Şeyh Muhammed Emin El-Hayderinin divanında aşk ve muhabbet
Love and affection in the diwan of Sheikh Muhammad Amin al-Haidari
- Tez No: 885841
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT ÖZAYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Divan, Aşk, Muhabbet, Fena fişşeyh, Haznevi, Şeyh Ahmet, Şeyh Masum, Şeyh Alaaddin, Divan, Love, Conversation, Fena fişşeyh, Haznevi, Şeyh Ahmet, Şeyh Masum, Şeyh Alaaddin
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu tezimizde Mardin-Diyarbakır yöresinde bulunan Haznevi tarikatının bir kolu olan Şeyh Muhammed Emin El-Hayderinin tasavvufi hayatı, şeyhine duyduğu aşk ve muhabbeti, fena fi-şşeyh olan aşka yolcuğu, şeyhin hayatına tanıklık eden oğlu Molla Diyadin ile röportajımız, mecazi aşk ve hakiki aşk terimleri ve bunların tarih boyunca ne tür anlamlara evrilmesinin üzerinde durduk, İslam Tarihinden aşk üzerine yazılmış birkaç risale ve kitap örnekleri halinde ele aldık, Kuran-ı Kerim'den ayetler iktibas ettik, hadislerden iktibaslar yaptık, divanındaki aşk ve muhabbet üzerine yazdığı kavramlar üzerinde durduk son olarak ise divanın daha iyi anlaşılması ve araştırmacılara kaynak teşkil etmesi için şeyh'in divanından geçen aşk ve muhabbetle ilgili metinler iktibas ederek tezimizin kapsamı çerçeveledik. Divandaki dört dilde yazılan aşk ve muhabbetle ilgili kavramları açıklamak bu kavramların tasavvuf tarihi boyunca hangi anlamlara evrildiği üzerine çalıştık. Bunların anlamlarını daha iyi anlamak için ayetlere, hadislere ve kaynak eserlere başvurduk. Tezimizde vardığımız sonuçlardan en önemlisi tasavvuf terminolijisinde olduğu gibi fena fi-llah, fena fi-resul, fena fi-şeyh bu mertebelerden Şeyh Muhammed Emin el-Hayderinin bu mertebelerin ilk basamağı olan fena fi-şeyh mertebesinde olup şeyhinin zatından Yüce Allah'ı ve peygamberi Muhammed Mustafayı aşk ve muhabbeti yaşıyor. Yüce Allah'a ve resulünün mertebelerine ulaştıracağından dolayı şeyhine aşk ve muhabbet beslemiştir. Diğer bütün tasavvuf ehlinde olduğu gibi Şeyh'in hem yaşantısı hem de divanında mecazi aşktan hakiki aşka yönelik davranış ve söylemler vardır.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is the Sufi life of Sheikh Muhammad Emin El-Hayder, a branch of the Haznavi sect in the Mardin-Diyarbakır region, his love and affection for his sheikh, his journey to love as a fena fi-şsheikh, our interview with his son mullah Diyadin, who witnessed the life of the sheikh, metaphorical love and real love. We focused on the terms of love and what kind of meanings they have evolved throughout history, we discussed a few pamphlets and books written on love from Islamic history as examples, we quoted verses from the Holy Quran, we made quotations from hadiths, we focused on the concepts he wrote on love and affection in his divan. Finally, we finished our thesis by quoting texts about love and affection from the sheikh's divan in order to better understand the divan and serve as a resource for researchers. The scope of our thesis is to explain the concepts related to love and affection written in four languages in the divan, and we studied the meanings of these concepts throughout the history of Sufism. We consulted verses, hadiths and source works to better understand their meanings. The most important of the conclusions we have reached in our thesis is that, as in Sufi terminology, Fena fi-llah, Fena fi-resul, Fena fi-sheikh, Sheikh Muhammed Emin El-Hayder is at the level of Fena fi-sheikh, which is the first step of these levels, and from the person of the sheikh, he represents Almighty Allah and His prophet. Muhammed Mustafa is experiencing love and affection. He had love and affection for his sheikh because he would take him to the levels of Allah Almighty and His Messenger. As with all other Sufis, there are behaviors and discourses from metaphorical love to real love in both the Sheikh's life and his divan.
Benzer Tezler
- Seyda Muhammed Emin Er hayatı, eserleri ve tasavvufî düşüncesi
Seyda Muhammed Emin Er life works and the thought of sufism
MEHMET CAFER VAROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Biyografiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KAMİL YILMAZ
- Muhammed Emin Er'in hayatı, eserleri ve tasavvufî anlayışı
Muhammed Emin Er's life, works and sufistic perspective
BURAK ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKastamonu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EYYUP AKDAĞ
- Topkapı Sarayı Müzesi kütüphanesindeki H.2135 numaralı murakka
The album H.2135 in the Topkapı Palace Museum Library
ALİ NİHAT KUNDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BANU MAHİR
- Impact of Covid-19 on Islamic and conventional stock indexes
Covıd-19'un İslami ve geleneksel hisse senedi endeksleri üzerindeki etkisi
ALMABROK F AHMİD
- Şeyh Abdullah Siraceddin El-Hüseynî, hayatl ve hadis ilmindeki yeri
Sheikh Abdullah Siraceddin Ai- Husayni, her life and her piace in the seience of hadith
MOHAMMED O SAADULLAH SAADULLAH
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN ÇİFTÇİ
