Kosova Türkçesi ve fiil yapıları
Kosovo Turkish and verb structures
- Tez No: 554023
- Danışmanlar: PROF. DR. FİKRET TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
Şimdiye kadar Kosova Türkçesi hakkında yapılan çalışmalarda çoğunlukla ses hadiseleri üzerinde durulmuş, biçimbilgisi konuları sınırlı ölçüde ele alınmıştır. Ayrıca Türkçeden Balkan dillerine geçmiş olan kelimeler ve bu dillere etkisi hakkında çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu yöndeki çalışmalar hem Türkçe ve Balkan dillerinde hem de Almanca ve İngilizce gibi dillerde yapılmıştır. Bu çalışmada Kosova Türkçesinin sosyolengüistik statüsü, konuşan grupları ve ilişkide olduğu diller hakkında bilgi verilerek ilişki mekanizması hakkında bir fikir oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın Birinci Bölümünde Kosova Türkçesinin dış görünüşüne ışık tutmaya çalışmıştır. Aynı bölümde fonetik özellikleri, kelime yapımı ve isim çekimi kısaca anlatılmıştır. İkinci Bölümde Kosova Türkçesinin fiil sistemi üzerinde durulmuştur. Üçüncü Bölümde cümle bilgisine ilişkin bazı tespitler ortaya konmuştur. Bu çalışmada öne çıkan hususlardan biri Kosova Türkçesinin ilişki dili olarak fiil çekiminde ortaya çıkan analitik yapıları ve Hint-Avrupa morfosentaksına benzeyen yapılarıdır. Türkçenin genel yapısından farklı olan bu yapılar Kosova Türkçesinin ilişkide olduğu Arnavutça ve Sırpçadaki eşdeğerleriyle karşılaştırılarak ilişki dillerinin hangisinden kopyalandığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Burada üzerinde durulan hususlar hakkında daha önce yapılmış bir araştırma olmadığından bilgi toplamak amacıyla Kosovalı Türklerden ve Türkçeyi farklı nedenlerle konuşan Kosovalılarla çok sayıda görüşme gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Kosova'da dilbilim, sosyolengüistik, tarih, kültür tarihi gibi alanlarda çalışan akademisyen ve araştırmacılarla görüşerek Kosova'da Türkçenin Türk olmayanlarca konuşulmasının nedenleri ve konuşulma ortamları ile sıklığı hakkında görüşleri alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Hitherto studies on Kosovo Turkish accentuated the phonetical issues, whereas morphological themes were dealt with in a limited range. Moreover, there is a great number of studies written on the words transmitted to Balkan languages from Turkish. Studies in this direction were written in Turkish and Balkan languages as well as German and English language. With this thesis we strived to present an overview of the sociolinguistic status of Kosovo Turkish language, the speaking groups and language contacts, as well as to create an opinion on the mechanism of this contact. This part of the thesis strived to shed light on the configuration of the Kosovo Turkish language. The other part of the thesis briefly described phonetic features, word structuring and noun inflection. Further, we dealt with the verbal system, to conclude with some findings related to the sentence knowledge. Some of the issues that became prominent in this thesis are analytic structures emerging in the verb inflection of Kosovo Turkish as a language of contact and its similarities to Indo-European morphosyntax structure. Through comparison with their equivalents in Albanian and Serbian language we tried to determine which language of contact they are copied from. Due to the fact that there are not any other studies on the issues raised in this thesis the information gathering was done through interviewing Kosovo Turks and Kosovars who speak Turkish for various reasons. In addition, academics and researchers working in the field of linguistics, sociolinguistics, history and history of culture were interviewed in order to obtain their opinions on the reasons, speaking environments and frequency of Turkish language speaking by non-Turks.
Benzer Tezler
- Balkan ağızlarında devrik cümle yapıları
Inverted sentence structures in Balkan dialects
BÜŞRA KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SİBEL BAYRAKTAR
- Vıçıtırın-Kosova Türk ağzı
Turkish dialect in Vushtrri-Kosova
ALPAY İGCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Kosova-Prizren ve yöresi Osmanlı Türkçesi kitabeleri (Metin-inceleme-dizin)
Kosovo-Prizren province Ottoman Turkish inscriptions (Text-examination-index)
ABDULKADİR ÇABLI
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGUT TOK
- Kosova –Prizren Türk ağzı (İnceleme-metinler-sözlük)
Kosovo-Prizren Turkish dialect (Reviews – texts – dictionary)
DELFİNA ÇERKEZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET GÜNŞEN