Balkan ağızlarında devrik cümle yapıları
Inverted sentence structures in Balkan dialects
- Tez No: 684967
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SİBEL BAYRAKTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Balkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
Devrik cümle Türkçenin en eski yazılı kaynaklarından beri var olmuştur. Balkan Türk ağızları hakkında devrik cümleyle ilgili bilinen bir çalışma yoktur. Bu da çalışmamızın önemini artırır. Çalışmamızda Balkan coğrafyasını iki bölüm ekseni etrafında değerlendirmeye çalıştık. Doğu Balkan Türk ağızları (Yunanistan Gümülcine, Güney Doğu Bulgaristan, Bulgaristan Silistre ve Edirne Süloğlu) ve Batı Balkan Türk ağızları (Makedonya Ohri, Kosova Prizren). Çalışmamızın ana eksenini Doğu Balkan Türk ağızları oluşturmaktadır. Tümdengelim ve tümevarım metotlarıyla elde edilecek veriler için Balkan Türk ağızları üzerine yapılmış çalışmaları konu alan kitaplar, tezler ve makaleler çalışmamızda yararlandığımız eserlerden olmuştur. Metinleri inceleyip devrik cümle yapılarını, fiil ve isim cümleleri olarak ayrı ayrı öge dizilimine göre tespit etmeye ve ardından bu yapıları yüklemden sonraya bırakılan ögelere göre sıralamaya çalıştık. Sonuç kısmında Doğu ve Batı Balkan ağızlarından elde edilen veriler ortaya konmuş ve kendi aralarında mukayese edilmiştir. Çalışmamızda Gagauz Türkçesinin cümle yapısına da değinilmiş ve sonuç kısmında elde ettiğimiz veriler, Doğu ve Batı Balkan Türk ağızlarıyla kıyaslanmaya çalışılmıştır. Gagauz Türkçesinin cümle yapısına değinmemizin sebebi Balkan Türkçesinin batı bölgesini oluşturan Makedonya ve Kosova Türk ağızlarının da tıpkı günümüzde Moldova Cumhuriyeti'nin güney bölgesinde yer alan Gagauz Türkçesi gibi cümle açısından komşu dillerin etkisinde olma bakımından ortaklıklar gösteriyor olmasıdır. Çalışmamızda Doğu ve Batı Balkan ağızları bu sebepten sonuç kısmında Gagauzca ile de mukayese edilmiş ve tespit edilen benzerlik ve farklılıklar ortaya konmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Inverted sentence has existed since the earliest written sources of Turkish. There is no known study about the inverted sentence about Balkan Turkish dialects. This increases the importance of our work. In our study, we evaluated the Balkan geography around the axis of two divisions. Eastern Balkan Turkish dialects (Greece Komotini, South East Bulgaria, Bulgaria Silistra and Edirne Süloğlu) and Western Balkan Turkish dialects (Macedonia Ohrid, Kosovo Prizren). The main axis of our study is Eastern Balkan Turkish dialects. For the data to be obtained by deductive and inductive methods, books, theses and articles on the studies on Balkan Turkish dialects have been among the works that we have benefited from in our study. We examined the texts and determined the inverted sentence structures according to the item sequence separately as verb and noun phrases. Then, we ranked these structures according to the items left after the predicate. In the conclusion part, the data obtained from the Eastern and Western Balkan dialects are presented and compared among themselves. In our study, the sentence structure of Gagauz Turkish was also mentioned and the data we obtained in the conclusion part were compared with the Eastern and Western Balkan Turkish dialects. The reason why we mention the sentence structure of Gagauz Turkish is that Macedonian and Kosovo Turkish dialects, which form the western region of Balkan Turkish, also show commonalities in terms of being under the influence of Slavic languages in terms of sentences, just like Gagauz Turkish located in the southern region of the Republic of Moldova today. In our study, Eastern and Western Balkan dialects were compared with Gagauz in the conclusion part and the similarities and differences were revealed.
Benzer Tezler
- Batı Balkan Türk ağızlarında devrik cümle yapıları
Inverted sentence structures in Western Balkan Turkish dialects
SAMİ OKUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SİBEL BAYRAKTAR
- Fotoğraf tarihi kanonunu yeniden düşünmek: Öznellik üzerine bir inceleme
Rethinking the history of photography canon: A study on subjectivity
LALEPER AYTEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. NUR ARAL
- Çağdaş Oğuz diyalektlerinde ünsüz benzeşmeleri
On the assimilation of consonants in modern Oghuz dialects
ÖNDER SEZER
Doktora
Türkçe
2012
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Bulgaristan Türk ağızlarında zarf fiiller
Converbs in Bulgarian Turkish Dialects
AYDANUR TOKSÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SİBEL BAYRAKTAR
- Rumeli ağızlarında ilgi cümleleri
Relative clauses in Rumelian Turkish dialects
SEDEF KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DilbilimHacettepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN DEMİR