Bipolar bozukluk tanılı ötimik hastalarda sosyal biliş, özyeterlilik, sosyal uyum ve tedaviye katılım ilişkisi
The relationship between social cognition, self-efficacy, social adjustment and treatment compliance in euthymic patients with bipolar disorder
- Tez No: 554487
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL ÖZERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Bipolar Bozukluk, Özyeterlilik, Sosyal Biliş, Sosyal Uyum, Tedaviye Katılım, Bipolar Disorder, Self-Efficacy, Social Cognition, Social Adjustment, Treatment Compliance
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Amaç: Bipolar bozuklukta tedaviye katılım ve sosyal uyum, hastalığın gidişini ve yaşam kalitesini belirleyen faktörlerdir. Özyeterlilik, sosyal bilişsel işlevler ve hastalık öncesi uyumun psikiyatrik hastalarda tedaviye katılım ve şimdiki sosyal uyumu etkilediği bilinmektedir. Bu çalışmada, bipolar bozukluk tanısı almış ötimik bireylerde sosyal bilişsel işlevler, özyeterlilik ve hastalık öncesi sosyal uyum, şimdiki sosyal uyum ve tedaviye katılım arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya bipolar bozukluk tanılı, en az üç aydır ötimik durumda olan 54 hasta ile 56 sağlıklı birey alınmıştır. Tüm katılımcılar sosyal bilişsel işlevleri değerlendiren Gözler Testi ile İma Testi; Genel Özyeterlilik Ölçeği ve Sosyal Uyum Kendini Değerlendirme Ölçeği ile; hasta grubu ise ek olarak Hastalık Öncesi Uyum Ölçeği ve Morisky Tedavi Uyum Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Sosyal bilişsel işlevler ve özyeterlilik, hasta grubunda sağlıklı kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde düşük bulunmuşur. Sağlıklı kontrol grubunda sosyal bilişsel işlevlerin özyeterlilik ve sosyal uyum ile ilişkisi pozitif yönde anlamlı bulunmasına karşın, hasta grubunda sosyal bilişsel işlevlerin özyeterlilik ve şimdiki sosyal uyum ile anlamlı düzeyde ilişkisi bulunmamıştır. Hastalık öncesi uyum ile özyeterlilik ilişkisi anlamlı değilken; hastalık öncesi uyum düzeyinde bozulma arttıkça şimdiki sosyal uyum düzeyinin azaldığı görülmüştür. İki grupta da özyeterlilik düzeyi arttıkça şimdiki sosyal uyum düzeyi artmıştır. Hasta grubunda özyeterlilik ve tedaviye katılım, ötimide kalma süresi ve tedaviye katılım, ötimide kalma süresi ve şimdiki sosyal uyum arasında ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Sağlıklı kontrol grubunda sosyal bilişsel işlevlerin özyeterlilik ve sosyal uyum ile ilişkisinin anlamlı düzeyde bulunmasına karşın, hasta grubunda bu parametreler arasında anlamlı bir ilişki bulunamamasının nedeni, tek başına bipolar bozukluğun, ya da hastalık yanısıra ilaç kullanımının yol açtığı nörobilişsel bozulmanın sosyal bilişsel işlevler üzerindeki olası bozucu etkisi olabilir. Hastalık öncesi uyum düzeyi ve şimdiki sosyal uyum arasında bulunan ilişki hastalık öncesi uyumun bipolar bozukluk için öngörücü bir faktör olabileceğini göstermektedir. Tedaviye katılım ve ötimide kalma süresinin hiçbir değişkenle ilişkisinin bulunamaması, bipolar bozukluk tanılı hastaların uzun süredir ötimide olması dolayısıyla şimdiki sosyal uyum ve tedaviye katılım düzeyinin, olağan örnekleme göre zaten yüksek olduğu bir gruba odaklanılmasının sonucu olarak, örneklem yanlılığından kaynaklanıyor olabilir.
