Alüminyum alaşımlarının değişen döküm şartlarında mekanik ve aşınma özelliklerinin belirlenmesi
Determination of mechanical and wear properties of aluminum alloys in changing casting conditions
- Tez No: 553990
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT ÇOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bayburt Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Bu çalışmada, Etial 110, Etial 140, Etial 160, Etial 177 alüminyum döküm alaşımlarının (i) ilavesiz olarak, (ii) Al5Ti1B tane inceltici ilaveli olarak, (iii) Al5Ti1B tane inceltici ve Al10Sr modifiye edici ilaveli olarak, kum ve kokil kalıba dökümünde modifikasyon ve tane inceltme işlemlerinin, mikro yapıya, mekanik özelliklere ve aşınma özelliklerine etkileri incelenmiştir. Etial 110, Etial 140, Etial 160, Etial 177 alaşımlarında tane inceltici olarak, alaşım içerisine ağırlıkça %0,2 Ti etki edecek şekilde Al5Ti1B mastır alaşımı ve ağırlıkça %0,2 Sr etki edecek şekilde Al10Sr mastır alaşımı kullanılmıştır. Sözü geçen mastır alaşımlarının ve döküm yönteminin yukarıdaki döküm alaşımlarının mikroyapısına, mekanik özelliklerine ve aşınma özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Alüminyum alaşımlarının, döküm öncesi sıvı metal temizlik ölçümleri Düşürülmüş Basınç Testi (Reduced Pressure Test-RPT) ile kontrol edilmiştir. Döküm deneylerinden elde edilen numunelere, mikro yapı incelemeleri, Taramalı Elektron Mikroskop (Scanning Electron Microscopy-SEM) incelemeleri, yoğunluk ölçümleri, aşınma ve sertlik testleri uygulanmıştır. Yapılan inceleme ve test sonuçlarına göre, alaşımların her birinde, tane inceltici ilavesi nedeni ile mikro yapılarında ortaya çıkan dentritik ve kaba yapının bozunarak daha ince taneli bir yapı ortaya çıkardığı tespit edilmiştir. Modifiye edici ilavesi ise döküm içyapısında oluşan Si kristallerinin biçim ve boyutlarında değişikliğe sebep olduğu için alaşımların lamel şeklindeki yapısını fiberimsi yapıya dönüştürdüğü gözlenmiştir. Hem tane inceltici hem de modifiye edici ilaveleri sertlik artışına olumlu yönde etki etmiştir. Kum ve kokil kalıp kullanılarak üretilen alaşımlara TiB ve TiB-Sr ilavesi ile aşınma oranının azaldığı belirlenmiştir. Son olarak, kum kalıp yöntemi ile üretilen Etial 110 alaşımında en yüksek aşınma oranı elde edilirken, kokil kalıp yöntemi ile üretilen Etial 140-TiB-Sr alaşımında en düşük aşınma oranı elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study has examined impact of modification and grain refining processess in sand and die casting of Etial 110, Etial 140, Etial 160, Etial 177 aluminum casting alloys - (i) with no additive, (ii) with Al5Ti1B grain refiner, (iii) with both Al5Ti1B grain refiner and Al10Sr modifier - on microstructure, mechanical and wear properties. Al5Ti1B master alloy as a grain refiner to effect by 0.2% Ti in weight and Al10Sr master alloy as a grain refiner to effect by 0.2% Sr in weight has been used in the Etial 110, Etial 140, Etial 160, Etial 177 alloys. It is aimed at determining the effects of aforementioned master alloys and casting method on the microstructure, mechanical properties and wear properties of the above casting alloys. Before casting of aluminum alloys, liquid metal cleaning measurements has been controlled by Reduced Pressure Test (RPT). Microstructure investigations, Scanning Electron Microscopy (SEM) investigations, density measurements, wear and hardness tests have been applied to the samples obtained from casting experiments. According to the investigations and test results, in each alloy, it was determined that the dentritic and coarse structure formed in the microstructures due to the addition of grain thinner decays to form a finer grain structure. The addition of the modifier has caused changes in the shape and size of the Si crystals formed in the casting internal structure and it was observed that the lamellar structure of the alloys transformed into a fiber-like structure. Both grain refiner and modifier additions have had a positive effect on hardness increase. It has been determined that the wear rate is reduced by adding TiB and TiB-Sr to the alloys produced using sand and gravity mold. Finally, the highest wear rate was obtained in Etial 110 alloy produced by sand mold method, while the lowest wear rate was obtained in Etial 140-TiB-Sr alloy produced by gravity mold method.
Benzer Tezler
- Boru ve profil geometrilerindeki Al 6061 alüminyum alaşımına mikro ark oksidasyon kaplama uygulamaları
Micro arc oxidation coating applications on Al 6061 aluminium alloy in pipe and profile geometries
FURKAN YAŞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİZ MUHAFFEL
- Alüminyum alaşımlarının yönlü katılaşması ve süreç parametrelerinin irdelenmesi
Directional solidification of aluminum alloys and studying the process parameters
KAMİL KUNT TÜZÜNALP
Doktora
Türkçe
2002
Metalurji MühendisliğiGazi ÜniversitesiMetal Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. A. TAMER ÖZDEMİR
DOÇ.DR. ALİ KALKANLI
- Etial 177 alüminyum alaşımlarının dökümünde vanadyum elementi ilavesinin etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of added vanadium element in casting of Etial 177 aluminum alloys
MERVE ÇEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Makine MühendisliğiBayburt ÜniversitesiMakine Mühendisliği Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÇOLAK
- Alüminyum alaşımlarının dökümünde niyobyum alaşım elementi ilavesinin etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of niobium alloy addition in casting aluminum allaoys
ÖNDER YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Makine MühendisliğiBayburt ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÇOLAK
- İkiz merdane döküm yöntemiyle üretilen AA8006 alaşımlı levhaların termomekanik davranışının incelenmesi
Investigation of thermomechanical behaviour of strip-cast AA8006 alloy sheets
GÖKHAN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇİMENOĞLU