Diyarbakır Şeyh Safa (İparlı) Camii yapı topluluğu
Diyarbakir Sheikh Safa (İparli) Mosque collection
- Tez No: 556124
- Danışmanlar: PROF. DR. NERMİN ŞAMAN DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Safa (İparlı) Cami Yapı Topluluğu, Diyarbakır Sur içinde, Diyarbakır Ulu Camiinin batısında Melek Ahmet Mahallesinde Kara Cami Sokağındadır. Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Toros Dağları ve Yukarı Dicle Havzası'nda konumlanır. Tarih boyunca önemini koruyan kent birçok medeniyetin egemenlik kurduğu ender şehirlerden biridir. Roma ve Bizans egemenliğinde kalan Diyarbakır, İslam döneminde valiler tarafından yönetilmiştir. Akkoyunlu Devletine başkentlik yapmasının yanında Osmanlı döneminde de önemini koruyarak askeri ve ticari açıdan önemli bir merkez olmuştur. 1401-1507 yılları arasında Akkoyunlu egemenliğinde kalan Diyarbakır'da özellikle Uzun Hasan döneminden kalan birçok eser bulunmaktadır. Uzun Hasan döneminden kalan önemli yapılardan biri de Safa Camii'dir. Diyarbakır'ın Sur ilçesinde Melek Ahmet caddesinde, Diyarbakır Ulu Camii'nin batısında bulunan Safa Cami yapı topluluğu cami, medrese, türbe yapılarından oluşur. Yapım kitabeleri bulunmaması sebebiyle cami, medrese ve türbe binalarının kesin yapım tarihi bilinmez. Birçok kez onarım geçiren yapılar orijinallikleriyle ilgili fikir verebilmektedir. Tez çalışmasında; Safa Camii, Muslihiddin Lari Medresesi ve Şeyh Abdülcelil Türbesi plan, mimari, süsleme açısından ele alınarak Diyarbakır'daki Akkoyunlu ve Osmanlı dönemi yapılarıyla karşılaştırılıp değerlendirilmeye çalışılmıştır. Günümüze sağlam bir şekilde ulaşan yapının genel anlamda Akkoyunlu üslup özelliklerini yansıttığı, üslup ve süsleme açısından Diyarbakır'daki Osmanlı dönemi mimarisine model olduğu öngörülebilir.
Özet (Çeviri)
Safa (İparlı) Mosque Collection is in Diyarbakır Sur Region, in the west of Diyarbakır Ulu Mosque, in Melek Ahmet District, in Kara Cami Street. Diyarbakır is located in the Taurus Mountains and Upper Tigris Basin, South-eastern Anatolian Region. The city, which has maintained its significance throughout history, is one of exceptional cities where numerous civilizations established their domination. Diyarbakır, having been remained under the domination of Romans and Byzantines, was governed by governors during Islamic period. Besides making the capital city for Akkoyunlus; during Ottoman period, it became an important military and commercial centre by maintaining its significance. There are a number of historical works remaining particularly from the reign of Uzun Hasan (Tall Hasan) in Diyarbakır, which was then under the domination of Akkoyunlus between the years 1401 and 1507. One of the most important works left from the period of Tall Hasan is Safa Mosque. Safa Mosque Collection, which is situated in Diyarbakır Sur Region, on Melek Ahmet Cadde (Melek Ahmet Street), in the west of Diyarbakır Ulu Mosque, consists of buildings such as mosque, madrasa, and tomb. The definite construction dates of the mosque, madrasa and tomb are not known since these buildings do not have any inscriptions. The buildings, experienced repairs and maintenances for several times, give people a notion due to their originalities. In this thesis study, after being compared, the constructions left from the periods of Akkoyunlus and Ottomans in Diyarbakır were tried to be evaluated by taking Safa Mosque, Muslihiddin Lari Madrasa and Sheikh Abdülcelil Tomb into consideration in terms of plan, architecture and decoration. The structure (Safa Mosque), which has arrived our date untouched, can be anticipated that it reflects the features of Akkoyunlu style; and can set an example for Ottoman period architecture in Diyarbakır with respect to decoration.
Benzer Tezler
- 1880-1895 yılları arasında yayımlanmış şiir kitapları üzerine bir inceleme
An examination of the poetry books that are published between 1880-1895
TANER TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIDDIKA DİLEK YALÇIN ÇELİK
- Tek parti döneminde Van (1923-1950)
Van in the period of single party [1923-1950]
HİKMET YAMAN
Doktora
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ERŞAN
- Şeyh Muhammed Emin El-Hayderinin divanında aşk ve muhabbet
Love and affection in the diwan of Sheikh Muhammad Amin al-Haidari
MAHSUM KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT ÖZAYDIN
- Lêkolînek li ser dîwana Şêx 'Ebdurrehmanê Aqtepî (Rûhî)
Şeyh Abdurrahman Aktepî'nin Rûhî adlı divanı üzerine bir inceleme
ZEYNEP YILDIZ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ZAHİR ERTEKİN
- Şeyh Abdurrahman Aktepe hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Shaykh Abd-al-rahman Aktepe his life works and mystic taots
MURAT ÖZAYDIN