Özet (Çeviri)
Objective: Treatment compliance and current social adjustment are the factors that determine disease course and quality of life in euthymic patients with bipolar disorder. It is known that self-efficacy, social cognitive functioning and premorbid social adjustment influence treatment compliance and current social adjustment. This study aimed to investigate the relationship between social cognitive functioning, self-efficacy, premorbid adjustment, current social adjustment and treatment compliance in euthymic patients with bipolar disorder. Method: 54 patients with bipolar disorder who were euthymic for at least three months and 56 healthy controls were participants of this study. All participants were assessed with Reading the Mind in the Eyes Test, Hinting Task both of which measure social cognitive functioning, General Self-Efficacy Scale and the Social Adaptation Self-evaluation Scale. The patient group was also given Premorbid Adjustment Scale and 4-Item Morisky Medication Adherence Scale. Results: Social cognitive functions and self-efficacy were found to be significantly lower in patient group than healthy controls. Social cognitive performance and self-efficacy, social cognitive performance and current social adjustment were positively correlated in healthy contols but not in patient group. While there was no relationship between premorbid adjustment and self-efficacy, those who had lower premorbid adjustment had lower levels of current social adjustment. In both groups, self-efficacy and current social adjustment were positively correlated. There was no relationship between self-efficacy and treatment complience, duration of euthymia and treatment compliance; duration of euthymia and current social adjustment. Conclusion: While the relationship between social cognitive functions and self-efficacy; social cognitive functions and social adjustment were positively correlated in healthy contols, there was no significant correlation between these parameters in patient group. The reason for this might be the disruptive effect of bipolar disorder itself; neurocognitive impairement caused by bipolar disorder and by medication use on social cognitive functions. The relationship between premorbid adjustment and current social adjustement shows that premorbid adjustment might be a predictor of bipolar disorder. Treatment compliance and duration of euthymia were not correlated with other variables of this study. The reason for this might be sample selection bias caused by choosing patients with long duration of euthymia; therefore, better current social adjustment and treatment compliance than usual patient sample.
Benzer Tezler
- Bipolar bozukluk tanılı hastalarda gözlerden zihin okuma sırasında ortaya çıkan kortikal aktivitenin incelenmesi
Cortex activity during reading mind in the eyes test in the adult individuals with bipolar disorder
DAMLA SAYAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BORA BASKAK
- Bipolar I bozukluk tanılı ötimik hastalarda psikiyatrik eş tanılar, dürtüsellik ve bunların işlevsellik üzerine etkileri
Psychiatric comorbidity impulsivity and their effects on functioning in euthymic patients with bipolar I disorder
SEDA DERİCİ MEMİŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriTrakya ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ TUĞLU
- SDÜ Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniğinde ayaktan takipli bipolar bozukluk tanılı ötimik hastalarda ve ailelerinde yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi: Sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması
Assessment of the quality of life in the patients with euthymic bipolar disorder diagnosis who are in outpatient follow-up in the SDU Faculty of Medicine Department of Psychiatry and their families: The comparison of these assessments with the health controls
CANKUT CANBABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
PsikiyatriSüleyman Demirel ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İNCİ MELTEM ATAY
- Bipolar bozukluk tanılı hastalar, sağlıklı kardeşleri ve sağlıklı kontrollerin kronotip ve mizaç özellikleri açısından karşılaştırılması
Comparison of choronotype and temperament characteristics of bipolar disorder patients, their healthy siblings and healthy controls
ÖZGE GÜREL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FARUK DEMİREL
- Bipolar bozukluk tanılı hastaların ötimik dönemlerindeki eşik altı anksiyete belirtilerinin yaşam kalitesi ve işlevsellik üzerine etkisi
The effect of subthreshold anxiety symptoms in the euthymic period of patients with bipolar disorder on quality of life and functionality
MERT ÖZKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriTrakya ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ TUĞLU