Özbek halk edebiyatı örneği: Polken'den derlenen Çembil Kamalı Rivâyeti (101-131)(Giriş, inceleme, metin, dizin)
An example of Uzbek folk literature: Çembil Kamalı Narrative compiled by Polken (101-131) (Introduction, analysis, text, index)
- Tez No: 558544
- Danışmanlar: PROF. DR. MESUT ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çembil Kamalı Destanı, Köroğlu Destanı, destan, Çağatay Türkçesi, Özbek Türkçesi, Türk halk edebiyatı, Çembil Kamalı Epic, Köroğlu Epic, epic, Çağatay Turkish language, Uzbek Turkish language, Turkish folk literature
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Çağatay Türkçesi, Türk dilinin Orta Asya'da 15-20. yüzyılları arasındaki dönemine verilen addır. Günümüzde Özbek ve Yeni Uygur Türkçeleri ona en yakın olanlarıdır. Özbekistan'daki ağızlara dayanan Özbek Türkçesi, 1921'den itibaren Çağatay Türkçesinin yerini almaya başlamıştır. Bu çalışmada ünlü Özbek halk şairi ve destan anlatıcısı Muhemmedkul Câmurâd Oğlu Polken'in rivayeti olan, Mensur Efzelov tarafından Kiril alfabesi kullanılarak yazılmış, Muhemmednâdir Seidov ve Zubeyde Hüseinova tarafından baskıya hazırlanmış olan Çembil Kamalı adlı destanın 101-131. sayfaları incelenmiştir. Çalışma, giriş dışında üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde; destan, Türk edebiyatında destan, Köroğlu Destanı ve varyantları hakkında bilgiler verildi. Çembil Kamalı Destanı'ndan bahsedildi ve ilgili sayfaların özeti yapıldı. İnceleme bölümünde; dil incelemesi kapsamında metindeki ses ve şekil bilgisi özellikleri üzerinde duruldu. Metin bölümünde; eserin transkripsiyon alfabesi kullanılarak Latin harflerine aktarımı sağlandı. Dizin bölümünde; metnin dizini ve sözlüğü oluşturuldu. Son olarak ise tıpkıbasıma yer verildi. Çağatay Türkçesinin günümüzdeki karşılığı olan Özbek Türkçesi ile yazılmış olan Çembil Kamalı Destanı, Özbek Türkçesi ve son dönem Çağatay Türkçesi dil araştırmalarına katkıda bulunmak amaçlı hazırlanmıştır. Köroğlu Destanı'na ait bir rivayet olduğu için Türk halk edebiyatı ve Türk dili açısından mühim bir eserdir.
Özet (Çeviri)
Chagatai Turkish is the name given to the period of Turkish language in Middle Asia between the periods of 15th -20th century. Today, Uzbek and new Uighur Turkish are the closest ones to this language. Uzbek Turkish, based on the mouths in Uzbekistan, has started to replace Chagatai Turkish since 1921. In this study, 101-131th pages of Çembil Kamalı Epic, rumoured by the famous Uzbek folk poet and epic narrator Muhemmedkul Câmurâd Oğlu Polken, written by Mensur Efzelov in Cyrillic alphabet and redacted by Muhemmednâdir Seidov and Zubeyde Hüseinova, were studied. In the introduction section; information about the epic, The Epic in Turkish literature, The Epic of Köroğlu and its variants were given. Çembil Kamalı Epic was also mentioned and a summary of the related pages was made. In the review section, the phonetic and morphology features of the text were emphasized in the context of language review. In the text section, the work was transferred to Latin letters using transcription alphabet. In the index section, the index and dictionary of the text were created. Finally, facsimile was given. Çembil Kamalı Epic, which is written in Uzbek Turkish which is equivalent of Chagatai Turkish language today, is prepared for contributing Uzbek Turkish and and recent Chagatai Turkish language research. As it is a legend of Köroğlu Epic, it is an important work for Turkish folk literature and Turkish language
Benzer Tezler
- Afganistan'daki Tahar ili Hocağar ilçesinde yaşayan Özbek Türklerinin geçiş dönemleri
The transition periods of Uzbek Turks living in Khwaja Ghar district of Takhar province in Afghanistan
NASRATULLAH MORAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Ondokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAHİN KÖKTÜRK
- 17.yy. sonundan 20. yy. başına kadar yaşayan Fergâna muhiti şairleri
The life and works of poets Ferghana region (late 17th century to early 20th century)
EMİNE KIZILTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NODİRKHON KHASANOV
- Özbek halk edebiyatında Abdurrauf Fıtrat ve Özbek Klasik Müziği ve Onun Tarihi adlı eseri
Abdurrauf Fıtrat in folk literature of Uzbek and his work Which is Named Uzbek's Classical Music and Its History
TUĞBA TEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA ÖZKAN
- Afganistan Özbek halk edebiyatında Yazı ve Zeba hikâyesi koşukları
Yazi and Zeba story poems in Afghanistan Uzbek folk literature
FİRUZE AZİZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKARTÜRK KARAHAN
- O'tkır Hashımov'un Bahor Qaytmaydı adlı hikâyesinin çevirisi ve söz varlığı incelemesi
Translation and vocabulary review of O'tkir Hashimov's story named Bahar Qaytmaydi
YAKUP BİLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ELCAN