Geri Dön

17.yy. sonundan 20. yy. başına kadar yaşayan Fergâna muhiti şairleri

The life and works of poets Ferghana region (late 17th century to early 20th century)

  1. Tez No: 349300
  2. Yazar: EMİNE KIZILTAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NODİRKHON KHASANOV
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Çağatay Edebiyatı, Türkistan, Özbek Edebiyatı, Fergâna, Andican, Nemengan, Merginan, Tasavvuf, Divan, Şiir, Tezkire, Cagatay Literature, Turkestan, Uzbek Literature, Ferghana, Andican, Nemengân, Merginan, Mysticism, Dewan, Poetry, Tezkire
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fatih Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 432

Özet

Kadim insanlar, kendi ülkelerinin dehasını ve estetik zevkini ifade etmek maksadıyla sözlü ve yazılı olmak üzere farklı halk malzeme ve numuneler bırakmışlardır. Araştırmamızın esas konusu olan Fergâna vadisi, eski dönemlerden başlayarak halk sözlü eserlerinin hemen hemen tüm türlerine sahip bir bölge ve muhit olmuştur.Yazılı edebiyat, Fergâna'da eski asırlardan başlayarak gelişip günümüze kadar ulaşmış ve Fergâna edebiyat çevresi Özbek edebiyatından hiçbir zaman ayrılmamıştır. Örneğin, Kadim Ahsikent şehrinde doğan Asiriddin Ahsikatî 12. yüzyılın doğudaki ilk ?Melik'üş Şuara?sı[1] olarak ortaya çıkmıştır. Özbek klâsik edebiyatın büyük temsilcisi olan Mirza Babür, kıymetli şairlerden Nâdire, Babarahim Meşreb, ?Melik'üş Şuara? makamına ulaşan şair Fazlî gibi âlimler söz konusu muhitin önemli bilinen ve sevilen temsilcileri olmuşlardır. Gazî, Nâdir, Meczub ve diğerleri 18. yy. sonu ve 19. yy. başında bilinen önemli edebiyat temsilcileridir. 19. yüzyılın başında Nâdim, İbret, Hilvetî, Şevkî, Hayret ve diğer öncü şairler, meydana getirdikleri eserler ile Fergâna edebî çevresinde dikkate değer bir edebiyat çevre meydana getirmişlerdir. Bu çevreden nasiplenen Şair Muhammedşerif Sufîzâde Özbekistan söz sanatkârları arasında ilk fahrî ?Halk Şairi? unvanını alan şair olmuştur.Tezimiz, Fergâna edebiyatının eski dönemlerinden 20. yüzyıl başlarına kadar olan dönemlerini ve günümüze kadar yetişen Fergânalı edebiyat sanatçılarının hayatı ve eserlerini öğrenmek adına, mevcut kaynaklar esas alınarak hazırlanmıştır. Çalışmamızda; eski medeniyet yadigârları, halkın sözlü eserleri ve yazılı edebiyatın eski dönem numuneleri üzerinde durulmuş ve söz konusu bilgiler, üç bölüm halinde sıralanmıştır.Birinci bölümde, eski dönemlerden 17. yüzyıla kadarki ilmî ve içtimaî hayat ile Çağatay edebiyatı üzerine kısaca durulmuştur. İkinci bölümde, 17. yüzyıl sonu ile 19. yüzyıl başı içtimaî hayat üzerine kısaca durulduktan sonra, şairler ele alınarak Fergâna'nın edebî ve ilmî durumuna değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başı içtimaî hayat üzerine değindikten sonra, söz konusu dönemin şairleri aracılığıyla Fergâna'nın edebî ve ilmî durumu detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

The ancient people left various samples to reflect the brilliance and esthetics beauty of their countries. Fargana Valley which is the main subject of our research has always been the key region of Folk/verbal pieces.The nominal literature, has reached to our age and developed starting from the ancient times. Ferghana Literature landscape has never been separated from the Uzbek Literature. For instance, Asiriddin Ahsikatî who was born in the old city of Ahsikatî has been emerged as the first Master of Poets (Melik?üş Şuara) in the 12th century in the East. Mirza Babur, the biggest representative of the Uzbek classic literature, remarkable poet Nadire, Babarahim Meşreb, and Fazli who had reached out to the level of Master of Poets, have always been respected representatives of the region. Gazî, Nâdir, Meczub and others are the prominent representatives of late 18th and early 19th centuries literature. In the beginning of the 19th century, Nâdim, İbret, Hilvetî, Şevkî, Hayret and other leading poets have created a remarkable literature landscape with their works and pieces in Ferghana region. Poet Muhammedşerif Sufîzâde had been the first poet called Folk Poet who had been nourished in this landscape.Our thesis has been prepared based on the current sources in order to learn the lives and pieces of Ferghana literature artists starting from the ancient times to the beginning of the 20th century. In the first part, I focused shortly on the scientific and social life of the region starting from the ancient times to the 17th century and Cagatay Literature. In the second part, after briefly focusing on the social life of the region in the 17th and 19th century, I mentioned the literature and scientific landscape of Ferghana focusing on the poets of the era. In the third part, I addressed the literature and social life of Ferghana focusing on the poets of the era in a more detailed way after mentioning the social life of the late 19th century and early 20th century.

Benzer Tezler

  1. İstanbul'un Anadolu Yakası kıyılarında mesire alanlarının dönüşümü (1839-1938) ve günümüze yansımaları

    Transformations Of Mesires Along The Anotolian Side Of Istanbul (1839-1938) And Their Connection With The Present

    ÖZGÜN ARIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYGÜL AĞIR

  2. Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi

    Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque

    EVREN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE

  3. Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present

    Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze

    SALİH AHMED MAHAMMODA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSA KORKMAZ

  4. Flütün tarihsel gelişimi

    The Historic evaluation of the flute

    ECE KARŞAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Müzikİstanbul Üniversitesi

    Üfleme ve Vurma Çalgılar Ana Sanat Dalı

    PROF. MERAL YAPALI

  5. Üsküdar'da yer alan bir grup cami haziresindeki mezar taşları

    Tombstones in a group of mosque graveyards taki̇ng place in Üsküdar

    SAHURE YARİŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sanat TarihiAtatürk Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU