Sosyal sermayenin eğitim-öğretim süreçlerine yansıması: Duygusal okuryazarlık ve duygusal emek bağlamı
Reflection of social capital to educational processes: Emotional literacy and emotional labour context
- Tez No: 557372
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN ANILAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Duygusal okuryazarlık becerisi, Duygusal emek, Sosyal sermaye, Yapısal eşitlik modeli, Emotional literacy skill, Emotional labor, Social capital, Structural equation model
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Amaç: Bu araştırmada, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin duygusal okuryazarlık becerilerinin ve duygusal emek davranışlarının sosyal sermayeyi etkilediği şeklinde oluşturulan teorik modelin yapısal eşitlik modeli yoluyla incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma kapsamında incelenen değişkenler arasındaki neden-sonuç ilişkisini betimlemek amacıyla oluşturulan yapısal eşitlik modeli temelinde nedensel desen kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Eskişehir ili merkez ilçelerindeki ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler, örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemi ile yedi farklı okul türünden seçilmiş 399 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri Duygusal Okuryazarlık Becerisi Ölçeği, Öğretmenlerde Duygusal İşçilik Ölçeği ve Okullarda Sosyal Sermaye Ölçeği olmak üzere üç ölçme aracıyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analizler, korelasyon, ölçeklerin yapı geçerliklerinin belirlenmesinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ve oluşturulan yapısal eşitlik modelinin test edilmesinde Path analizi kullanılmıştır. Bulgular: Örneklem grubundan elde edilen veri üzerinde gerçekleştirilen Path analizinde modelin kabul edilebilir bir model olduğu görülmüştür. Ayrıca modeldeki değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla yapılan analizler sonucunda duygusal okuryazarlığın duygusal emek üzerinde olumlu etkisi, duygusal emeğin sosyal sermaye üzerinde olumlu etkisi ve duygusal emek aracılığıyla duygusal okuryazarlığın sosyal sermaye üzerinde olumlu etkisi olduğu saptanmıştır. Bu doğrultuda öğretmenlerin duygusal okuryazarlık becerileri arttıkça duygusal emek davranışlarının olumlu bağlamı desteklenmekte, duygusal emek davranışlarının olumlu bağlamda pekiştikçe de sosyal sermayeleri artmaktadır. Sonuç ve Öneriler: Bu araştırmada öğretmenlerin duygusal okuryazarlık becrilerinin duygusal emek davranışları üzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve duygusal emek davranışlarının da sosyal sermayelerini olumlu etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca yapılan aracılık testi ile duygusal okuryazarlık ile sosyal sermaye arasındaki ilişkide duygusal emeğin tam aracılık etkisinin olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlardan hareketle eğitim kurumlarında güven ve aidiyet duygusunun geliştirilmesinde ve sosyal normların çalışanlar tarafından paylaşılmasının sağlanmasında; duygusal yetkinlik ve beceri ölçütleri olarak duygusal okuryazarlık becerisine yatırım yapılmalı, duygusal emek davranışının olumlu çıktıları desteklenmelidir. Bunun adına çeşitli projeler tasarlanmalı, hizmetiçi eğitimler verilmeli ve özel tasarlanmış eğitim programları geliştirilmelidir.
Özet (Çeviri)
Purpose: This study aimed to explore the effect of teachers' emotional literacy skills and emotional labor behaviours on their social capital through the structural equation model. Method: The causal design is used on the basis of the structural equation model which is formed to describe the cause-effect relationship between the variables included in the scope of the study. The population of the study consists of teachers working in the secondary schools in the central districts of Eskişehir in the 2017-2018 academic year and the sample consists of 399 teachers selected from seven different school types with stratified sampling method. The data were collected via three instruments: Emotional Literacy Skills Scale, Teacher Emotional Labor Scale and Social Capital Scale. Descriptive analysis and correlation was used to analyze the data, exploratory and confirmatory factor analysis were engaged to determine the structural validity of the scales and Path analysis was run to test the structural equation model. Results: With the path analysis performed on the data taken from the sample of the study, the model was found as an acceptable one. As the results of the analysis conducted to determine the relationships between the variables in the model; there found to be a positive effect of emotional literacy on emotional labor, and also a positive effect of emotional labor on social capital. Correlatively emotional literacy has a positive effect on social capital through emotional labor. Accordingly, as the emotional literacy skills of the teachers increase, positive emotional labor behaviors improve and also when the emotional labor behaviors strengthen, the social capital increases. Conclusion and Suggestions: In this study, it is concluded that teachers' emotional literacy skills has a positive effect on emotional labor behaviors and emotional labor behaviors correlatively enhance their social capital. Also, emotional labor has a full mediating effect in the relationship between emotional literacy and social capital. Based on these results, in order to develop trust and the sense of belonging in educational institutions and to create an environment of sharing social norms and values; emotional literacy skills should be encouraged as an emotional competence and positive outcomes of the emotional labor should also be supported. For this purpose, various projects, in-service trainings and programs should be designed and applied.
Benzer Tezler
- Sermaye birikimi sürecinde küreselden yerele yaşamboyu öğrenme politikaları
From global to local lifelong learning policies at the capital accumulation process
BATUHAN ERSÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NERİMAN BERNA MÜFTÜOĞLU
- Üstün yetenekli çocukların eğitim süreçlerinde kültürel ve sosyal sermaye: Ankara BİLSEM örneği
Cultural and social capital in the process of education of gifted children: Case of Ankara Science and Art Centers (SAC)
SEZGİN ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAHİT GELEKÇİ
- Beşeri sermayenin geliştirilmesinde eğitim sistemlerinin rolü: Türkiye, Güney Kore ve Almanya örnekleri
The role of the educational systems in the development of human capital: Turkey, South Korea and Germany examples
MERVE BÜYÜKDERELİ ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET GÜLER
- Özel yetenekli öğrencilerin akademik başarısızlık süreçlerinde sosyal sermaye
Social capital in academic failure processes of gifted students
AYTEN AYTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİTHAT KORUMAZ
- Eğitim örgütlerinde örgütsel psikolojik sermaye ile örgütsel stres yönetimi arasındaki ilişki
The relationship between organizational psychological capital and organizational stress management
MEHMET YUSUF ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KAYA