Yüzme havuzlarında oluşan dezenfeksiyon yan ürünlerinden kaynaklı riskin değerlendirilmesi
Risk assessment of the formation of disinfection by products in swimming pools
- Tez No: 557134
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİLGEHAN İLKER HARMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Yüzme havuzlarının su kalitesi yüzücülerin sağlığı açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle, havuz suyundan kaynaklanan hastalıkların önlenmesi için etkili bir dezenfeksiyon işlemi gerekmektedir. Ancak, dezenfektanlar havuz suyundaki çeşitli organik ve inorganik bileşiklerle reaksiyona girmekte ve farklı dezenfeksiyon yan ürünleri (DYÜ) oluşturmaktadır. Yüzücüler yutma, dermal temas ve soluma maruziyet yolları ile DYÜ‟lere maruz kalmaktadır. Bu DYÜ‟ler insan sağlığı açısından kanserojen ve kronik toksik etkilere sahiptir. Bu tez çalışmasında, iki farklı yüzme havuzu (A ve B havuzu) için gerçekleştirilen 1 yıllık izleme çalışması sonucunda elde edilen DYÜ verileri kullanılarak kanserojen ve kronik toksik risk değerlendirilmeleri incelenmiştir. DYÜ‟lerin insan sağlığı açısından kanserojen risklerini belirleyebilmek için Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (USEPA) tarafından geliştirilen maruziyet ve risk modelleri kullanılmıştır. Sonuçlar, USEPA tarafından belirlenen limit değer ile karşılaştırılarak olası kanser riskleri ön görülmüştür. Sonuçlar, A havuzunda yutma ve dermal temas maruziyet yoluna ait kanser risklerinin USEPA tarafından belirlenen limit değerden düşük olduğunu göstermiştir. B havuzundaki kanser risklerinin ise genel olarak limit değerden düşük olduğu fakat yetişkin yüzücülere ait farklı senaryolar için limit değeri aşan durumlar gözlenmiştir. Bununla birlikte tüm senaryolar için solumanın kloroform kaynaklı risk değerlendirmesinin USEPA tarafından belirlenen limit değerden yüksek olduğu gözlenmiştir. Ayrıca tez çalışmasında, cankurtaranlara ait kanser riskleri araştırılmıştır. Yüzücülerde olduğu gibi cankurtaranlar için de solumanın kloroform kaynaklı risk değerlendirmesi USEPA limit değerinden yüksek bulunmuştır. Ek olarak, kadın cankurtanalara ait kanser riski erkek cankurtaranlara ait kanser riskinden daha yüksek bulunmuştur. Kronik toksik etkiler tüm durumlar için USEPA tarafından belirlenen limit değerleri aşmamaktadır. Tez çalışması kapsamında incelenen riskler yüzme havuzlarına ait havalandırma durumu, havuz tavanının sudan yüksekliği vb. faktörlere bağlıdır. Bu faktörlerle birlikte DYÜ öncülerinin giderim çalışmaları gerçekleştirilmesi halinde DYÜ kaynaklı risklerin de azaltımı söz konusu olabilecektir.
Özet (Çeviri)
The water quality of swimming pools is very important for the health of the swimmers. Therefore, an effective disinfection process is necessary to prevent diseases caused by pool water. However, disinfectants can react with various organic and inorganic compounds in pool water and then disinfection by-products (DBPs) can be formed. Swimmers are exposed to DBPs with ingestion, dermal adsorption and inhalation. These DBPs can caused the carcinogenic and chronic toxic effects in terms of human health. In this thesis, carcinogenic and chronic toxic risk assessments were investigated by using the data obtained from the 1 year monitoring study conducted in two different swimming pools (A and B pools). Exposure and risk models developed by the United States Environmental Protection Agency (USEPA) were used to determine the risk of human carcinogenicity of DBPs. The results were compared with the limit value determined by USEPA and the possible cancer risks were estimated. The results showed that the cancer risk of the ingestion and dermal contact exposure pathway in pool A was lower than the limit determined by USEPA. In general, the cancer risks in pool B were lower than the limit but exceeding the limit value for different scenarios of adult swimmers were observed. However chloroform-based risk assessment of inhalation is higher than the limit value. Furthermore in this thesis, the risks of cancer of lifeguards were investigated. As for swimmers, the risk assessment of inhalation exposure route for lifeguards was also found higher than the USEPA limit value. In addition, cancer risk of the female lifeguards was found higher than cancer risk of the male lifeguards. Chronic toxic effects do not exceed the USEPA limit value. The risks examined within the scope of the thesis study depend on the factors such as the ventilation condition of swimming pools, roof height from water surface etc. İn addition of this factors dbps precursors should be removed from waters to reduce the cancer risk in swimming pools.
Benzer Tezler
- Effect of different precursors and disinfection processes on the formation of nitrosamines
Nitrosamin oluşumunda farklı öncü maddelerin ve dezenfeksiyon proseslerinin etkisi
BURÇİN COŞKUN
Doktora
İngilizce
2023
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF PEHLİVANOĞLU MANTAŞ
- Sentetik yüzme havuzu sularında dezenfeksiyon yan ürünlerinin oluşumu ve sitotoksisitesinin belirlenmesi
Formation of disinfection by products in synthetic swimming pool water and cytotoxicity evaluation
QAHTAN ADNAN ALI ALI
Doktora
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KILIÇ
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEHNAZ ŞULE KAPLAN BEKAROĞLU
- Yüzme havuzlarındaki insan vücut atıklarının adsorplanabilir organik halojen oluşumuna etkisi
Effect of BFAS on adsorbable organic halogens
BÜŞRA ÖZGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGEHAN İLKER HARMAN
- Havuz suyunda klorlama sonucu oluşan dezenfeksiyon yan ürünlerinin izlenmesi ve halk sağlığına etkilerinin araştırılması Bitlis İsmail Eren Kapalı Yüzme Havuzu örneği
Monitoring the occurence of disinfection by-products due to the chlorination of swimming pool water and evaluation of their impact on public health Bitlis İsmail Eren Swimming Pool case study
DİLARA DENİZ AVŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre MühendisliğiBitlis Eren ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ HAYTA
- Kapalı yüzme havuzlarında klorlu organik yan ürünlerin incelenmesi
The monitoring of chlorinated by-products in indoor swimming pools
ERTAÇ TANAÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVZAT ÖZGÜ YİĞİT
YRD. DOÇ. DR. BİLGEHAN İLKER HARMAN