğitim, sosyo-kültürel tesis, resmi kurum vb. alanların ne kadarının risk altında olduğu ve geçmişte yaşanan taşkın olaylarıyla birlikte değerlendirilmesi taşkın duyarlılık katmanlarının hazırlanması amaçlanmıştır. Ölçüt katmanlarının hazırlanabilmesi için havzaya ait yağış, jeoloji, eğim, bakı, verileri, 1/25000 ölçekli topoğrafik haritalar, sayısal yükseklik verileri, arazi kullanım haritaları olmak üzere sayısal diğer haritalardan yararlanılmıştır.

Özet (Çeviri)

Floods cause loss of life and property today due to the negative effects of global warming on climates and other meteorological events. Especially the transitions between seasons lose their significance, irregularities in the rains of rainfall, sometimes raining in a few hours; floods and floods in rural areas and especially in cities where there is little open space to infiltrate water into the underground. In our cities, the inadequacies in the infrastructure and the inability of the infrastructure to remove the rainfall that can not be predicted as high as the result of our cities cause loss of lives and especially the loss of property. For all these reasons, it is necessary and necessary to take necessary measures by taking into account the flood mapping necessary to prevent floods or floods from causing loss of life and property. Geographical Information Systems (GIS), especially in flood mapping, is increasing day by day in other areas, especially in spatial analysis. In order to obtain the mapping sensitivity map to be prepared, the weights of the criteria shall be determined and Multi Criteria Decision Analysis (MCDA), Analytic Hierarchy Method will be used after the normalization process. In this study, the big streams in the city center of Sanliurfa; On the basis of GIS, Sırrın, Karakoyun and Cavsak streams and other streams, the potential flood areas will be determined with the help of GIS and the land use of the risk groups will be determined, housing, industry, health, education, socio-cultural facility, official institution and so on. In order to prepare the criterion layers belonging to basin, digital maps such as precipitation, geology, slope, aspect data, 1/25000 scale topographic maps, digital elevation data, land use maps will be used.

Benzer Tezler

  1. Finding the optimum route for transmission lines within GIS

    İletim hatları için GIS ortamında optimum güzergah bulunması

    TÜNAY ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    Bilim ve TeknolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZUHAL AKYÜREK

  2. GIS-based search theory application for search and rescue planning

    CBS-destekli arama teorisi uygulaması ve arama kurtarma planlaması

    EMRAH SÖYLEMEZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    Bilim ve TeknolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞEBNEM DÜZGÜN

  3. Jeotermal alanların CBS ve uzaktan algılama teknikleri ile araştırılması: Akarçay havzası (Afyonkarahisar) örneği

    Geothermal exploration with GIS and remote sensing techniques: Akarcay basin Afyonkarahisar

    MUSTAFA YALÇIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL

  4. Tsunami risk assessment using GIS-based multi criteria decision analysis at Bakırköy, İstanbul

    Coğrafi bilgi sistemlerine dayalı çok ölçütlü karar analiziyle tsunami risk değerlendirmesi, Bakırköy, İstanbul

    DUYGU TÜFEKÇİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET LÜTFİ SÜZEN

    PROF. DR. AHMET CEVDET YALÇINER

  5. Korunan alanlarda görsel kaliteyi dikkate alan yol ağı planlanması

    Planning road networks considering visual quality in protected areas

    DURSUN ŞAKAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiDüzce Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHİM AYDIN

    PROF. DR. ABDULLAH EMİN AKAY